به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، رئیس جمهور شامگاه جمعه در گفتگو با شبکه تلویزیونی تی.آر.تی ترکیه به سوالات خبرنگاران این شبکه در خصوص مسائل مختلف از جمله روابط ایران و ترکیه، برنامه هسته‌ای ایران و خاورمیانه پاسخ داد.
متن کامل این گفت‌وگو به شرح زیر است:
- یکی از مسائلی که نظر جهان را به خود جلب کرده مساله هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران است که سوالات بسیاری در این زمینه مطرح است. نظر شما در خصوص اجلاس ژنو و راه‌حل‌هایی که در آن اجلاس در مورد مساله هسته‌ای ایران پیشنهاد کردند، چیست؟
- بسم الله الرحمن الرحیم. اللهم عجل لولیک الفرج والعافیة والنصر واجعلنا من خیر اعوانه و انصاره والمستشهدین بین یدیه
اجازه می‌خواهم سلامی داشته باشم به مردم سرفراز و عزیز ترکیه مردمی که در طول تاریخ مهد تمدن فرهنگ و اخلاق و انسان‌دوستی بودند . موضوع هسته‌ای ایران از ابتدا مطلقاً یک موضوع حقوقی نبود بلکه یک موضوع سیاسی بود چرا که ایران با دانش و توانمندی و با استفاده از دانشمندان خودش غنی‌سازی اورانیوم را به دست گرفت. طبق مقررات آژانس تمام اعضا می‌توانند از غنی‌سازی اورانیوم استفاده کنند ما هم همین کار را انجام دادیم اما موضوع هسته‌ای موضوع کاملا سیاسی بود.
30 سال است که جمهوری اسلامی ایران با مخالفت‌ها و کارشکنی‌های بعضی از دولتها مواجه هست و در هر مقطعی با یک بهانه‌ای همراه بوده است و در مقطع اخیر بهانه هسته‌ای شدن ایران است. هسته‌ای شدن ایران حق ملت ایران است و هر کشوری که عضو آژانس هست حق دارد که از این انرژی و غنی‌سازی استفاده کند ما هم همین کار را انجام دادیم.
4-5 سال قبل فشار سنگینی را آوردند چندین قطعنامه صادر کردند چندبار تحریم کردند. حتی در دوره آقای بوش تهدید نظامی کردند. گسترده‌ترین تبلیغات جنگ روانی علیه ما انجام دادند. از ابتدا هم معلوم بود که ملت ایران ایستادگی خواهند کرد. این روش‌ها علیه ملت ما به نتیجه نرسید و ملت ایران ایستاد و از خودش دفاع کرد. ما از ابتدا هم طرف مقابل را به گفتگو، منطق و همکاری سازنده دعوت کردیم.
از نگاه ما موضوع هسته‌ای ایران حل شده و تمام شده است. برای اینکه تمام سوال‌هایی که داشتند و در چارچوب مقررات آژانس بوده پاسخ دادیم و صحت پاسخ‌های ما را هم آژانس به صورت مکتوب تایید کرده است.
دورانی فرا رسیده که آن دولتها باید به جای فشار، همکاری با ملتها را انتخاب کنند. ما همیشه آماده همکاری در مسایل مهم جهان بودیم. یک بسته هم پیشنهاد دادیم. در آن بسته مهمترین مسایل جهانی مورد بررسی قرار گرفته مسایل اقتصاد جهان، امنیت جهانی، روابط بین‌الملل خلع سلاح جهانی و ما اعلام کردیم که آماده هستیم در این زمینه‌ها گفتگو و همکاری بکنیم. همان جا هم اعلام کردیم که موضوع هسته‌ای ایران قابل مذاکره نیست. ما فقط در چارچوب آژانس درباره موضوع هسته‌ای گفتگو خواهیم کرد.
گفتگوهای خوبی درباره همکاریها و ادامه گفتگوها در ژنو انجام شد البته اخیرا راکتو تهران ما که رادیو دارو تولید می‌کند نیازمند سوخت 20 درصد هست. ما به آژانس اعلام کردیم که می‌خواهیم این سوخت را خریداری کنیم. آژانس به ما گفت که بعضی از کشورها آمادگی دارند که این سوخت را بفروشند. ما هم مشغول گفتگو هستیم که سوخت مورد نیاز خودمان را خریداری بکنیم. البته ما به طور بالقوه توانایی ساخت را داریم. باید خط تولیدمان را کمی تغییر بدهیم که نیازمند زمان هست اما ترجیح دادیم که این سوخت را بخریم. موضوع هسته‌ای ایران الان در دستور کار هیچ کس به غیر از آژانس نیست اما درباره همکاری‌های بین‌الملل پیشنهادهای مختلفی برای گفتگو هست.
