چک‌های برگشتی یکی از معضلات رایج در معاملات مالی هستند که می‌توانند مشکلات متعددی برای افراد ایجاد کنند. از کمبود موجودی در حساب گرفته تا مشکلات حقوقی و قضایی، عوامل زیادی باعث برگشت خوردن چک می‌شوند. اگر چک شما برگشت خورده و نمی‌دانید از کجا شروع کنید، این راهنما به شما کمک می‌کند تا بهترین مسیر را برای حل مشکل خود پیدا کنید.
در این مطلب با همراهی آقای دکتر خلیل جمعه زاده می‌خواهیم ساده‌ترین روش برای وصول چک برگشتی و نقد کردن آن را به شما بگوییم.
چرا چک برگشتی اتفاق می‌افتد؟
در بعضی از معاملاتی که با چک انجام می‌شود، ممکن است در زمان پاس کردن چک (نقد کردن چک بانکی) به دلایل مختلفی چک توسط بانک صادرکننده برگشت خورده و مبلغ مندرج در آن به حساب دارنده چک واریز نشود.
دلایل زیر می‌تواند باعث برگشت خوردن چک شود:
- کمبود موجودی
- ایراداتی در متن چک
- مشکلات بانک صادرکننده چک
در حال حاضر، با وجود سامانه صیاد بانک مرکزی و ثبت الکترونیک چک‌ها، بیشترین دلیل برگشت خوردن چک‌ها، کمبود موجودی است. اگر حتی ۱ ریال از مبلغ درج‌شده در چک، در حساب مربوطه موجود نباشد، بانک چک را برگشت می‌زند و این موضوع را از طریق برگه‌ای به نام گواهی عدم پرداخت به دارنده چک اطلاع می‌دهد.
علاوه بر این، مسائل حقوقی یا قضایی نیز می‌توانند علت برگشت خوردن چک باشند. اگر چک به دلایلی مانند دستور توقف پرداخت یا اختلافات قانونی بین طرفین صادر شده باشد، بانک از پرداخت وجه جلوگیری می‌کند. همچنین گاهی افراد از چک به‌عنوان ابزاری تضمینی استفاده می‌کنند، بدون اینکه قصد پرداخت فوری داشته باشند که این موضوع نیز باعث برگشت خوردن چک می‌شود.
اولین قدم در حل مشکل چک برگشتی چیست؟
اولین کاری که باید انجام دهید، تماس با صادرکننده چک و طرح موضوع است. از آنجا که در صورت برگشت خوردن چک، امکان مسدود کردن حساب صادرکننده وجود دارد، معمولاً افراد تلاش می‌کنند تا هر چه سریع‌تر حساب خود را به اندازه مبلغ چک پر کنند.
اگر چک در قبال معامله‌ای مانند خرید زمین یا ملک صادر شده باشد، این امکان وجود دارد که معامله را فسخ کرده یا تقاضای خسارت کنید (مطابق متن قولنامه). این موضوع را حتماً به اطلاع صادرکننده چک برسانید.
مهم‌ترین اقدام در این مرحله، گرفتن گواهی عدم پرداخت از بانک است. اگر این کار را انجام ندهید، در مراحل بعدی ممکن است در پیگیری‌های قضایی با مشکل مواجه شوید و مسیر طولانی‌تری را طی کنید.
راهکارهای قانونی برای وصول چک برگشتی
برای وصول وجه چک برگشتی، دو روش قانونی وجود دارد:
- اجرای ثبت در اداره ثبت اسناد
در این روش، باید از بانک صادرکننده چک در محل زندگی خود، فرم درخواست صدور اجراییه را دریافت کنید. سپس فرم را به همراه گواهی عدم پرداخت به یکی از دفاتر اسناد رسمی تحویل داده و درخواست خود را به اجرای ثبت اسناد ارائه دهید.- اجراییه به بدهکار ابلاغ می‌شود و او ۱۰ روز فرصت دارد تا مبلغ چک را پرداخت کند.
- اگر این مدت به پایان برسد و مبلغ پرداخت نشود، می‌توانید تقاضای توقیف اموال صادرکننده را ارائه دهید.
