به گزارش همشهری آنلاین، بازی‌های رایانه‌ای با حجم عظیمی از ماجراجویی و سرگرمی که ارائه می‌دهند، کاربران زیادی را به خود جذب کرده‌اند و کودکان و نوجوانان یکی از بزرگترین طرفداران پروپاقرص این بازی‌ها هستند؛ اما پرسشی که از دیرباز مطرح می‌شود این است که آیا بازی‌های رایانه‌ای برای کودک و مغز در حال رشد آن، مضر است؟
آیا بازی‌های رایانه‌ای برای مغز انسان مفید است؟
تحقیق در مورد اینکه چگونه بازی‌های رایانه‌ای بر مغز انسان تأثیر می‌گذارد، کمی پیچیده است. تاثیری که مغز از بازی‌های رایانه‌ای می‌گیرد، بستگی به نوع بازی دارد. بررسی اجمالی که در سال ۲۰۲۰ انجام شد، نشان می‌دهد که انواع مختلف بازی‌های رایانه‌ای عملکردهای شناختی مختلف را بهبود می‌بخشند.
زمانی که صحبت از بازی‌هایی مانند Call of Duty به میان می‌آید، مجموعه‌ای از مهارت‌های کاربر، برای اینکه تک‌تیراندازی ماهر باشد، تقویت می‌شود؛ در بازی‌هایی مانند City Skylines یا Civilization VII نیز کاربر نیاز به استراتژی و تفکر انتقادی دارند و هنگامی که صحبت از بازی‌هایی مانند Wordle به میان می‌آید، مغز ما با مجموعه‌ای از چالش‌های مربوط به زبان و حافظه روبرو می‌شود.
به طور کلی هنگامی که کاربران مشغول بازی‌های رایانه‌ای می‌شوند، با مجموعه‌ای از جلوه‌های بصری فضایی، هماهنگی دست و چشم آنها ارتقا پیدا می‌کند. با این حال، آنچه نامشخص است، این است که چگونه این مزایا به دنیای واقعی خارج از بازی راه پیدا می‌کنند؟
مطالعات نشان می‌دهند که در حین انجام بازی‌ها، این هماهنگی‌ها ارتقا می‌یابد "اما این مهارت‌ها ممکن است در فعالیت‌های دنیای واقعی نمود پیدا نکنند."
با این حال باید به خاطر داشت که:
بازی‌های رایانه‌ای، راه جدیدی برای معاشرت و دوست یابی ارائه می‌دهند
بازی‌های رایانه‌ای در واقع می‌توانند ارتباط اجتماعی را بهبود بخشند؛ اگر فرزند شما دوستانی از مدرسه دارد که به شکل آنلاین، بازی‌های رایانه‌ای را دنبال می‌کنند، این بازی‌ها، به او یک فضای امن ثانویه برای تقویت این روابط می‌دهد و اگر فرزند شما برای دوست‌یابی مشکل دارد، روابط آنلاین با سایر بچه‌های هم‌سن او نیز ممکن است مفید باشد.
بچه‌ها اکنون می‌توانند با افرادی در سراسر جهان ارتباط برقرار کنند و علاقه‌شان را به اشتراک بگذارند؛ زمانی که آنها این مزیت را در ارتباطات حضوری خود پیدا نمی‌کنند، ممکن است از طریق بازی‌های چندنفره این پشتیبانی را در روابط آنلاین دریافت کنند.
البته، بازی‌های رایانه‌ای آنلاین (مانند رسانه‌های اجتماعی) دارای مزایا و معایبی هستند؛ در حالی که بچه‌ها به کمک آنها، در معرض روابط جدید قرار می‌گیرند، ممکن است در معرض آزار و اذیت سایبری نیز قرار گیرند.
