همشهریآنلاین - محمدرضا نصیری
۱- همه جوایز در همه جای جهان سلیقهای یا سیاسی است. حتی در اسکار، کن و نوبل هم همیشه حق به حقدار نمیرسد و شایستگان زیادی هستند که دستشان از جایزهها کوتاه میماند. بهطور مثال به اسکار نگاه کنیم که چهرههایی همانند هیچکاک، کوبریک، اورسون ولز، فلینی، کوروساوا، ریدلی اسکات، دیوید فینچر و تا همین اواخر کریستوفر نولان هم اسکار نبرده بود. چند سال پیش وقتی پشت پرده سیاستگذاریهای اسکار فاش شد، گردانندگان این جایزه بهطور رسمی اعلام کردند که معیارهایی نظیر مبارزه با نژادپرستی، برابری جنسیتی و پرداختن گرایشهای جنسی را برای جوایز مدنظر قرار میدهند. در جایزههای فوتبالی وضع بدتر است. جواد خیابانی و امیر قلعهنویی هم به سلیقه خودشان به بازیکن محبوبشان رأی میدهند. علی دایی یکبار گفته بود رونالدو سال بهتری داشته اما چون خودش مسی را دوست دارد، به او رأی داده.
۲- در تاریخ توپ طلا، نامرادیهای بسیاری دیده شده. اصلا چرا یک مجله ماهنامه در یک کشور که لیگ بزرگی ندارد، باید وظیفه انتخاب بهترین بازیکن سال را بهعهده بگیرد؟ یک سایت هم هست با چند کارمند به نام «فدراسیون تاریخ و آمار فوتبال» که هر وقت حس و حالش را داشته باشد، بهترینها را در هر بخش معرفی میکند و گاهی جایزهای هم میدهد و خیلیها به آرای این سایت کوچک و جمع و جور استناد هم میکنند.
۳- فرانس فوتبال مثل اسکار سیاستهای پنهان و آشکاری دارد که هرگز نمیشود بهترین بازیکن سال را با معیارهای آن تعیین کرد. آنها در این سالها دلباخته لیونل مسی بودند. گاهی میگویند دستاورد تیمی برای انتخاب ملاک است، یکبار دستاورد فردی تعیینکننده میشود و بازیکنی که جام مهمی در طول سال نبرده، بهخاطر گلهایی که آنها هم در بازیهای مهم و تأثیرگذار به ثمر نرسیده، توپ طلا را میبرد. گاهی بهترین بازیکن موجود و نه کسی که بهترین عملکرد فردی یا تیمی را داشته، برنده اعلام میشود. یک سال وقتی میبینند حق محمد صلاح نادیده گرفته شده، جایزه پوشکاش برای بهترین گل سال را برای یکی از گلهای بیاهمیت و بغلپای او به یک تیم رده پایینی جدول لیگ برتر، به او اهدا میکنند. یکبار میگویند بازی جوانمردانه و اخلاق هم برایشان مهم است. به وینیسیوس بهخاطر رفتارها و حاشیههایش جایزه ندادید؟ مگر کاپ اخلاق است؟
۴- اصلا به قول تونی کروس، چرا در فوتبال باید جوایز شخصی داده شود؟ مگر تنیس است؟ لیونل مسی بدون امیلیانو مارتینس و دیماریا هرگز نمیتوانست جام ملی ببرد و برای جامجهانی۲۰۲۲، دو توپ طلای ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ را برد. او در بهترین بارسلونای تاریخ حضور داشت و صد البته خودش عامل اصلی بهترین بارسلونای تاریخ بودن آن تیم بود. رودری در سیتی و اسپانیا در کنار بازیکنانی عالی و گرانقیمت بازی میکند. رونالدو در کنار بنزما، بیل، اوزیل، کروس و مودریچ بازی میکرد. رونالدو نتوانست منچستریونایتد را و مسی پاریسنژرمن را نجات دهد. تیم که چفت و جفت و جور باشد، بازیکن هم در آن میدرخشد. اگر قرار به جوایز فردی باشد، بازیکنی مثل جیمی واردی باید ببرد که سالها در تیمی مثل لسترسیتی بهتنهایی میدرخشد.
