همشهری آنلاین- سحر جعفریان عصر: یکی‌شان لوکی (شتر نر بالغ و مولد) از نژاد بلوچی است که پیش از ۶ سالگی، میرزا (صاحب اصطبل) اخته‌اش کرده تا هم از جفت‌گیری از برای مدتی بارکشی قاچاق در مرز ایران و پاکستان و حالا هم از برای آرتیستی در کلیپ و فیلم‌های مختلف و بداخلاقی‌هایش در فصل مستی شتران جلوگیری کرده باشد. دیگری هم اروانه سرخ رنگ (شتر ماده بالغ و مولد) از نژاد مهابادی است که پیش از این‌چنین آرتیست شدن چند مرتبه‌ای در مسابقات محلی «اُشترانِ قشنگ» عنوان زیباترین شتر را از آن خود کرده بود. فک زیرین‌شان به حالت نشخوار می‌جنبد و اطراف را می‌پایند. از دشت‌های نیمه سبز و کنار ساختمان‌های تک طبقه یا فرسوده، ساعتی بعد به میان خیابان‌هایی با بر و بارو می‌رسند. کمی بعد هم درِ باغ عمارت به رویشان گشوده می‌شود. قرار است شتران در کلیپی کوتاه با محتوای طنز ویژه صفحه مجازی یکی از بی‌شمار بلاگران و اینفلوئنسران در ازای اجاره ساعتی و روزانه ازیک تا ۲۰ میلیون تومان نقش بازی کنند.
اجاره شترهای اکازیون به جز کینه‌ای‌هایشان!
آگهی‌های تبلیغاتی‌شان در صفحات مجازی و فروشگاه‌های اینترنتی، رو به فزونی‌ست: «اجاره شتر از نژادهای معمولی تا خاص برای مراسم، جشن‌های عمومی و خصوصی، سریال و فیلم‌های سینمایی و تعزیه»، «شتران آرام و آموزش دیده جهت فیلم و فرمالیته»، «از اجاره ساعتی تا روزانه شتر همراه با تجهیزات کامل و کارگر و مربی»، «شتر با جهاز و ساربان؛ کاملا اکازیون!» و «اجاره انواع شتر به جز شترهای کینه‌ای با کمترین قیمت». طولی نمی‌کشد که لوک و ارونه آمده از آغلی نمور در ورامین بعد از خوردن علوفه و آب و شانه‌کشی مو و کُرک و پشم تنشان، لابه‌لای میزانسن نخستین صحنه کلیپِ طنزِ فان‌بلاگر معروف، رام و راهور، آکتوری می‌کنند! اسد (مربی یا همان ساربان همراه) نیز در پشت صحنه، ضمن تکان دادن دست‌های خود به شکلِ علائمی معین، سعی در کنترل کردن شترانِ اجاره‌ای‌اش دارد؛ اجاره روزانه ۲۰ میلیون تومانی ۲ شترِ آرام با جهازِ کامل (سربند، روبند، پوزه‌بند، گردن‌بند، پهلوبند، کوهان‌بند و زانوبند از جنس گلیم دست‌باف، زنگ و زنگوله، طبل و نقاره) به اضافه هزینه‌های چادرزنی، درشکه، محمل، کالسکه، حمل و نقل، خوراک و ساربان همراه. این نرخِ میلیونی در روزهای عادی و مناسبت‌های خاص، نوسان می‌گیرد.
شترِ عروسی و عزا هستند!
