همشهری آنلاین - یکتا فراهانی: با حمایت سام آلتمن، مدیرعامل OpenAI و سازندگان ChatGPT، Oklo Inc - شرکتی که سوخت هسته‌ای را بازیافت می‌کند و از آن در ریز رآکتور شکافت هسته‌ای خود به نام Aurora استفاده می‌کند - می‌گوید همه این کارها امکان‌پذیر خواهد بود. در واقع نه‌تنها ممکن است، بلکه در برنامه‌های اوکلو قرار دارد.
سایت رآکتور؛ یک مرکز اجتماعی
باتوجه‌به اینکه Aurora برای مناطق دورافتاده طراحی شده است، Oklo تصور می‌کند سایت رآکتور به‌عنوان یک مرکز اجتماعی عمل می‌کند؛ مکان‌هایی که زمستان‌ها می‌توانند طولانی و تلخ باشند، اغلب بر سلامت روان ساکنان تأثیر می‌گذارند. اما Oklo با افزودن این نوع مکان‌های اجتماعی راحت، آن را به یکی دیگر از مزایای خود اضافه خواهد کرد.
فانتزی خوردن دونات‌های سبز
به گزارش سایت newatlas برای آن دسته از ما که در دهه‌های ۸۰ و ۹۰ زندگی کرده ایم، فکر شنا در یک استخر سرپوشیده در نیروگاه هسته ای محلی مان، احتمالاً تصاویر تخیلی از هومر سیمپسون در حال خوردن دونات های سبز درخشان را برای تداعی می کند و در واقع تا این حد فانتزی به نظر می رسد!
اما شرکت Oklo به ما اطمینان می دهد که این موضوع کاملاً امکان پذیر است. در واقع نه تنها عملی و ایمن خواهد بود، بلکه در این حالت ریزرآکتور ها هم تقریباً انتشار گلخانه ای صفر خواهند داشت. همچنین زباله های هسته ای نیز تولید نخواهند کرد. به این ترتیب، آنها با استفاده از سوخت هسته ای بازیافت شده، میزان زباله های هسته ای موجود را کاهش خواهند داد.
بیشتر بخوانید:
ایدئولوژی آتش و فراموش کردن
ریز رآکتور در بیشتر موارد با نوعی ایدئولوژی «آتش و فراموش کردن» طراحی شده است. یعنی نه تنها به دلیل ردپای کوچک، بلکه به دلیل توان خروجی کوچک آن در ۱.۵ مگاوات - که برای تامین انرژی حدود ۱۰۰۰ خانه در شرایط ایده آل کافی است- «ریز رآکتور» نامیده خواهد شد.
این رآکتور با یک رآکتور ماژول کوچک (SMR) که برای خروجی تقریباً ۵۰-۱۲۵ مگاوات طراحی شده است متفاوت است. رآکتورهای هسته‌ای سنتی می‌توانند تا ۵۰۰ مگاوات تا نیروگاه هسته‌ای غول‌پیکر کاشیوازاکی-کاریوا در ژاپن با خروجی ۸۲۰۰ مگاوات (۸.۲ گیگاوات) تولید کنند.
هسته مهر و موم شده
میکرو رآکتور Aurora دارای ویژگی های ایمنی غیرفعال و یک هسته مهر و موم شده است. هیچ قسمت متحرکی ندارد و می تواند خود را خنک کند و بدون دخالت انسان نیز خاموش شود.
در واقع طراحی شده است تا قبل از نیاز به سوخت گیری، تا ۲۰ سال به طور مداوم کار کند. به جای استفاده از یک جفت پنس برای بیرون کشیدن یک میله درخشان سبز رنگ نیز کل هسته به سادگی برداشته و با هسته مهر و موم شده دیگری که حاوی دسته بعدی سوخت هسته ای بازیافتی است جایگزین می شود.
شفق قطبی
توجه داشته باشیم شفق قطبی از سوخت اورانیوم ۲۳۵ کم غنای با سنجش بالا (HALEU) در یک طراحی رآکتور سریع نسبتاً منحصربه‌فرد استفاده می‌کند؛ یعنی از نوترون‌های پر انرژی برای حفظ واکنش زنجیره‌ای هسته‌ای استفاده می‌کند.
اما رآکتورهای هسته‌ای سنتی از یک تعدیل‌کننده (معمولاً آب) برای کاهش سرعت نوترون‌ها استفاده می‌کنند تا واکنش‌های زنجیره‌ای را مدیریت‌پذیرتر، پایدارتر و با احتمال بیشتری انجام دهند. محصول جانبی شکافت هسته‌ای گرما ست.
تبدیل آب دریا به آب شیرین
Aurora مجهز به اجزای استفاده از گرمای اتلاف شده برای به حداکثر رساندن بازده آن تا ۹۰ درصد است. مبدل‌های حرارتی می‌توانند گرما را به سیستم‌های ثانویه منتقل کنند؛ جایی که می‌توان آن را برای دیگر کاربردهای عملی مانند گرم‌کردن ساختمان‌های مجاور و فرایند نمک‌زدایی برای تبدیل آب دریا به آب شیرین استفاده کرد.
در حال حاضر، هیچ ریز رآکتوری در برنامه‌های کاربردی دنیای واقعی مستقر نشده است، اگرچه شرکت‌های دیگری مانند ریز رآکتور Westinghouse eVinci نیز در سال‌های آینده در حال استقرار هستند.