- شکایت از طریق دادگاه
ابتدا باید گواهی عدم پرداخت را از بانک دریافت کرده و سپس به دفاتر خدمات قضایی مراجعه کنید. بعد از حضور در دفتر خدمات قضایی می‌توانید درخواست صدور اجراییه کنید- در این روش، شکایتی علیه صادرکننده چک مطرح می‌شود.
- دادگاه به صادرکننده ۱۰ روز فرصت می‌دهد تا وجه چک را پرداخت کند.
- اگر مبلغ پرداخت نشود، دادگاه می‌تواند دستور توقیف اموال یا جلب فرد بدهکار را صادر کند.
در صورتی که چک ظهرنویس (ضامن) داشته باشد، باید علیه آن‌ها نیز شکایت انجام شود. در این حالت می‌توان علیه صادرکننده و ظهر نویس چک، دادخواست مطالبه وجه داد که ممکن است تا 8 ماه نیز طول بکشد تا رای دادگاه بدوی و قطعی صادر شود. در این حالت امکان دریافت خسارت تادیه نیز بعد از دریافت رای قطعی وجود دارد.
البته امکان شکایت کیفری از صادر کننده با عنوان چک بلامحل نیز وجود دارد که بهتر است قبل از انجام هر کاری با وکیل چک مشورت کنید.
اجرای ثبت بهتر است یا دادگاه؟
دکتر خلیل جمعه زاده، وکیل پایه یک دادگستری و وکیل چک در تهران، توضیح می‌دهد که هر یک از این دو روش مزایا و معایب خود را دارند:
- اجرای ثبت سریع‌تر است؛ گاهی در ۴۸ ساعت اداره ثبت ابلاغیه صادر می‌کند.
- اگر بدانید که صادرکننده چک دارای اموال یا املاک ثبت‌شده است، اجرای ثبت گزینه بهتری است.
- هزینه اجرای ثبت ۵ درصد از مبلغ چک است.
- امکان جلب شخص بدهکار فقط از طریق دادگاه امکان‌پذیر است.
- اگر همزمان در دادگاه و اداره ثبت شکایت کنید، دادگاه به دلیل قانون منع دادرسی موازی، پرونده را مختومه اعلام می‌کند.
- اگر در اجرای ثبت شکایت خود را مطرح کرده باشید، امکان دریافت خسارت تاخیر وجود ندارد.
چرا کمک گرفتن از یک وکیل چک ضروری است؟
رسیدگی به چک برگشتی پیچیدگی‌های حقوقی و قانونی زیادی دارد که بدون کمک یک وکیل متخصص چک ممکن است زمان‌بر و پرهزینه شود.
وکیل می‌تواند:
- بهترین مسیر حقوقی را برای وصول وجه چک انتخاب کند.
- شما را از اشتباهات رایج مانند تنظیم نادرست شکایت یا نادیده گرفتن جزئیات قانونی حفظ کند.
- مراحل شکایت را تسریع کرده و احتمال موفقیت شما را افزایش دهد.
اگر در تهران هستید، استفاده از خدمات یک وکیل چک در تهران که با روندهای محلی آشنا باشد، می‌تواند شما را از استرس و سردرگمی نجات دهد. شما می‌توانید همین الان با دفتر وکالت خلیل جمعه زاده تماس گرفته و مشاوره رایگان خود برای چک را دریافت کنید.
چگونه وکیل چک مناسب در تهران پیدا کنیم؟
یافتن یک وکیل باتجربه در شهری مانند تهران ممکن است چالش‌برانگیز باشد. دفتر وکالت موکل یار، به سرپرستی خلیل جمعه زاده، یکی از بهترین انتخاب‌ها برای حل مشکلات چک برگشتی در تهران و کرج است.
این موسسه با تیمی حرفه‌ای خدمات متنوعی مانند:
- رفع سوءاثر چک
- شکایت کیفری یا حقوقی
- ارائه مشاوره‌های تخصصی در پرونده‌های چک را با رویکردی حرفه‌ای ارائه می‌دهد.
برای دریافت مشاوره، کافی است با شماره 09129276686 تماس بگیرید. همین حالا اولین قدم را برای حل مشکل خود بردارید و پرونده‌تان را به دستان مطمئن موکل یار بسپارید. مشکل شما، تخصص ماست!