کویر مرنجاب (کاشان و آران و بیدگل)، یکی از لوکیشن‌های پرطرفدار عروس‌خانم‌ها و آقادامادها برای تصویربرداری فیلم فرمالیته عروسی‌شان است که معمولا صحنه‌هایی از شترسواری نیز در آن اجرا و ضبط می‌شود. «عروس خانم؛ لطفا خیلی صاف و محکم روی جهاز شتر قرار بگیرید...نترسید... حیوان آرامی‌ست... اسدجان، به عروس‌خانم کمک کن تا جای درستی بنشیند...» این صدای کارگران فیلم فرمالیته است که چند سالی‌ست با اسد به عنوان یکی از شترداران شناخته شده بین استودیوداران همکاری می‌کند. دامادخیلی مطیع، گوش به فرمان کارگردان سپرده و چنان خط‌کشی صاف بر جهاز شترِ سفید رنگِ دَشتی استوار مانده که گهگاه مورد تحسین عوامل فیلم‌برداری قرار می‌گیرد: «آفرین آقای داماد... معلومه که یا بازیگری رو دوست داری و یا قدر پول زیادی که بابت اجاره این شترها دادی رو خوب می‌دونی!». در مزرعه فراخ اسد ۲۰۰ شتر از نژادهای مختلف گوشتی، شیری و البته سواری (ویژه فیلم و فیلم‌برداری) پروار و پرورش یافته‌اند. شتران اجاره‌ای درروزها و ماه‌هایی از سال که کسب و کار اجاره دادنشان رونق می‌گیرد مانند ماه‌های عزاداری محرم و صفر ویژه راه‌اندازی کاروان و برپایی تعزیه و همچنین فصل تابستان (ساخت کلیپ در کویر) و ماه‌های ویژه جشن و عروسی (فیلم‌های فرمالیته) حسابی کمیاب و گران می‌شوند. از این رو، اسد و باقی شترداران، دلالی پیشه می‌کنند. حق دلالی در اجاره شتران خاص از نژادهای زیبایی و مسابقه‌ای (تیپ جماز) گرفته تا گله‌ای و کاروانی برای سریال‌ها و فیلم‌های سینمایی تاریخی، وسوسه‌انگیز (ساعتی ۵ تا ۱۵ میلیون تومان) است. عمواصغر یکی دیگر از شترداران در این باره می‌گوید: «شتری که پیر شده یا از گوشت و شیر افتاده، بارکِش می‌شه؛ بارکِش بار قاچاق یا بارکِش سواره.»
شتران عصاری، سرشلوغی طبالان و لاماهای چندصد میلیونی
تَهِ اصطبل، محمد (کارگر افغان) آب به آبخور شتران می‌ریزد: «تا چند سال پیش، بیشتر هیات عزاداری و گروه‌های تلویزیونی بودند که این حیوان با توش و توان بالا را اجاره می‌کردند اما حالا مدتی‌ست عروس خانم‌ها و آقادامادها و بعضی از آدم‌های معروفِ اینترنتی هم به عکس و فیلم برداشتن از شترسواری‌شان علاقه‌مند شده‌اند. برای همین شترداران زیادی، نفراتی از شترهای مزارع خود را اختصاصیِ این مورد از اجاره دادن کنار گذاشته‌اند؛ شترهایی که گاهی مجبورند صبح تا شب مثل شتر عصاری از این لوکیشن به آن لوکیشن بروند.» محمد، سرشلوغی خودش را نیز به همین مورد اختصاصیِ اجاره دادن شتر برای فیلم و کلیپ ارتباط می‌دهد. سرشلوغی‌ای که از بَرَش، ساربانی و طبالی (طبل‌زنی در مراسم‌های خاص) نیز آموخته است: «فقط اجاره شتر بدون هزینه‌های حمل و نقل و خوراک و ساربان، ساعتی یک تا حدود ۷ یا ۸ میلیون تومان است که اختلاف قیمتش به نژاد و سن شتر بازمی‌گردد؛ دیلاق یا ناقه (تازه متولد شده) باشد یا بَلوان (شتر ۲ ساله) و چهار دندان (شتر ۷ ساله) یا شتر ایرانی با نژاد معمولی باشد یا شترهای چینی، سرخ و حتی شتر سفید که هم گوشت و هم پشم زیاد دارد.» نکته جالب و تامل‌برانگیز دیگر از این کسب و کار و بازار متفاوت، اجاره چندصدمیلیونی لاماها به عنوان گونه‌ای وارداتی از شترسانان است که براساس سلیقه و نیاز افرادی که با جیب پُرپول به دنبال اجاره این گونه‌اند، اتفاق می‌افتد. برای اجاره لاما باید زیرزمینی و غیرمحسوس وارد عمل شد.
بیشتر بخوانید: ساربانان، رهروان سخت‌کوش بیابان