همشهری آنلاین - گروه سیاسی: بر اساس تصاویری از ماهوارهها، ویدیوهای تایید شده و مصاحبهها، اسرائیل در حال تخریب گسترده و احداث استحکامات نظامی در مناطق مسکونی شمال غزه است، جایی که دهها هزار فلسطینی مجبور به فرار از خانههای خود شدهاند.
نیروهای دفاعی اسرائیل اعلام کردند که از تاریخ ۵ اکتبر (۱۴ مهر)، حملات هوایی و زمینی را در شمالیترین نقاط غزه شامل جبالیا، بیتلاهیا و بیتحانون آغاز کردهاند تا نیروهای حماس را که در آنجا تجمع کردهاند، از این مناطق بیرون کنند و این عملیات تا زمانی که لازم باشد، ادامه پیدا میکند.
طبق گزارش سازمان ملل، بیش از ۱۰۰ هزار فلسطینی طی ۱۱ هفته گذشته از مناطق آسیبدیده فرار کردهاند و تنها حدود ۳۰ هزار تا ۵۰ هزار نفر باقی ماندهاند که کمتر از یک هشتم جمعیت قبل از جنگ را تشکیل میدهند. گروههای انسانی میگویند که به دلیل محدودیتهای اسرائیل، تقریبا هیچ کمکی از ابتدای اکتبر به این مناطق نرسیده است و کارشناسان هشدار میدهند که قحطی ممکن است در برخی مناطق شروع شده باشد.
همزمان که فلسطینیها از این مناطق خارج شدهاند، نیروهای اسرائیلی نیز محلهها را کاملا تخریب کردهاند، استحکامات نظامی و جادههای جدیدی احداث کردهاند. تحلیلهایی از تصاویر ماهوارهای با وضوح بالا توسط واشنگتنپست نشان میدهد که تقریبا نیمی از اردوگاه پناهندگان جبالیا بین ۱۴ اکتبر تا ۱۵ دسامبر تخریب شده یا پاکسازی شده است. این تغییرات به اتصال جادهای که در غرب وجود داشت به مسیر جدیدی در شرق کمک کرده است و یک محور نظامی ایجاد کرده است که از دریا تا مرز اسرائیل امتداد دارد.
ساخت این کریدور و پاکسازی زمینهای ۲ طرف آن و همچنین ساخت پستهای نظامی مربعشکل مشابه تبدیل کریدور نتساریم توسط نیروهای دفاعی اسرائیل است که یک منطقه نظامی استراتژیک در مرکز غزه محسوب میشود. در حالی که اسرائیل کریدور نتساریم را از منطقهای کمجمعیت و عمدتا کشاورزی عبور داد، عملیاتهای اسرائیل در شمال بر محلههای پرجمعیت شهری متمرکز است که به طور موثر باعث تخریب شهرهای فلسطینی در شمال شده است.
نیروهای اسرائیلی هیچ توضیح عمومی برای فعالیتهای تخریب و استحکامسازی در شمال ارائه نکردهاند، اما تحلیلگران میگویند که محور جدید ممکن است شمال غزه را از شهر غزه جدا کند و به اسرائیل این امکان را بدهد که یک منطقه حائل ایجاد کند تا مناطق جنوبی خود را که در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ مورد حمله قرار گرفت، بیشتر ایمن کند.
نیروهای دفاعی اسرائیل دستور تخلیه صادر کردهاند و به غیرنظامیان گفتهاند برای ایمنی خود فرار کنند، بدون اینکه مشخص باشد چه زمانی دوباره اجازه بازگشت به آنها داده خواهد شد. درخواست حماس مبنی بر اینکه خانوادهها در صورت توقف موقت درگیریها بتوانند به شمال بازگردند، هنوز یکی از مشکلات اصلی در مذاکرات با اسرائیل برای توافق آتشبس و آزادی گروگانها است.
