روزنامه اتریشی استاندارد از وین گزارش کرد، این بدان معناست که تهران در دو سال آینده نه پول و نه حمایت فنی را برای ساخت راکتوری 40 مگاواتی به دست نخواهد آورد.
این راکتور یک راکتور آب سنگین است که پلوتونیم تولید میکند. منوچهر متکی، وزیر امور خارجه ایران در تهران اعلام کرد که این کشور ساخت این راکتور را در اراک با یا بدون پول آژانس بینالمللی انرژی اتمی ادامه خواهد داد.
ایران اعلام کرده است که این راکتور را برای تولید ایزوتوپهای رادیواکتیوی و مقاصد پزشکی مهم میداند. در همین حال شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی هفت درخواست دیگر ایران را برای ارایه کمک فنی پذیرفت.
دیپلماتها ارزیابیهای متفاوتی از آنچه در وین اتفاق افتاده است، دارند. گرگوری شولتی، رییس هیات نمایندگی آمریکا در آژانس معتقد است هر گونه حمایتی از ساخت راکتور پلوتونیم اراک برای همیشه از روی میز کنار گذاشته شده است.
این در حالی است که دیپلماتهای کشورهای در حال حاضر عقیده دیگری دارند چرا که این باب برای ایران باز مانده است که پس از گذشت دو سال، دوباره درخواست کمک فنیاش را برای ساخت راکتور ارایه کند.
کمک آژانس ایمنی حداکثری را تضمین میکرد
علی اصغر سلطانیه، نماینده ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی از این تصمیم شورای حکام انتقاد کرد که قرار نیست هیچ کارشناس ایمنی را از آژانس برای نظارت بر احداث راکتور آب سنگین به ایران اعزام کند.
وی روز پنجشنبه در حاشیه اجلاس شورای حکام به خبرنگاران گفت: این امر شفافیت حداکثری و بالاترین استاندارد ایمنی را تضمین میکرد.
وی تصریح کرد، ایران به ساخت این راکتور ادامه خواهد داد تا نیازهای پزشکی خود را تامین کند.
سلطانیه تاکید کرد، ایران مصمم به احداث راکتور آب سنگین است، راکتوری که برای راهاندازی فقط به اورانیوم طبیعی نیاز دارد.
نماینده ایران در آژانس خاطرنشان کرد، این در حالی است که برای ساخت یک راکتور آب سبک باید از اورانیوم غنیشده استفاده کرد.
این دیپلمات ایرانی همچنین از اتحادیه اروپا برای آن که هیچ تضمینی برای ساخت راکتور آب سبک ارایه نکرده است، انتقاد کرد.
محمد البرادعی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز اعلام کرد که دیدهبان هستهای سازمان ملل در آینده از راکتور آب سنگین اراک بازدید خواهد کرد.
وی اعلام آمادگی ایران را برای آن که آژانس بینالمللی انرژی اتمی بتواند نمونههای محیطی بگیرد و دوربینهای نظارتی در تاسیسات غنیسازی اورانیوم این کشور نصب کند، گامی مهم توصیف کرد و افزود: من امیدوارم که این گامهای مثبت اقدامات بیشتری را در پی داشته باشد. در حال حاضر در بن بست به سر میبریم.
در همین حال سلطانیه تصریح کرد، اگر مساله هستهای ایران از شورای امنیت سازمان ملل به آژانس بینالمللی انرژی اتمی منتقل نشود، گامهای ایران به همین دو قدم محدود خواهد ماند.
البرادعی همچنین در برابر اعضای شورای حکام گفت که ایران اعلام آمادگی کرده است بر روی اثرات اورانیوم از دانشگاهی فنی در لویزان آزمایش صورت بگیرد. علاوه بر این، ایران قصد دارد به آژانس بینالمللی انرژی اتمی امکان دهد که از تاسیسات فرآوری اورانیوم اصفهان نیز بازرسی کند. به گفته البرادعی، ایران این امر را چند روز پیش به صورت کتبی اعلام کرده است.
مدیرکل آژانس تاکید کرد این سازمان هنوز هیچ پیشرفتی را برای حل مسایل باقیمانده در برنامه هستهای ایران حاصل نکرده است.
وی افزود، این به تصمیم ایران بستگی دارد که همکاری با آژانس را محدود یا گسترده کند تا بررسی برنامه هستهای ایران از شورای امنیت سازمان ملل استقلال یابد.