همشهری آنلاین: رای دهندگان آمریکایی روز سه شنبه برای انتخاب رئیس جمهور بعدی خود پای صندوق های رای رفتند. انتخاباتی که در آن رقابتها بسیار فشرده و نزدیک است و البته شیوه برگزاری آن نیز با پیچیدگی بسیاری همراه است:
زمان رای گیری و اعلام نتایج انتخابات
آغاز رای گیری در شرق آمریکا زودتر شروع می شود و در ایالتهای غربی بدلیل اختلاف ساعت چند ساعت دیرتر از شرق صندوقهای رای باز می شوند:
شروع بکار رای گیری: بازشدن اولین صندوقهای رای گیری آمریکا از صبح سه شنبه(به وقت محلی)
پایان رای گیری: بسته شدن صندوقهای رای گیری در بسیاری از ایالت تا اوایل روز چهارشنبه
مشخص شدن نام برنده: مشخص شدن نام برنده انتخابات در برخی ایالت در اواخر شب انتخابات یا اوایل صبح روز بعد
زمان اعلام نتایج انتخابات در دورههای قبل
زمان اعلام نتایج انتخابات در همه دورهها یکسان نبوده است:
۲۰۲۰: تاخیر ۴ روزه در اعلام برنده نتیجه انتخابات بدلیل تاخیر در اعلام نتایج ایالت پنسیلوانیا
۲۰۱۶: اعلام فوری نتیجه انتخابات تنها چند ساعت پس از پایان رای گیری
۲۰۱۲: اعلام پیروزی باراک اوباما در انتخابات پیش از پایان رای گیری در نیمه شب چهارشنبه
۲۰۰۰: تاخیر بزرگ بدلیل رقابت سنگین میان جورج دبلیو بوش و ال گور و قطعی نشدن نتایج انتخابات تا پنج هفته پس از پایان رای گیری
بازشماری آرا
در مواردی ممکن است آرای بدست آمده بدلیل نتایج نزدیک به هم بازشماری شوند:
شمارش دوباره آرا: لزوم بازشماری آرا در برخی ایالت چرخشی و کلیدی مانند پنسیلوانیا، در صورت اختلاف نیم درصدی بین آرای برنده و بازنده
چالش های حقوقی: ثبت بیش از ۱۰۰ شکایت قبل از آغاز انتخابات توسط جمهوری خواهان از جمله درباره مدیریت فهرست رأی دهندگان
ایالتهای چرخشی
در آمریکا برخی ایالتها به صورت سنتی همواره گرایش به یک حزب دارند. مثلا ایالت کالیفرنیا همواره رای خود را به دموکراتها می دهند و در ایالت تگزاس همواره جمهوری خواهان رای غالب را بدست می آورند. در عین حال برخی ایالتها در هر دوره به سمت یک حزب خاص(یا جمهوری خواه یا دموکرات) می روند و این ایالتها که همواره نتایج ثابتی در انتخابات ندارند به عنوان ایالات چرخشی شناخته می شوند. ایالتهای ذیل به عنوان ایالت چرخشی در انتخابات ۲۰۲۴ به شمار می روند:
۷ ایالت: آمار ایالتهای چرخشی در این دوره از انتخابات آمریکا
ایالت جورجیا: پیش بینی شمارش ۷۵ درصد آرا تا ۲ ساعت پس از پایان رای گیری
ایالت کارولینای شمالی: اعلام نتایج تا پایان شب رای گیری
ایالت پنسیلوانیا: اعلام نتایج حداقل ۲۴ ساعت پس از بسته شدن صندوقها
ایالت میشیگان: اعلام نتایج یک روز بعد از زمان پایان رای گیری
ایالت ویسکانسین: نامشخص بودن نتایج شمارش آرا حداقل تا پایان روز چهارشنبه
ایالت آریزونا: پیش بینی طولانی شدن شمارش آرا تا چندین روز
ایالت نوادا: طول کشیدن نتایج نهایی شمارش آرا طی روزها پس از پایان رای گیری بدلیل حجم گسترده آرای پستی
اولویتهای شمارش آرا
به طور معمول شمارش آرای انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا براساس یکسری اولویتها صورت می گیرد:
اولویت اول: شمارش آرای صندوقهای رایگیری در روز انتخابات
اولویت دوم: شمارش آرای زودهنگام پستی
اولویت سوم: شمارش آرای ایالت های ملزم به شمارش مجدد(بدلیل اختلاف کم میان دو نامزد)
اولویت چهارم: شمارش آرای ارسالی خارج از کشور و ارتش
مراحل شمارش آرا:
فرایند شمارش آرای انتخابات نیز دارای یکسری مراحل مشخص است:
مرحله اول: راستیآزمایی آراء: شامل مقایسه تعداد شرکتکنندگان با تعداد آرای بدست آمده، باز کردن و بررسی سلامت تک تک برگه های رأی از نظر عدم پارگی، لکه یا آسیب های دیگر، مستندسازی و بررسی هرگونه تناقض در برگههای رای
مرحله دوم: وارد کردن هر یک از برگههای رای به اسکنرهای الکترونیکی و جدول بندی کردن آرای اسکن شده در سیستم
شمارندگان آرا: هر ایالت قوانین خاصی در مورد اینکه چه کسانی می توانند در شمارش آرا شرکت کنند، دارند. ترتیب پردازش آرا، حضور و مشارکت آزاد شهروندان در فرایند شمارش آرا، نحوه نظارت و قوانین حضور ناظران حزبی در شمارش آرا در هر ایالت به ایالت دیگر متفاوت است.