تا ۱ دسامبر (۱۱ آذر)، یک سوم از تمام ساختمانها در منطقه شمال غزه از ابتدای جنگ تخریب شده است که شامل بیش از ۵ هزار ساختمان در جبالیا، بیش از ۳ هزار ساختمان در بیتلاهیا و بیش از ۲ هزار ساختمان در بیتحانون میشود. طبق آخرین دادهها از مرکز ماهوارهای سازمان ملل، ۶۰ درصد از تخریبها در اردوگاه پناهندگان جبالیا بین ۶ سپتامبر (۱۶ شهریور) و ۱ دسامبر (۱۱ آذر) رخ داده است و تخریبها و جابجاییها در هفتههای بعد ادامه یافته است.
تصویر ماهوارهای از ۱۵ دسامبر (۲۵ آذر) نشاندهنده ویرانی گستردهای در بیت لاهیا و جبالیا است که شامل یک بازار، مسجد، فروشگاهها و خانههایی است که به تودههای بتن و گرد و غبار تبدیل شدهاند. در ۴ دسامبر، ارتش اسرائیل ۵ هزار و ۵۰۰ را در مدارس بیتلاهیا پناه گرفته بودند مجبور به فرار به سمت جنوب به شهر غزه کرد.
در اوایل این ماه، وزیر دفاع سابق اسرائیل، موشه یعلون در مصاحبههایی با رسانههای محلی گفته بود که ارتش اسرائیل در حال انجام پاکسازی قومی در شمال غزه است. وی گفت: بیتلاهیا دیگر وجود ندارد، بیتحانون دیگر وجود ندارد و حالا آنها در حال کار بر روی جبالیا هستند.
نیروهای دفاعی اسرائیل این ادعاها را رد کرده و گفتهاند که عملیاتهای آنها در غزه مطابق با قوانین بینالمللی انجام میشود.
در مصاحبههایی که طی هفتهها به صورت تلفنی و پیامکی انجام شده است، ۱۰ نفر از ساکنان شمال غزه به واشنگتن پست شرح دادند که نیروهای اسرائیلی به طور گستردهای محلههای مسکونی را هدف قرار دادهاند، تخلیههای گروهی خطرناک که در آن مردان و پسران نوجوان از زنان و کودکان جدا شدند و همچنین سوءاستفاده و بازداشتهای خودسرانه برخی از افرادی که در تلاش برای فرار بودند.
یکی از ساکنان بیت لاهیا، سعید کیانی، ۴۱ ساله، گفت: در شمال غزه هیچ چیزی باقی نمانده که حیات را حفظ کند. همه چیز تخریب شده است تا مردم را مجبور به خروج کنند.
افراد ساکن در شمال غزه روزهای پس از ۵ اکتبر را به عنوان روز قیامت توصیف کردند. حملات هوایی و پهپادهای تکتیرانداز بیوقفه بودند. محمد خضور، ۳۰ ساله از جبالیا، گفت: این سختترین روزها در جنگ بود.
تقریبا ۱.۹ میلیون نفر، حدود ۹۰ درصد از جمعیت غزه، پیش از این در بیش از یک سال درگیری جابجا شدند، و بیشتر آنها در روزهای اولیه جنگ به جنوب فرار کردند و از بازگشت به خانههایشان جلوگیری شده است. اکنون، کسانی که در جوامع نزدیک به مرز شمالی با اسرائیل باقیمانده بودند، به تدریج محله به محله بیرون میروند و یکی از بزرگترین جابجاییهای جمعیتی از آغاز درگیریها در حال وقوع است.
مقامات اسرائیلی از پاسخ به سوالات خاص درباره یافتههای واشنگتن پست امتناع کردند. در بیانیهای عمومی، ارتش اعلام کرد که تنها اهداف نظامی را مورد حمله قرار میدهد و تمام اقدامات ممکن را برای کاهش آسیب به غیرنظامیان به کار میبرد، از جمله به آنها گفته شده که مناطق درگیر در نبرد را تخلیه کنند.
در حالی که شدت خشونت ادامه دارد، ساکنان گزارش دادند که ارتش اسرائیل بروشورها، پیامهای تلفنی و نقشههای آنلاینی ارسال کرده و از طریق پهپادها پیامهایی ضبط شده ارسال کرده که از مردم خواستهاند از مسیرهای تخلیه مشخصشده استفاده کنند.