همشهری آنلاین - گروه سیاسی: مسعود پزشکیان در سخنرانی خود در اجلاس دی۸ پیشنهادی ۵محوری برای توقف جنگ غزه داشت که البته پیش از آن هم طرح‌های مکرری ارائه شده بود. اما نکته مهم در این سخنان پزشکیان طرح این سخن بود که «مایلم تأکید کنم که جمهوری اسلامی ایران از هر گونه توافق فلسطینی- فلسطینی که مورد رضایت ملت فلسطین و اجماع کلیه گروه‌های فلسطینی باشد، استقبال و از آن حمایت می‌کند. باید حق تعیین سرنوشت ملت فلسطین را محترم شمرد و به بلوغ فکری و سیاسی آنها برای تعیین آینده و سرنوشت خویش احترام گذاشت.»
۲۴سال قبل رهبر معظم انقلاب درباره حل موضوع فلسطین دیدگاهی را مطرح کردند که حداقل از سوی ایران طی انقلاب اسلامی رعایت شده و محور عمل آن بوده است.
آیت‌الله خامنه‌ای مهرماه سال ۱۳۷۹ در اجتماع بسیجیان، رژیم تحمیلی صهیونیستی را ریشه بحران خاورمیانه معرفی کردند که باید خشک شود تا بحران خاورمیانه حل شود. ایشان در تبیین یک راه‌حل ۴مرحله‌ای گفتند «راه حل این است که آوارگان فلسطینی از لبنان و هر نقطه دیگری که هستند، به فلسطین برگردند. این چند میلیون فلسطینیای که در بیرون فلسطین زندگی میکنند، به فلسطین برگردند. مردم اصلی فلسطین - چه مسلمان، چه مسیحی، چه یهودی - رفراندوم کنند و تصمیم بگیرند که چه رژیمی بر کشورشان حاکم باشد. اکثریت قاطع مسلمانند؛ تعدادی هم یهودی و مسیحی‌اند که اینها ساکنان اصلی سرزمین فلسطین‌اند و پدرانشان در این جا زندگی کرده‌اند. نظامی را که مطلوب این جمعیت است، سرِ کار بیاورند؛ بعد آن نظام تصمیم بگیرد با کسانی که در طول این چهل سال، چهل و پنج سال و پنجاه سال به فلسطین آمده‌اند، چه کار کند. نگهشان دارد، برشان گرداند، در نقطه خاصی اسکان داده شوند؛ این دیگر با آن نظام حاکم بر فلسطین است؛ این راه حلِ‌ّ بحران است.»
این طرح که به‌طور گسترده در سال‌های بعد مبنای دیپلماسی کشور در موضوع فلسطین شد، شامل این ۴مرحله می‌شد: یک، بازگشت آوارگان فلسطینی به سرزمین پدری خود. دو، برگزاری انتخابات با مشارکت مردم اصلی فلسطین، اعم از مسلمان، مسیحی و یهودی. سه، تشکیل نظام سیاسی منتخب اکثریت براساس رفراندوم. چهار، تصمیم‌گیری از سوی نظام سیاسی منتخب اکثریت برای سایر ساکنین در فلسطین اشغالی که مردم اصلی آن محسوب نمی‌شوند.
طرح روز پنجشنبه پزشکیان شامل ۵بند «ایجاد برنامه حمایتی سازمان دی هشت درخصوص فلسطین با محوریت توسعه و بازسازی، تشکیل گروه تماس دی هشت برای همراهی با گروه تماس سازمان هماری اسلامی در پیگیری توقف جنگ و ارسال کمک‌های بشردوستانه، ایجاد صندوق سازمان دی هشت برای بازسازی نوار غزه و لبنان و توانبخشی و بازیابی ساکنان آن، حمایت اعضای سازمان از شناسایی رژیم اسرائیل به عنوان یک موجودیت آپارتاید و تلاش کشورهای عضو برای احیای قطعنامه ۳۳۷۹ مجمع عمومی سازمان ملل و تشکیل کمیته حقوقی مشترک اعضای سازمان به منظور حمایت حقوقی از فلسطین در کارزارهای حقوقی و بین‌المللی جاری در دیوان دادگستری و کیفری و تعقیب محاکمه مقامات رژیم اسرائیل» بود.
براساس قطعنامه ۳۳۷۹ که در سال۱۹۹۱ میلادی ملغی شد، صهیونیسم شکلی از نژادپرستی و تبعیض نژادی برشمرده شده بود.
