به گزارش همشهری آنلاین، این کتابخانه با قدمتی بیش از ۳۰ سال که به دلیل منابع غنی شهرت بسیاری در کشور دارد و مراجعان آن نه تنها از روستا که از روستاها و شهرهای اطراف هم هستند.
زیربنای ۲۵۰ متر مربع
کتابخانه خوانشرف در ۵ کیلومتری شهر نهبندان قرار گرفته و به عنوان بزرگترین کتابخوانه روستایی کشور شناخته می شود. مدیر کتابخانه های عمومی نهبندان در این رابطه به همشهری می گوید: «بزرگترین کتابخانه روستای کشور نه به لحاظ فضا، زیربنا و مساحت، بلکه به لحاظ منابع غنی که در این کتابخانه قرار گرفته است.»
مهدی راستگو توضیح می دهد: «زیربنای کتابخانه ۲۵۰ متر مربع است و با توجه به حجم منابع بالایی که در این کتابخانه وجود دارد، فضای مطالعه کتاب هم تبدیل به مخزن نگهداری از کتاب شده است. یعنی در حال حاضر کل فضای کتابخانه را به صورت مخزن کتاب استفاده می کنیم و فضای مطالعاتی و سالن مطالعه نداریم.» او عنوان می کند: «مشکل عمده این کتابخانه به عنوان بزرگترین کتابخانه روستایی کشور نداشتن سالن مطالعه است. چنانکه اهالی روستا و شهر نهبندان متقاضی گسترش کتابخانه از لحاظ زیربنایی هستند تا بتوانیم ۲ سالن بزرگ مطالعه در روستای خوانشرف داشته باشیم.»
کوچکترین عضو کتابخانه
به گفته مدیر کتابخانه های عمومی شهرستان نهبندان، خیلی از افراد اعم از دانش آموز، دانشجو، محقق و به طور کلی افرادی که به دنبال نگارش مقاله هستند به کتابخانه مراجعه می کنند و درخواست تاسیس سالن مطالعه را دارند. راستگو می گوید: «کوچکترین عضو کتابخانه ۳ سال دارد و بزرگترین عضو کتابخانه ۹۵ ساله است که از منابع غنی کتابخانه استفاده می کنند.»
او یادآور می شود: «به دلیل غنی بودن کتابخانه، شاید خیلی از عناوین کتاب هایی که در اختیار داریم، تنها در یکی دو کتابخانه کشور مانند کتابخانه ملی و کتابخانه آستان قدس موجود باشد. این کتابخانه جزو معدود کتابخانه هایی است که منبع بسیاری از کتاب های کشور را دارد. از خیلی از استان های دیگر مانند آذربایجان غربی، خوزستان، فارس، اصفهان، یزد و مازندران افرادی را داشتیم که تماس تلفنی برقرار می کنند و به دنبال کتاب های مدنظر خود هستند. زیرا تمامی عناوین کتاب های این کتابخانه در سامانه سامان نهاد کتابخانه های عمومی کشور ثبت شده است و این سامانه از هر نقطه ای از کشور قابل دسترسی است. خیلی از افراد با ما تماس تلفنی می گیرند و می گویند کتابی را در سامانه سامان جست و جو کرده و فقط در کتابخانه غلامحسین آسکوتی خوانشرف دارد که این جای بسی افتخار برای شهرستان نهبندان و روستای خوانشرف است.»
او عنوان می کند: «بسیاری محققان از استان های مختلف به این کتابخانه مراجعه کرده و استفاده مطلوب را از کتابخانه غلامحسین آسکتی می برند.»
مرحوم محتشم
به گفته مهدی راستگو، علت اینکه کتابخانه شهرت یافته، وجود خیر نیک اندیشی به نام مرحوم محتشم است که از اهالی این روستا بوده است. مدیر کتابخانه های عمومی شهرستان نهبندان در این رابطه می گوید: «ایشان بازنشسته ارتش بود و با درجه نظامی سپهبد در تهران مشغول خدمت بودند. مرحوم محتشم بعد از اینکه بازنشسته شد، به دلیل تعلق خاطر به روستای خوانشرف، علاقمند شد که در محیط این روستا کتابخانه ای را تاسیس کند.»
او ادامه می دهد: «تاسیس کتابخانه خوانشرف سال ۱۳۷۰ آغاز شد و به دلیل ارتباط خوب با خیرین تهران، انتشارات تهران و انتشارات مختلف و معتبر دیگر بزرگترین کتابخانه روستایی کشورشد.»
