همشهری آنلاین - حوادث: غلامرضا گلچوبی وکیل پایه یک دادگستری، در این باره می‌گوید: چک، سند تجاری پرکاربردی است که از اهمیت زیادی برخوردار است، اما اگر در روز سررسید چک، حساب صادرکننده موجودی نداشت، چطور می‌شود چک را نقد کرد؟
۱. پیگیری از طریق اداره اجرای ثبت اسناد رسمی
چنانچه صادرکننده چک مال منقول یا غیرمنقول دارد یکی از آسان‌ترین روش‌ها مراجعه به اداره اجرای اسناد رسمی است. در این روش دارنده چک باید با همراه داشتن اصل چک و گواهی عدم‌پرداخت تمام یا قسمتی از وجه چک ونامه مذکور در ماده۴ به یکی از دفاتر اسناد رسمی مراجعه و تقاضای صدور اجراییه نسبت به آن چک را کند و پس از آن نسبت به شناسایی و توقیف اموال و دارایی‌های صادرکننده چک اقدام می‌شود.
۲. شکایت کیفری
برای طرح شکایت کیفری دارنده چک می‌تواند با ارائه اصل چک و گواهی عدم‌پرداخت صادره علیه صادرکننده چک شکایت کند و درصورتی که دارنده چک تا ۶ ماه از تاریخ صدور چک برای وصول آن به بانک مراجعه نکند یا ظرف ۶ ماه از تاریخ صدور گواهی عدم‌پرداخت شکایت نکند دیگر حق شکایت کیفری نخواهد داشت.
۳. صدور اجرائیه از محاکم حقوقی
در این روش پس از صدور گواهی عدم‌پرداخت وجه چک و اخذ کد رهگیری از بانک مربوطه، دارنده چک می‌تواند با ارائه اصل چک و گواهینامه عدم‌پرداخت، از دادگاه صدور اجرائیه نسبت به کسری مبلغ چک و حق الوکاله وکیل را طبق تعرفه قانونی درخواست کند. دادگاه مکلف است درصورت وجود شرایط اعلام شده در قانون علیه صاحب حساب، صادرکننده یا هر دو، اجراییه صادر کند. صادرکننده مکلف است ظرف مدت ۱۰روز از تاریخ ابلاغ اجرائیه، بدهی خود را بپردازد یا با موافقت دارنده چک ترتیبی برای پرداخت آن بدهد یا مالی معرفی کند که اجرای حکم را میسر کند؛ در غیراین‌صورت حسب درخواست دارنده، اجرای احکام دادگستری، اجرائیه را طبق قانون نحوه محکومیت‌های مالی اجرا می‌کند.
۴. مطالبه وجه چک از طریق محاکم حقوقی
در این روش بسته به مبلغ چک با پرداخت هزینه دادرسی مطابق تعرفه قانونی دادخواست مطالبه وجه چک و خسارات تأخیر تأدیه و هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل به شورای حل اختلاف (دادگاه‌های صلح) یا محاکم حقوقی تقدیم خواهد شد و دادگاه پس از تعیین وقت رسیدگی و دعوت از طرفین و استماع اظهارات طرفین در جلسه رسیدگی اقدام به صدور رأی می‌کند. این رأی از سوی طرفین قابل تجدیدنظر خواهی است و پس از قطعیت‌یافتن رأی صادره، بنا به درخواست دارنده چک اجرائیه صادر و ابلاغ می‌شود و صادرکننده مکلف است ظرف مدت ۱۰روز از تاریخ ابلاغ اجرائیه، بدهی خود را بپردازد یا با موافقت دارنده چک ترتیبی برای پرداخت آن بدهد یا مالی معرفی کند که اجرای حکم را میسر کند؛ در غیراین‌صورت حسب درخواست دارنده، اجرای احکام دادگستری، اجرائیه را طبق قانون نحوه محکومیت‌های مالی مصوب ۲۳/۳/۱۳۹۴ به مورد اجرا گذاشته است و نسبت به استیفای مبلغ چک اقدام می‌کند.