سیدابراهیم رئیسی رئیس‌جمهور سابق آبان‌ماه سال گذشته در اجلاس بریکس پیشنهادی ۷ماده‌ای برای توقف جنگ در غزه داده بود. مفاد این پیشنهاد این بود: «۱- لازم است کشورهای عضو بریکس، در چارچوب مکانیسم «اتحاد برای صلح» بانی قطعنامه‌ی الزام‌آور در مجمع عمومی سازمان ملل علیه رژیم صهیونیستی و با هدف توقف جنایات علیه مردم غزه شوند. ۲- لازم است آن رژیم جعلی به عنوان رژیم تروریستی و ارتش آن به عنوان یک سازمان تروریستی شناسایی شوند. ۳- جمهوری اسلامی ایران از اقدام برخی دولت‌ها از اجرای جنایات اسرائیل غاصب در غزه به دیوان کیفری بین‌المللی حمایت می‌کند. ۴- لزوم اقدام جمعی اعضای بریکس برای شکستن محاصره غزه و ایجاد مسیر دائمی و امن برای ارسال کمک‌های بشردوستانه به غزه. ۵- با توجه به جنایات بی‌سابقه و بمباران‌های چندین هزار تن تسلیحات بخصوص تسلیحات ممنوعه مثل فسفر سفید در غزه، لازم است اعضای بریکس با ایجاد یک ماموریت ویژه بین‌المللی این جنایت را سریعا بررسی و گزارش آن را بصورت عمومی منتشر کنند تا زمینه کیفر آمران و مباشران این رژیم فراهم گردد. ۶- با توجه به جنایت‌های مستمر و ماهیت نژادپرستانه رژیم جعلی اسرائیل انتظار ملت‌های آزاده از تمام دولت‌ها بویژه اعضای بریکس آن است که قطع کامل روابط سیاسی و اقتصادی و نظامی خود را با رژیم صهیونیستی سریعاً در دستور کار قرار دهند. ۷- شناسایی حق ملت فلسطین در دفاع از خود و مجاهدت آنها برای آزادسازی مناطق اشتغالی مورد حمایت همه دولت‌ها و ملت‌های آزاده است.» قبل از آن هم رئیسی در اجلاس سران کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی پیشنهادات مشابهی را در قالب ۱۰بند ارائه کرده بود.
جمهوری اسلامی ایران فروردین‌ماه امسال در جلسه ویژه شورای امنیت سازمان ملل خواستار پیاده‌سازی یک طرح ۶بندی شامل «۱- برقراری آتش‌بس فوری، کامل، بی‌قید و شرط و دائم در تمام مناطق غزه از جمله در رفح؛ و حتی کرانه باختری، ۲- رفع کامل محاصره انسانی غزه، ۳- تبادل انسانی اسرا، ۴- موظف ساختن رژیم به خروج فوری، کامل و غیرمشروط تمامی نیروهای نظامی و ادوات و تجهیزات آنها از غزه و ضرورت بازگشت امن مردم به مناطق و اماکن خود، ۵- اعمال تحریم جامع و فوری تسلیحاتی علیه رژیم اسراییل و ۶- حمایت از قرار موقت الزام آور دیوان بین الملل دادگستری و فراهم ساختن زمینه محاکمه و مجازات تمامی آمران، عاملان و حامیان جنایات اسرائیل به دلیل ارتکاب نسل‌کشی، کشتار هدفمند خبرنگاران، کارکنان نهادهای مردمی خدمات رسانی، کاربرد مکرر سلاح های غیرمتعارف از جمله بمب های فسفری و تهدید مکرر مقامات رژیم اسراییل به استفاده از بمب هسته‌ای در غزه» شده بود.
این پیشنهادات اگرچه همگی ناظر بر توقف جنگ ۷اکتبر ۲۰۲۳ به بعد اسرائیل و غزه هستند، اما همچنان دیدگاه کلان ایران درخصوص مناقشه اصلی‌تر یعنی تعیین تکلیف سرزمین‌های اشغالی را نیز همراه خود دارند. جمهوری اسلامی ایران راه‌حل‌های ملایم‌تری نیز در مقایسه با گذشته برای حل‌وفصل همیشگی مسئله فلسطین ارائه کرده است.
سید عباس عراقچی وزیر امور خارجه ایران، مهرماه امسال در مصاحبه‌ای با یک روزنامه چاپ قاهره با اشاره به اینکه صلح تنها با حل و فصل مسئله فلسطین بر اساس «دموکراسی در سرزمین های فلسطینی» حاصل می‌شود؛ گفته بود: معتقدیم راه حل ۲کشوری منجر به برقراری صلح پایدار در منطقه نخواهد شد، اما در نهایت از هر تصمیمی که فلسطینی‌ها به تنهایی اتخاذ کنند، حمایت می‌کنیم و فقط دیدگاه خود را ارائه می‌دهیم.