شروع بکار رئیس جمهور جدید
تقویم زمان آغاز رئیس جمهور جدید آمریکا در این دوره نیز مشخص شده است:
دوشنبه ۲۰ ژانویه ۲۰۲۵: آغاز بکار دوره رئیس جمهور جدید آمریکا پس از تحلیف در محوطه ساختمان کنگره
شصتمین تحلیف: برگزاری مراسم تحلیف این دوره از انتخابات آمریکا، برای شصتمین بار در تاریخ آمریکا
سوگند رئیس جمهور: در مراسم تحلیف رئیس جمهور جدید سوگند یاد می کند تا از قانون اساسی حمایت کند.
الکترال کالج به زبان ساده
شیوه انتخاباتی آمریکا به شیوه الکترال کالج یا همان مجمع برگزینندگان معروف است. این شیوه به این معنی است که انتخابات در واقع در دو مرحله برگزار می شود:
مرحله اول: برگزاری انتخابات با مشارکت مستقیم مردم در رای به یک نامزد خاص به صورت ایالتی (در هر ایالت پیروزی یک نامزد با رای مستقیم مردم اعلام می شود.)
مرحله دوم: برگزاری الکترال کالج یا مجمع برگزینندگان: در مرحله دوم مجمع برگزینندگان حدود ۱۵ روز بعد از روز انتخابات تشکیل جلسه خواهند داد و اعضای الکترال کالج هر ایالت، رای خود را به نامزد پیروز در همان ایالت خواهند داد و رئیس جمهور آمریکا به صورت رسمی اعلام می شود.
مجمع برگزینندگان (الکترال کالج) چه کسانی هستند؟ هر ایالت به اندازه مجموع نمایندگان خود در دو مجلس دموکرات و سنا دارای سهمیه الکترال کالج است، مثلا ایالت کالیفرنیا ۵۵ رای الکترال کالج دارد. هر نامزدی که در یک ایالت نصف بیشتر آرای الکترال کالج را بدست آورد، کل سهمیه آرای الکترال کالج آن ایالت به نام نامزد پیروز نوشته خواهد شد.
۵۳۸ رای الکترال کالج: مجموع آرای الکترال کالج ۵۰ ایالت(به اندازه مجموع اعضای سنا و مجلس نمایندگان)
۲۷۰ رای کالج انتخاباتی (نصف به اضافه ۱) : آرای لازم هر نامزد انتخابات ریاست جمهوری در جلسه مجمع برگزینندگان برای اعلام رسمی پیروزی
پیروزی در انتخابات بدون رای بیشتر: در آمریکا رایدهندگان در سطح ایالتی -و نه کشوری- رای میدهند، یعنی هر ایالت برنده خودش را از میان دو نامزد اصلی انتخاب میکند. به همین دلیل ممکن است که نامزدی در کل کشور تعداد آرای بیشتری کسب کند، اما به دلیل تعداد کمتر آرای کالج انتخاباتی شکست بخورد، مثل اتفاقی که سال ۲۰۱۶ برای هیلاری کلینتون افتاد و با وجود رای عددی بیشتر اما از ترامپ( که دارای رای الکترال کالج بیشتر بود) شکست خورد.