۵- رودری قطعا بازیکن شایستهای است و احتمالا در کنار دکلان رایس و کایسدو و یکی دو نفر دیگر بهترین هافبک دفاعی یا بازیکن در پست خودش است. همیشه سرش بهکار خودش بوده و منچسترسیتی در غیابش به مشکل خورده. او با تیم ملی اسپانیا قهرمان یورو شده. آفرین! کارواخال هم با همان تیم قهرمان شده و در آن تورنمنت گل زده و بهترین بازیکن پست خودش بوده. این مدافع راست در همین سالی که رودری توپ طلا را برده، با رئالمادرید یکی از سختترین لیگهای قهرمانان سالهای اخیر را فتح کرده، بهعلاوه لالیگا و سوپرجام اسپانیا و اروپا و در فینال لیگ قهرمانان هم گل زده. اگر رودری یکی از بهترینهای پست خودش بوده، کارواخال بهترین مدافع راست سالی بود که گذشت. قطعا رودری بازیکنی عالی است اما بهترین بازیکن سال؟ حرفش را هم نزنید.
۶- چرا وینیسیوس انتخاب بهتری بود؟ او در تیم ملی برزیل درخششی نداشت چون برزیل بیمار است و در مدتی کوتاه ۳سرمربی عوض کرده که یکی از آنها دو شغله بوده. هر ۳مربی منتظر تعیین سرمربی اصلی بودند. کسی نامشان را نشنیده. تیم ملی برزیل برعکس اسپانیا، آرژانتین، پرتغال و حتی انگلیس دیگر مثل سابق لبریز از ستارههای بزرگ نیست. اما همه اینها دلیل نمیشود وینی در تیم ملی ندرخشد. اما او در باشگاهش در حد فوقستاره بود. معمولا در همه فینالها گل میزند و در همه بازیهای بزرگ. در الکلاسیکو هتتریک میکند و در بیشتر مواقع، یکتنه نتیجه بازی را تغییر میدهد. در روزگاری که ژوگو بونیتو یا همان بازی فانتزی برزیلیها خیلی کمرنگ شده، وینیسیوس شبیه فانتزیبازان قدیمی برزیلی بازی میکند، بیشترین دریبل را میزند، بیشترین مسافت را پابهتوپ طی میکند و چارچوبشناس هم شده و به همبازیانش هم کمک میکند تا گل بزنند. او در سالی که گذشت، با رئال ۴جام برد که در همه آنها تعیینکننده و تأثیرگذار بود. رئال بدون او یک تیم معمولی میشد مثل ختافه. به نیمکت رئالمادرید نگاه کنید، گریهتان میگیرد. هیچ بازیکن جانشینی وجود ندارد و اگر باشد، مصدوم است. در خط دفاعی غیراز کارواخال و رودیگر، بقیه فراتر از فاجعه هستند. تیم مدتی طولانی بدون هافبک دفاعی بازی کرد. اما به نیمکت منچسترسیتی دقت کنید، بازیکنانی را میبینید که خرید هر کدام از آنها بین ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون یورو هزینه برده یا قیمتشان همینقدر است. حالا رودری در ترکیب کامل منسیتی بیشتر تأثیرگذار است یا وینیسیوس در ترکیب ناقص رئالمادرید که همیشه یکی دو جای کارشان میلنگد؟
۷- کسی رودری را در ورزشگاهها مسخره و به او توهین نژادپرستانه نمیکند. رودری مجبور نیست در مسابقاتی شرکت کند که سرمربی حریف - خاویر آگیره - مقابل دوربینها به بازیکنانش دستور بدهد تا او را بزنند و مصدوم کنند. اصلا نوع بازیاش بهگونهای است که کسی متوجه حضورش نمیشود. اگر گلی نزده باشد، کسی نمیگوید «دیدی رودری در آن صحنه چه حرکت خارقالعادهای کرد؟» با همین معیارهایی که او برنده توپ طلا شده، تونی کروس صد برابر حقش بوده که آن را ببرد. اگر آن واضحترین پنالتی تاریخ فوتبال را که توپ بهدست کوکوریا خورد، داور ضعیف انگلیسی میدید، اکنون نه رودری و نه کارواخال قهرمانی یورو۲۰۲۴ را نداشتند و احتمالا آلمان یا انگلیس قهرمان میشدند. از هر کارشناس یا رهگذری بپرسی که کروس بازیکن بهتری است یا رودری، بدون مکث میگوید کروس. کروس با آن پنالتی و قهرمانی یورو در کنار جامهایی که با رئال گرفت، میتوانست در سال خداحافظیاش از فوتبال، برنده توپ طلا شود.
۸- دادن جایزه به یک هافبک دفاعی یک سنتشکنی است. شاید یک تریپ متفاوت. رایدهندگان خواستند بگویند فقط گلزنی و دریبل تعیینکننده بهترین بازیکن فصل نیست. فقط شوربختانی مثل مالدینی، روبرتو کارلوس، ماکلهله، کانته، ریبری، روبن، اینیستا، ژاوی، کروس، راموس، ویرجیل، اسنایدر و... بدشانس بودند و این تریپ تفاوت نصیب آنها نشد.