همشهری- زینب زینال زاده: سال ۱۳۶۰ دومین پایانه تهران در زمینی به مساحت ۵ هکتار و در محدوده سه‌راه تهرانپارس احداث شد. توسعه شهرنشینی و هم‌جواری بافت‌های مسکونی با این پایانه، سبب نارضایتی شهروندان شد. همچنین موضوعات ترافیکی در این معبر هم گلایه‌هایی از سوی مردم داشت و همین عوامل زمینه را برای انتقال این پایانه به یک مکان مناسب‌تر را فراهم کرد. پایانه جدید در بزرگراه شهید یاسینی جانمایی و ساخته شد. طبق گفته‌های حمیدرضا رحمانی سرپرست سازمان پایانه‌های مسافربری شهر تهران از امروز (۱۷ آذر) خدمت‌رسانی در پایان شرق قدیم پس از ۴۳ سال به پایان رسیده و ازاین‌پس سلام و خداحافظی مسافران در پردیس شرق خواهد بود.
تحقق وعده مدیریت شهری
پس از بهره‌برداری از پردیس شرق، تعاونی‌های مسافربری اقبالی برای جابه‌جایی نداشتند و ازاین‌رو شهرداری تهران با چالش‌هایی مواجه بود. با برگزاری جلسات متعدد و نشست با نمایندگان تعاونی‌های مسافربری در نهایت این امر محقق شد. مدیریت شهری وعده داد تا آذر خدمت‌رسانی در پردیس شرق آغاز شود و امروز این وعده محقق شد.
فعال‌شدن تعاونی
در پایانه شرق قدیم بیش از ۱۰ شرکت‌های مسافربری اتوبوسرانی و مینی بوسرانی فعال بودند که پس از توافقات صورت‌گرفته، به پردیس شرق منتقل شدند و فعالیتشان در مکان جدید شروع شد. پیش‌بینی می‌شود جابه‌جایی سالانه ۲ میلیون مسافر از پایانه شرق جدید انجام شود. با انتقال تعاونی‌های مسافربری به پردیس شرق جدید، برای تسهیل دسترسی شهروندان، ون‌ها و اتوبوس‌هایی در مسیر پردیس جدید شرق فعال می‌شوند.
توسعه شرقی خط ۲ مترو
با توسعه شرقی خط ۲ مترو تهران دسترسی شبکه مترو به پردیس مسافری شرق امکان‌پذیر می‌شود. عملیات توسعه شرقی خط ۲ مترو شروع شده که عملاً ایستگاه فرهنگسرا به پردیس شرق متصل خواهد شد. در واقع اتصال خط مترو به پایانه مسافربری برای نخستین‌بار در پردیس مسافری شرق محقق شده است.
بررسی مدها حمل‌ونقلی
بررسی‌های لازم جهت استفاده از سایر مدهای حمل‌ونقل عمومی تا رسیدن شهروندان به پردیس شرق تهران، در حال انجام است. راه‌اندازی قطار سبک شهری (ال آرتی)، ایجاد خط فیدل (پشتیبانی) اتوبوسرانی بین پایانه و سه‌راه تهرانپارس و پایانه و فرهنگسرا و خطوط تاکسیرانی، از جمله گزینه‌های مورد بررسی هستند.
تکمیل پروژه در ۳ فاز
پایانه شرق جدید جزو پروژه‌های خیلی قدیمی مدیریت شهری است و در سنوات گذشته از ابتدای دهه هشتاد این محل تجهیز کارگاه شد؛ اما بنا به دلایلی به بهره‌برداری نرسید. با پیگیری‌های مدیریت شهری ششم، پروژه پردیس شرق جدید دوباره فعال و مقرر شد در ۳ فاز تکمیل شود. فاز اول آن که انتقال تعاونی‌ها و خدمت‌رسانی به مسافران بود، بهره‌برداری شد.
تبدیل پایانه قدیمی به تفرجگاه
با جابه‌جایی کامل پایانه قدیمی، فضای ۵ هکتاری آزادسازی می‌شود. این فضا که مشکلات زیست‌محیطی برای سکنه مجاور داشت و از سوی دیگر معضلات ترافیکی در محور تهرانپارس ایجاد کرده بود، ظرفیتی مناسبی است که شهرداری تهران قصد دارد از آن با عنوان کاربری تفرجگاهی و گردشگری استفاده کند. برنامه‌ای که در صورت عملیاتی‌شدن سبب افزایش سرانه‌های شهر تهران می‌شود.
وضعیت فازهای پروژه
- فاز اول: این فاز شامل سالن اصلی مسافربری است که حدود ۲۵ هزار و ۵۰۰ متر مساحت دارد. همچنین محوطه‌سازی و ایجاد جاده دسترسی به طول ۵۰۰ متر در عرصه ۱۳۰ هزارمتری اجرایی شده است
- فاز دوم: طراحی و مهندسی این فاز از ابتدای مرداد امسال (۱۴۰۳) آغاز و آبان عملیات اجرایی شروع شده و تا پایان فروردین سال آینده (۱۴۰۴) به بهره‌برداری می‌رسد. در این بخش ایجاد ۱۷۵۰۰ مترمربع پارکینگ سواره، تاکسی و اتوبوس، مهم‌ترین بخش خواهد بود.
- فاز سوم: طراحی و مهندسی این فاز از مرداد امسال آغاز (۱۴۰۳) و تا پایان آذر ادامه خواهد داشت. عملیات اجرایی آن دی‌ماه امسال شروع می‌شود و پایان تابستان سال آینده (۱۴۰۴) بهره‌برداری می‌شود ساختمان‌های جانبی شامل آتشنشانی، اورژانس، نیروی انتظامی، نگهبانی، تعمیرگاه، نگهداری و کارواش در این فاز احداث می‌شود.
اهم بخش‌های هوشمند پایانه
سامانه اطلاع‌رسانی هوشمند پیش از سفر
سامانه اطلاع‌رسانی مانیتوری
سامانه هوشمند مدیریت سکوها
سامانه هوشمند مدیریت بار
سامانه هوشمند رزرو پارکینگ
سامانه اطلاع‌رسانی هوشمند داخل پایانه
شناسنامه پایانه شرق جدید
ساختمان اصلی: ۳ طبقه
مساحت زیربنا: ۲۶ هزار مترمربع
مساحت پارکینگ: ۱۸ هزار مترمربع
مساحت محوطه بیرونی: ۷۲ هزار مترمربع
فعالیت ۲۲ شرکت مسافربری
۱۰ شرکت مسافربری سواری بین‌شهری
۱۱ شرکت مسافربری اتوبوسرانی
۱ شرکت مسافربری مینی بوسرانی
فعال‌بودن ۱۶۷۴ دستگاه خودرو
۳۳۱ دستگاه اتوبوس شرکت اتوکار
۲۹۰ دستگاه مینی‌بوس و میدل باس
۱۰۵۳ دستگاه خودرو سواری بین‌شهری