با این حال در حال حاضر، راه‌های مطمئنی برای فعالیت بچه‌ها در فضای آنلاین وجود دارد؛ والدین می‌توانید فرزندان خود را محدود کنید که فقط بتوانند با دوستان یا افرادی که در زندگی خود می‌شناسند، ارتباط برقرار کنند و می‌توانید فعالیت آنها را زیر نظر داشته باشید.
بازی‌های رایانه‌ای باعث افزایش ماده خاکستری مغز می‌شوند
بازی‌های رایانه‌ای، مانند محرک‌ها، می‌توانند ماده خاکستری مغز را افزایش دهند. ماده خاکستری ارتباط متقابل را فراهم می‌کند و به بخش‌هایی از مغز اجازه می‌دهد تا با سایر بخش‌های مغز ارتباط برقرار کند و درک خود را ارتقا دهد.
ماده خاکستری مغز، بیرونی ترین لایه مغز، مسئول کنترل حرکت شما، حفظ خاطرات و تنظیم احساسات شما است. اساساً، هرچه بیشتر یاد بگیرید، مغز شما بیشتر می‌تواند رشد کند و سازگار شود.
انفجار خلاقیت و احساس موفقیت
بازی‌های رایانه‌ای، تعاملی هستند. به عنوان مثال، یک بازی نقش آفرینی (RPG)، مانند Baldur’s Gate ۳ یا Mass Effect را در نظر بگیرید؛ در این نوع از بازی‌ها، فهرست بلندبالایی از اهداف اصلی برای کاربر وجود دارد، که باید آنها را تکمیل کند تا بتواند در بازی پیروز شود. اما کاربر همچنین فهرست طولانی‌تری از اهداف جانبی دارد که اختیاری هستند تا داستان بازی و سیستم پاداش را بسازد. نحوه ادامه کار در این بازی‌ها کاملاً به شما بستگی دارد. با آزادی بازیکن، احساس موفقیت برای هر کاری که انجام می‌دهید افزایش می‌یابد و حس تخیل بیشتری به شما دست می‌دهد.
در بازی‌های رایانه‌ای، احساس خطر در یک موقعیت و پیروزی در آن موقعیت به شما احساس موفقیت می‌دهد که در زندگی واقعی زیاد اتفاق نمی‌افتد. این امر باعث می‌شود بازی‌های رایانه‌ای به‌شدت محرک باشند و کنار کشیدن از آن برای انجام کارهای کمتر جذاب مانند کارهای خانه دشوار باشد.
تقویت توانایی تضاد بصری
در بازی‌های رایانه‌ای، کاربر باید به نشانه‌های دیداری و شنیداری توجه زیادی داشته باشد. بازی‌های اکشن ماجراجویی مانند Tomb Raider یا Resident Evil دارای رویدادهای سریع (یا QTE) هستند. با QTEها، کاربر باید دکمه‌ای را فشار دهد که با نمادی در صفحه نمایش در مدت زمان بسیار محدودی مطابقت دارد تا اتفاقی رخ دهد.
وقتی کاربر در حال تماشای یک بازی رایانه‌ای است، باید به هر چیز کوچکی که به میدان بینایی او وارد می‌شود، توجه کند و به آن واکنش نشان دهد. این کار منجر به رشد توانایی تضاد بصری می‌شود، توانایی تشخیص تفاوت بین یک چیز و چیز دیگر، اما ممکن است قابل تعمیم به فعالیت‌های زندگی واقعی مانند پیروی از دستورالعمل‌های داده شده توسط یک بزرگسال نباشد.
جابجایی بین کارها آسان‌تر می‌شود
بازی‌های رایانه‌ای باعث می‌شوند، کاربر مرتباً جابجا شود؛ Set-Shifting توانایی حرکت به جلو و عقب بین وظایف مختلف به صورت متوالی است. توانایی هدایت توجه از یک چیز به چیز دیگر، مانند پختن شام روی اجاق گاز در حین گوش دادن به پادکست یا توقف یک بازی رایانه‌ای برای شروع ظرف شستن!
