طرح یک پل جدید بر روی رودخانه زاینده‌رود به نام پل «چهار خان» در بین برگزیده‌های جشنواره جهانی معماری سال ۲۰۲۴ رتبه اول را کسب کرد.

به گزارش همشهری آنلاین ایده معماری پل «چهارخان» طرحی بود که توانست در بخش «پروژه‌های آینده؛ زیرساخت‌ها» رتبه اول جشنواره جهانی معماری ۲۰۲۴ را کسب کند. طرح به کار رفته در طراحی این پل، الگوی چهارطاقی، یکی از ویژگی‌های خاص و برجسته معماری ایرانی است.

الگوی چهارطاقی، در معماری دوران ساسانی ریشه دارد و شامل دو راهرو متقاطع می‌شود که در نقطه تقاطع یک فضای مرکزی ایجاد می‌کنند. در طراحی پاویون‌های پل از این الگو استفاده شده و هر پاویون به شکلی خاص چیده شده تا بازدیدکنندگان را در فضایی از تجربه‌های مختلف غرق کند؛ فضایی که از باز تا نیمه‌باز و بسته تغییر می‌کند و همانند سفری در تاریخ معماری ایران است.
این پاویون‌ها همچنین فضای مناسبی برای برگزاری مراسم، نمایشگاه‌ها و رویدادهای شهری فراهم می‌کنند که این می‌تواند پل را به نمادی زیبا و هویت‌بخش برای شهر تبدیل کند؛ همان کارکردی که پل‌های قدیمی زاینده‌رود مانند سی و سه پل در طول چند قرن به انجام رسانده‌اند.

در این طرح، رودخانه‌ای که از کنار پل عبور می‌کند فقط یک عنصر تزئینی نیست، بلکه به‌عنوان یک موجود زنده و منبع حیات شهروندان در نظر گرفته شده است. در این پروژه، تلاش شده تا محیط اطراف رودخانه به شکلی طبیعی و اکولوژیکی طراحی شود، به‌طوری که به تصفیه طبیعی آب، کاهش مصرف و جلوگیری از هدررفت آن کمک کند.

این بستر طبیعی که با چمنزارهای زیبای اطراف رودخانه همراه است، یک فضای شهری پویا و دلپذیر را در تمامی فصل‌ها ایجاد می‌کند که نیازهای مختلف افراد را در یک فضای منسجم برآورده می‌سازد.
این طرح منحصربه‌فرد با هدف پیوند دادن سنت و مدرنیته در ساختارهای شهری ارائه شده است. طرح این پل نه تنها به تاریخ و معماری اصیل ایران وفادار مانده، بلکه نیازهای زندگی شهری امروز را هم به خوبی در خود جای داده است.

زاینده رود و پل‌هایش

رودخانه پهناور زاینده رود به عنوان بزرگ‌ترین رودخانه فلات مرکزی ایران شناخته می‌شود. در تمام مسیر این رود زیبا پل‌های متعددی بنا شده است. برخی پل‌ها در شهر اصفهان و بسیاری دیگر خارج از این شهر بر روی زاینده رود قرار گرفته‌اند. معروف‌ترین پل زاینده رود در خارج اصفهان را می‌توان پل زمان‌خان در نزدیکی شهرستان سامان چهار محال و بختیاری دانست. پل شهرستان قدیمی‌ترین پل زاینده رود است. پل چوبی، سی و سه پل، پل خواجو و پل فلزی از جمله پل‌های معروف زاینده رود است.