همشهری - محمد سرابی: شهرداری‌های کلانشهرهای جهان در حال آزمایش فناوری هوش مصنوعی در گوشه و کنار شهرها هستند و به‌نظر می‌آید با ارزیابی نتایج این آزمایش‌ها بتوان شاهد استفاده گسترده از هوش مصنوعی در ترافیک شهرها بود.
ایتالیا
تحلیل رفت‌وآمد در یک تقاطع شلوغ
شهرداری شهر ورونای ایتالیا برای تفسیر داده‌های به‌دست آمده از رادارهای ترافیکی از هوش مصنوعی استفاده می‌کند. در مرحله اول تقاطع بسیار شلوغ و پررفت‌وآمد پورتانووا که در کنار ایستگاه قرار دارد به‌عنوان نخستین نقطه آزمایشی انتخاب شد. اطلاعات حرکت خودروها در این تقاطع با استفاده از ۱۲۰رادار مستقر در چهارراه جمع‌آوری شده بود. حسگرها قبلا در بزرگراهی در کره‌جنوبی نصب شده بودند.
این بزرگراه بارها به‌دلیل مه غلیظ شاهد تصادف‌های شدید بود و مسئولان ترافیکی ناچار شدند از رادارهای با دقت زیاد، برای دیدن حرکت خودروها استفاده کنند.
رادارهای تخلف‌یاب
شهر ورونا مشکل مه‌گرفتگی ندارد و اطلاعات به‌دست آمده از رادارها را برای برنامه‌ریزی چراغ‌های ترافیکی مورد استفاده قرار می‌دهد و استفاده از هوش مصنوعی باعث شده است که انواع مختلف وسایل نقلیه از سبک و سنگین هم به‌صورت جداگانه مشخص شوند. از طرف دیگر تخلفات غیرمجاز رانندگی مانند سرعت بیش از حد، تغییر مسیر ناگهانی و توقف در محل نامناسب هم شناسایی می‌شود. داده‌های به‌دست آمده با استفاده از هوش مصنوعی تفسیر می‌شوند تا الگوی ترافیکی تقاطع‌ها مشخص شوند و نتیجه به‌صورت زمانبندی چراغ راهنمایی مستقر در تقاطع‌ها گزارش می‌شود. درصورت موفق بودن این روش، استفاده از هوش مصنوعی در دیگر نقاط شهر هم کاربرد خواهد یافت.
جمهوری چک
اتصال چراغ‌های ترافیکی
در شهر پراگ چراغ‌های ترافیکی براساس الگوی ثابت زمانبندی شده از قبل کار می‌کردند و هر چهارراه به‌صورت جداگانه زمان حرکت و توقف خودروها را اجرا می‌کرد. شهرداری پایتخت جمهوری چک از یک سال قبل چراغ‌های بعضی تقاطع‌ها را به یکدیگر متصل کرده و شبکه‌ای را به‌وجود آورده است که با استفاده از هوش مصنوعی کنترل می‌شود. این چراغ‌ها از یک مرکز کنترل فرمان می‌گیرند و جریان حرکت خودروها را با تغییر دادن زمان چراغ سبز هدایت می‌کنند.
یکی از طرح‌های هوش مصنوعی به کار گرفته شده، این است که هر خودرو تعداد کمتری توقف درجا داشته باشد و به شکلی در مسیر حرکت خود هدایت شود که به کمترین چراغ قرمز برخورد کند.
جریان آرام خودروها
حرکت بدون برخورد با چراغ‌قرمز باعث می‌شود که رانندگان احساس کنند جریان ترافیک روان و آرام است و از سرعت‌گرفتن بی‌دلیل پرهیز کنند. این طرح ابتدا در طول یکی از خیابان‌های پراگ به نام پاتکوا اجرا شد و تقاطع‌های این خیابان با استفاده از هوش مصنوعی به هم متصل شدند.
بعد از موفقیت نسبی طرح، خودروهای حمل‌ونقل عمومی مانند اتوبوس‌ها هم به الگوی هوش مصنوعی اضافه شدند تا در اولویت تغییر رنگ چراغ‌ها قرار گیرند.
در مرحله بعد امکان ایجاد تغییرات برای اپراتورهای مرکز کنترل ترافیک اضافه شد و هر تغییر که به‌صورت دستی انجام شود هم در الگوی کلی اعمال می‌شود.
چین
خدمات خودروهای خودران
پکن در برنامه‌ریزی برای استفاده از هوش مصنوعی به‌دنبال ایجاد زیرساخت‌های حرکت خودروهای خودران است. این خودروها بیشتر در کشورهای غربی شناخته شده‌اند و در خیابان‌های اروپا و آمریکا گاه دیده می‌شوند، اما شهرداری پکن قصد دارد با فناوری‌های موردنیاز هوش مصنوعی، زمینه لازم برای به‌کارگیری خودروهای بدون سرنشین خدماتی را فراهم کند.
از سال ۲۰۲۰شهرداری پکن طرح حرکت خودروهای خودران ویژه را پیشنهاد کرد و تاکنون آزمایش‌های مختلفی برای آن اجرا شده است.
در چند سال گذشته پکن ۳۰هزار پایگاه اینترنت ۵G ایجاد کرد که مساحتی به وسعت ۱۶۰کیلومترمربع را برای حرکت خودروهای خودران آماده کرده است.
شبکه فیبر نوری قدرتمندی کار انتقال دیتا را انجام می‌دهد.
گشتزنی هوشمند
در مراحل اول، بیشترین استفاده از خودروهای خودران در زمینه خدمات شهری است.
خودروهای شهرداری در ۳بخش سرویس‌های داخلی فرودگاه‌ها و ایستگاه‌های راه‌آهن و همینطور کامیون‌های رفت و روب که جاده‌های شهری را تمیز می‌کنند به شبکه خودران متصل می‌شوند. در نخستین آزمایش ۱۵خودروی گشتزنی خودکار هفته گذشته به نگهبانی شبانه‌روزی درون و اطراف پارک‌های صنعتی، ایستگاه‌های مترو و مراکز خرید در منطقه‌ای به وسعت ۶۰کیلومترمربع در منطقه توسعه اقتصادی-فناوری پکن پرداختند.
این خودروهای خاص بین ۱۰تا ۱۵کیلومتر بر ساعت سرعت دارند و صفحه‌های روی آنها پیام‌های ایمنی و امنیتی را پخش می‌کنند. دوربین‌های روی آنها تصاویر اطراف را ضبط می‌کنند و هر کسی از عابران می‌توانند با فشار دادن کلید روی بدنه خودروها با مرکز کنترل تماس بگیرند.
بیشتر بخوانید:چطور در برخی کشورها بزرگراه‌هاپهن و باریک می‌شوند