بازی‌های رایانه‌ای راه‌های جدیدی برای یادگیری ارائه می‌دهند
اغلب، بازی‌های ویدیویی از کاربر می‌خواهند که اطلاعات کلیدی را برای تکمیل کارها به خاطر بسپارد. این عملیات در واقع می‌تواند برای حافظه مفید باشد.
با این حال، بازی‌های رایانه‌ای را می‌توان برای تقویت استراتژی‌ها در آموزش نیز استفاده کرد. برای مثال حالت موزه را در Assassin’s Creed در نظر بگیرید. این حالت به شما امکان می‌دهد تا در مکان‌های باستانی مانند پارتنون در یونان قدم بزنید و اماکن را به شکل سه بعدی کاوش کنید.
چقدر بازی زیاده‌روی است؟
مطالعه آکسفورد در سال ۲۰۲۲ که بر روی تقریباً ۴۰۰۰۰ گیمر انجام شد، نشان داد که بازی به نظر نمی‌رسد اثرات مخربی بر سلامت روان افراد داشته باشد، مگر اینکه بازیکنان به بازی اعتیاد پیدا کنند.
این آخرین مورد در مجموعه وسیعی از تحقیقات است که در دهه گذشته به آرامی در حال انجام است و نشان می‌دهد که اعتیاد به اینترنت و بازی‌های رایانه‌ای یک مشکل واقعی است، علیرغم اینکه اعتیاد به بازی‌های رایانه‌ای تنها ۳.۰۵ درصد از جمعیت جهان را تحت تأثیر قرار داده است.
به ویژه جوانان در هنگام اعتیاد به بازی‌های رایانه‌ای با پیامدهای منفی دیگری مواجه می‌شوند. یک مطالعه نشان داد که دانش‌آموزان دبستانی زمانی که برای سرگرمی به بازی‌های رایانه‌ای وابسته می‌شوند، عملکرد تحصیلی ضعیف و نمرات بدی را تجربه می‌کنند.
اگر زمانی که به کودک خود توصیه می‌کنید تا از بازی خارج شود، این توصیه مشکل‌ساز می‌شود و اگر می‌گویید وقت آن است که صفحه نمایش را کنار بگذارید یا یک بازی رایانه‌ای را متوقف کنید و کودک یک طغیان عاطفی را بروز می‌دهد، این یک پرچم قرمز بزرگ است. این بدان معناست که آنها نمی‌توانند با مقدار زمانی که از صفحه نمایش می‌گیرند، کنار بیایند.
سایر علائم قرمزی که بازی‌های رایانه‌ای ممکن است، برای کودک شما ایجاد کنند عبارتند از:
نشانه‌های افسردگی
کناره‌گیری اجتماعی
غم و اندوه
تحریک پذیری
افزایش اضطراب هنگام برخورد حضوری با افراد
تداخل در روابط شخصی و حرفه‌ای
تمام آنچه گفته شد، نشانه‌های قرمزی هستند که به کاربر می‌گویند، باید مدت زمان استفاده از صفحه نمایش را کاهش دهد، زیرا به آن وابسته شده است و در مسیر رشد عاطفی عادی وی قرار گرفته است.
دستورالعمل برای سنین مختلف
مهم است که والدین محدودیت‌های سختی را برای زمان صفحه نمایش تعیین کنند؛ هرچه کودک شما کوچکتر باشد، کمتر باید با بازی‌های رایانه‌ای و سایر رسانه‌های مبتنی بر صفحه نمایش تعامل داشته باشد.:
کودکان زیر ۲ سال نباید هیچ وقت صفحه نمایش داشته باشند
بچه‌های ۳ تا ۵ ساله می‌توانند یک ساعت یا کمتر در روز و سه ساعت در تعطیلات آخر هفته از صفحه نمایش استفاده کنند
کودکان ۶ ساله و بزرگتر می‌توانند دو ساعت یا بیشتر در روز از صفحه نمایش استفاده کنند، البته تا زمانی که عواقبی نداشته باشد