راستگو اضافه می کند: «بیشترین منابع این کتابخانه که مرحوم محتشم زحمت کشید، از انتشارات اسلامیه، به عنوان بزرگترین انتشارات قدیمی ایران تامین کرد.»
بزرگترین کتابخانه روستایی نیازمند توسعه
بزرگترین کتابخانه روستایی کشور در روستای خوانشرف قرار دارد، در حالی که این کتابخانه همچنان نیازمند توسعه است. دهیار خوانشرف در این باره به همشهری می گوید: «بزرگترین مشکلی که کتابخانه دارد، مساحت آن است. تمامی انبارهای کتابخانه پر شده و انبوه کتاب هایی وجود دارد را می خواهیم به کتابخانه انتقال دهیم و نگران جا و مکان این منابع هستیم. امیدوارم تمهیداتی اندیشیده شود تا بتوانیم کتابخانه را توسعه دهیم.»
حسن جعفری همچنین عنوان می کند: «بسیاری از علاقه‌مندان به کتاب برای یافتن کتاب مورد نظر خود به روستای خوانشرف سفر می کنند. از شهرهای مختلفی مانند تبریز برای تهیه کتاب به خوانشرف آمدند و این باعث خوشحالی است. زیرا علاوه بر تعداد بالای کتاب موجود در این کتابخانه، منابع متنوعی را پیش روی علاقه مندان به کتاب می گذارد.» دهیار خوانشرف می گوید: «روستای خوانشرف تقریبا بیشتر از 2500 نفر جمعیت دارد و از زمانی که کتابخانه آسکتی راه اندازی شده، اهالی روستا استقبال زیادی از این موضوع کرده اند.»
بیشتر بخوانید:
یک تجربه متفاوت، کوچکترین کتابخانه جهان چطور شکل گرفت؟
سال 1389 بود که کوچکترین کتابخانه کشور به نام «فاطمه‌ها» شکل گرفت و کوچکترین کتابخانه جهان هم لقب گرفت. ماجرا از این قرار بود که سه کودک برای کتابخوان کردن کودکان روستای «دهگهان» از توابع شهرستان رودبار در جنوب استان کرمان تلاش خود را آغاز کردند. این سه دختر بچه 10 ساله که از قضا نام هر سه فاطمه است، اول تیر 1389 حدود 40 عنوان کتابی را که جمع‌آوی کرده‌اند در اتاقک کوچک خشتی که در روستا به آنها داده می‌شود، راه می‌اندازند. ساختمان کتابخانه که اتاقی گلی و سقفی چوبی در ابعاد سه در چهار بیشتر نبود، از طرف یکی از اهالی روستا به نام فرزاد میرشکاری برای راه‌اندازی کتابخانه به فاطمه‌ها واگذار می‌شود. ساختمانی که قبل از این مغازه‌ای بوده و متروکه شده و حالا با چیدن 40 جلد کتاب در قفسه‌ای زنگ‌زده در این اتاق، کار خود را شروع کرده بود. فاطمه‌ها هر روز بعد از مدرسه به کتابخانه می‌رفتند و رفته رفته کودکان روستا را به کتابخانه دعوت کردند.
فرزاد میرشکاری معلم زبان انگلیسی که در زمینه ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی در روستاهای جنوب کرمان، به‌ویژه روستای دهکهان، فعالیت می‌کند، در گفت و گویی اعلام کرده بود که پس از حدود یک سال از تأسیس کتابخانه، نشریات و سایر رسانه‌ها از این کتابخانه به‌عنوان کوچکترین کتابخانه ایران یاد کردند و این کتابخانه حسابی در کشور معروف شد و نام آن در محافل فرهنگی سر زبان‌ها افتاد. پس از رسانه‌ای شدن، کتابخانه به‌سرعت توسعه پیدا کرد و افراد زیادی از سراسر کشور برای کتابخانه کتاب و سایر تجهیزات کتابخانه‌ای ارسال کردند. اعضای کتابخانه به بیش از ۵۰۰ نفر رسید و تعدادی از فرهنگیان و جوانان بومی نیز با الگوبرداری از این کتابخانه و دریافت کتاب از این کتابخانه اقدام به راه‌اندازی کتابخانه‌های خودجوش در روستاهای خود کردند.
بعدها مستندی از این کتابخانه ساخته شد و در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران به نمایش درآمد.