- آنچه که در دنیا مطرح و در اذهان عمومی جهان علامت سوال هست این است که جمهوری اسلامی ایران می‌خواهد از فعالیتهای هسته‌ای به عنوان انرژی اتمی استفاده کنید این را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ خواهش می‌کنم ما را روشن کنید.
- ما فکر می کنیم افکار عمومی ملت‌های جهان حرف ما را خوب متوجه می‌شوند و به خوبی با ما همراهی می‌کنند ما حساب چند دولت را از جهان جدا می کنیم دو سه تا دولت هستند که در طول این چند سال تبلیغات منفی کردند. صد و هجده عضو عدم تعهد از ایران حمایت کردند پنجاه و هفت کشور کنفرانس اسلامی از ایران حمایت کردند گروه 77 و گروه 15 و گروه دی هشت اینها همه از ایران حمایت کردند بنابراین اگر منظور، ملت‌های جهان است خوب اینها نظرشان همراه ایران است . اما اگر چند تا دولت غربی هستند ما آنها را معادلات جهانی نمی‌شناسیم ؛ گر چه فکر میکنیم آنها هم به این نتیجه رسیده‌اند که باید روششان را عوض کنند آنها که از بمب اتم می‌ترسند، خودشان چندین هزار کلاهک هسته‌ای، بمب‌های نسل چهارم و پنجم انبار کرده‌اند ؛ آنها نگران بمب نیستند آنها نگران پیشرفت کشورهایی مثل ایران، ترکیه، مصر و دیگر کشورها هستند آنها می‌خواهند دنیا را تقسیم کنند به یک طبقه قدرتمند که شامل چند تا کشور محدود بوده و طبقه دیگر بقیه دولتها و ملتها که تحت سلطه و نیازمند آنها باشند اما وقتی ما پیشرفت میکنیم از دایره سلطه آنها خارج می‌شویم ناراحت هستند اما چاره‌ای ندارند باید همکاری کنند امروز ایران غنی‌سازی را به طور کامل برای اهداف صلح آمیز در اختیار دارد و بازرسان آژانس بارها این را تایید کرده‌اند ما از اساس با بمب اتم مخالفیم چون ضد انسان و بشر است رژیم صهیونیستی بمب اتم دارد گرچه حامیانش به او اعتراض نمی‌کنند و نمی‌خواهند بر او نظارت کنند اما سوال میکنیم آیا بمب اتمی رژیم صهیونیستی توانست آنرا در غزه پیروز کند. آیا بمب اتم ناتو و آمریکا توانست آنها را در افغانستان پیروز کند.
دوره بمب اتم به اتمام رسیده و متعلق به دوره عقب افتادگی دولتها بود الان دنیا و ملتها بیدار شده‌اند و دوره فکر و فرهنگ است. هر ملتی و دولتی که با منطق و با فرهنگ باشد جلوتر است و هر دولتی که بخواهد با زور و سلاح با دنیا حرف بزند شکست خورده است .
- روابط ترکیه و ایران الان بهترین روابط عصر خود را می‌گذراند؛ در دیدار اخیر نخست وزیر ترکیه از ایران این تحلیل بوده که ترکیه از غرب به شرق متوجه شده آیا به نظر شما یک تحولات جدیدی در کار است ؟ در اوایل دسامبر آقای اردوغان قصد دارد به آمریکا برود آیا شما از طریق آقای اردوغان می‌خواهید پیامی به اوباما بدهید؟
- توجه کنید شرایط جهان در حال تحول است ؛ تمام دولتها اذعان می‌کنند که جهان در حال تغییر است ؛ یک دوره تاریخی رو به پایان است و دوره جدیدی در حال شروع شدن است. دوره‌ای که تمام شد دوره سلطه دولت‌هایی بود که با نگاه مادی به جهان به دنبال سلطه بر تمام ملتها بودند دوره‌ای که شاید بتوان اسمش را دوران استعمار نو گذاشت.
