همشهری آنلاین - گروه سیاسی: پایگاه شبکه خبری سی‌ان‌ان در گزارشی به طرح سوالی درباره شکل‌گیری یک محور جدید میان چین، روسیه، ایران و کره‌شمالی در جهان پرداخت. براساس این گزارش جنگ اوکراین و خاورمیانه ممکن است به شکل‌گیری اتحادی قوی‌تر میان این کشورها بینجامد.
بخش‌هایی از این گزارش را می‌خوانید:
اطلاعات آمریکا اعلام کرده هزاران سرباز کره‌شمالی برای آموزش در ماه جاری میلادی وارد روسیه شده‌اند و این نگرانی را برانگیخته‌اند که برای تقویت جبهه جنگ مسکو در اوکراین به‌کارگیری شوند. حضور این نیروها زنگ هشدار ایالات متحده و متحدانش را به صدا درآورده است که هماهنگی روبه‌رشد میان کشورهای ضدغربی یک تهدید امنیتی بسیار گسترده‌تر و فوری ایجاد می‌کند، تهدیدی که در آن مشارکت‌های چنین راحت به روابط نظامی آشکارتر تبدیل می‌شوند.
صدها پهپاد ایرانی نیز بخشی از حمله مسکو به اوکراین بوده‌اند. آمریکا ماه گذشته اعلام کرد که تهران موشک‌های بالستیک کوتاه‌برد را نیز به کشور متخاصم ارسال کرده است.
در همین حال چین متهم شده است که ماشین جنگی روسیه را با مقادیر قابل توجهی کالاهای «دومنظوره» مانند میکروالکترونیک‌ها و ابزارآلات ماشینی که می‌توانند برای ساخت سلاح مورد استفاده قرار گیرند، تقویت می‌کند.
هفته گذشته ایالات متحده برای اولین‌بار ۲شرکت چینی را به‌دلیل تامین سیستم‌های تسلیحاتی کامل جریمه کرد.
هر ۳کشور چنین حمایت‌هایی را رد کرده‌اند.
این نگرانی وجود دارد که دشمنی مشترک با ایالات متحده به‌طور فزاینده‌ای این کشورها را به همکاری با یکدیگر سوق دهد و تهدیدی که هر یک از آنها به‌تنهایی برای واشنگتن یا متحدانش ایجاد می‌کنند را نه‌فقط در یک منطقه، بلکه به‌طور همزمان در نقاط مختلف دنیا تقویت کند.
لوید آستین وزیر دفاع ایالات متحده آمریکا روز چهارشنبه وقتی داشت برای اولین بار حضور سربازان کره‌شمالی در روسیه را تایید می‌کرد، گفت: اگر کره‌شمالی یک متحد جنگی باشد، قصد آنها مشارکت در این جنگ در طرف روسیه است که مورد بسیار جدی‌ای است و نه‌تنها بر اروپا تاثیرگذار است بلکه بر همه چیز در منطقه هند و اقیانوس آرام اثر می‌گذارد.
دهه‌ها پس از قدرت‌های محور آلمان نازی، ایتالیای فاشیست و ژاپن امپراطوری و ائتلاف سرسخت ضدغربی دوران جنگ سرد و سال‌ها پس از زمانی‌که جورج دبلیو بوش به دشمنان ایالات متحده، ایران، عراق و کره‌شمالی، لقب «محور شرارت» داد، این تصور وجود دارد که یک همسویی خطرناک و جدید در حال رشد کردن است و جنگ پوتین به‌عنوان کاتالیزور آن عمل می‌کند.
این همسویی ۲قدرت با سابقه طولانی‌مدت در برخورداری از تسلیحات هسته‌ای را گرد هم می‌آورد، دولتی که گمان می‌رود انبوهی از کلاهک‌های هسته‌ای غیرقانونی را در کره‌شمالی جمع‌آوری کرده است و ایران که ایالات متحده می‌گوید احتمالا می‌تواد ظرف چند هفته به چنین سلاحی دست یابد.
شراکت نظامی کره‌شمالی با روسیه، تعارض طاقت‌فرسا و داغ در اروپا را به یک دوره تنش‌آمیز ویژه در جنگ سرد شبه‌جزیره کره پیوند می‌زند، چون کیم جونگ اون رهبر کره‌شمالی تهدیداتش علیه جنوب را افزایش داده است که این کشور را از نظر فنی وارد جنگ می‌کند.
به‌دنبال اطلاعاتی درباره استقرار کره‌شمالی در روسیه، کره‌جنوبی اعلام کرد که می‌تواند به تامین تسلیحات به اوکراین فکر کند، جایی که متحد آمریکا هنوز به‌طور مستقیم تسلیحاتی ارائه نکرده است.
برای کره‌شمالی که کیم جونگ اون رهبر کره‌شمالی خواستار افزایش برنامه تسلیحات هسته‌ای در آن شده است، ارسال چیزی که تصور می‌شود میلیون‌ها گلوله توپخانه، موشک‌های بالستیک کوتاه‌برد یا اعزام نیرو باشد، ضرر چندانی ندارد.
اهمیت جنگ هواپیماهای بدون سرنشین در اوکراین باعث شده است که روسیه برای خرید این تسلیحات به ایران نگاه کند. این به‌معنای عمق‌بخشیدن به یک صف‌بندی است که تاریخش به ۲۰۱۵ و جنگ سوریه برمی‌گردد، زمانی‌که هر ۲ از رژیم بشار اسد حمایت کردند.
و برای تهران که تحت فشار تحریم‌های سنگین غرب قرار دارد و درگیر جنگ‌های خاورمیانه با اسرائیل مورد حمایت ایالات متحده است، عرضه تسلیحات به روسیه به‌طور بالقوه بخش دفاعی آن را تقویت می‌کند، در حالی که روابطش با پکن و مسکو پوشش دیپلماتیک برای آن فراهم می‌کند.
شی جین پینگ، رهبر چین، که هفته‌ها قبل از حمله پوتین، از شراکت «بدون محدودیت» با پوتین سخن گفته بود، مدعی بی‌طرفی در این درگیری شده و تا حد زیادی شرکت‌های چینی را از ارائه کمک‌های مستقیم مرگبار دور کرده است.
چین با این حال شکاف‌های گسترده ای را در تقاضای روسیه برای کالاهای دیگر پر کرده است، از جمله محصولاتی که ایالات متحده و دیگران آن را دارای کاربرد دوگانه می‌دانند، و در مقابل از انرژی با تخفیف روسیه بهره‌مند شده است.
پکن از «تجارت عادی» خود با روسیه دفاع می‌کند. چین همچنین به گسترش رزمایش‌های نظامی مشترک و روابط دیپلماتیک با کشوری که آن را شریکی کلیدی در عقب راندن غرب در مجامع بین‌المللی می‌داند، ادامه داده است.
آیا این صف‌بندی‌های فعلی می توانند فراتر از جنگ در اوکراین دوام بیاورند و به هماهنگی کامل بین هر ۴کشور تبدیل شوند.
ناظران می‌گویند که یک عامل کلیدی در چگونگی توسعه هرگونه همسویی بیشتر، چین است که تا حد زیادی قدرتمندترین بازیگر در این گروه و شریک تجاری اصلی روسیه، کره‌شمالی و ایران است و کشوری است که از سوی ایالات متحده به عنوان دشمن اصلی خود تلقی می‌شود.
پکن با عمیق‌تر شدن اختلافاتش با واشنگتن، تلاش‌هایش را برای به چالش کشیدن رهبری جهانی ایالات متحده و شکل دادن به نظم بین‌المللی به نفع چین و دیگر حکومت‌های اقتدارگرا افزایش داده است.
نقش روسیه در این تلاش این هفته در شهر کازان در جنوب غربی این کشور به نمایش گذاشته شد، جایی که شی و پوتین از تعهد خود برای ساختن جهانی «عادلانه‌تر» در حاشیه اجلاس سران گروه بریکس که به طور مشترک برای رشد عضویت آن تلاش کرده‌اند، تمجید کردند.
روسیه و چین، ایران را وارد این حوزه دیپلماتیک کرده‌اند و همچنین در درگیری خاورمیانه، جایی که نیروهای نیابتی آن در حال مبارزه با اسرائیل هستند، تا حد زیادی در کنار تهران قرار گرفته‌اند.
چین، روسیه و ایران از سال ۲۰۱۹ چهار رزمایش دریایی مشترک برگزار کرده‌اند و چین بزرگترین خریدار انرژی ایران است.
چین بارها تاکید کرده است که روابطش با روسیه رابطه‌ای «غیرائتلافی، غیرتقابلی و هدف قرار ندادن طرف ثالث» است.
به گفته تانگ ژائو یکی از اعضای ارشد بنیاد کارنگی برای صلح بین‌المللی «مشارکت‌های تسلیحاتی روسیه در کوتاه‌مدت درها را برای ایران و کره‌شمالی باز می‌کند تا به‌طور بالقوه به فناوری‌های تسلیحاتی حساس مسکو دست یابند، آنها را تولید کنند و حتی به سراسر جهان ارسال کنند.»
به گفته سیدنی سیلر مشاور ارشد مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی در واشنگتن امروز این خطر به اندازه کافی وجود دارد که ایالات متحده ممکن است با آتش بزرگی در آینده روبه‌رو شود که همه این کشورها در آن دخیل باشند.