اقتصاد جهانی در خدمت اقتصاد چند دولت بزرگ قرار گرفت و تمام عناصر سازنده فرهنگی ملتها مورد هجوم قرار گرفت.
حاصل این دوره دهها، جنگ بزرگ با بیش از یک میلیارد گرسنه در جهان و ایجاد فاصله سنگین بین کشورهای ثروتمند و سایر کشورها است. در این دوره در سیاست و روابط بین‌الملل دروغ ، فریب و خیانت جاری شد .
مسابقه سنگین تسلیحاتی در دنیا به راه افتاد تحقیر ملتها انجام شد . استانداردهای دوگانه و چندگانه در دنیا اعمال شد این دوره در اقتصاد ، در نظریه و تئوری و در عمل شکست خورد. می‌بینید که قادر نیستند دنیا را اداره کنند نمی‌توانند امنیت را برقرار کنند. وضعیت مواد مخدر و تروریست را می‌بینید این جنگ‌ها و اشغالگری ها و حتی دعواهای تاریخی آسیای شرقی که شصت سال ادامه داشته رو به بهبود نیست .
این دوره رو به پایان است قدرتهای بزرگ همه رو به افولند کسی دیگر نمی‌تواند بر دنیا استیلا داشته باشد خوب الان شرایط جدیدی پیدا و دوره انسانیت، فرهنگ و اخلاق آغاز شده است.
خیلی طبیعی است ملتها و دولت‌هایی که ریشه‌های عمیق تمدنی و فرهنگی دارند در این دوره رشد می‌کنند و بزرگ می‌شوند.
ترکیه و ایران از این دولتها هستند خیلی روشن است که ملت ترکیه و ملت ایران پیامهای انسانی برای جهان دارند و روابطشان با دنیا گسترده می‌شود البته ما از توسعه روابط ترکیه با کشورهای شرق استقبال میکنیم ؛ این به معنای نفی ارتباط با دولتهای اروپایی و غربی نیست.
امروز شرایطی فراهم شده که همه دولتها می‌توانند آزادانه با دیگران ارتباط برقرار کنند ما فکر می کنیم اتحادیه اروپا باید از کشور ترکیه خواهش بکند که وارد اتحادیه اروپا بشود.
برای اینکه اگر دولت و ملت ترکیه به اتحادیه اروپا بپیوندند اعتبار این اتحادیه در دنیا بالا می‌رود.
بنابراین آنها باید از مردم ترکیه خواهش کنند و امتیاز بدهند برای اینکه یک ملت بزرگ ، یک دولت بزرگ یک کشور تاریخی و متمدن می‌خواهد وارد یک مجموعه بشود .
دولت ترکیه با هوشمندی روابطش را با کلیه دنیا توسعه می‌دهد ؛ ما فکر میکنیم پیشرفت و اقتدار کشور ترکیه به نفع همه است و ما استقبال میکنیم و کمک و همراهی میکنیم .
مردم ترکیه هم همین نظر را نسبت به ایران دارند ؛ دنیای یک قطبی و چند قطبی به پایان رسیده است.
همه ملتها محترمند ، در این شرایط و برای ساختن دنیای جدید دو ملت ایران و ترکیه می‌توانند نقش بسیار سازنده‌ای ایفا کنند و به جهت داشتن فرهنگ و تمدن حرف بدست دنیا دارند و برای مسائل جهان راه‌حل دارند. طبیعی است که در چنین شرایطی همکاری‌های بین ایران و ترکیه به سرعت گسترش پیدا کند و هر دو از این استقبال می‌کنند و علاقمندیم این را تا حداکثر ممکن افزایش دهیم .
- به نظر شما روابط ایران و ترکیه تا کجا می‌تواند ادامه یابد؟ نظر شما در مورد روابط سردی که میان اسرائیل وترکیه ایجاد شده است چیست؟
- دولت هایی مثل ترکیه و ایران و بعضی دولتهای دیگر با کمک هم می‌توانند خودشان را اداره کنند و همه نیازهایشان را تامین بکنند به طور مثال شما گروه دی هشت را ببینید ترکیه، ایران، پاکستان، بنگلادش، مصر، نیجریه، اندونزی و مالزی بیش از 900 میلیون نفر جمعیت است و دارای اقتصادهای بزرگ، علم، دانش فراوان و انسان‌های دانشمند و توانمند هستند اگر همین هشت کشور با هم متحد بشوند اولا یک بازار بزرگ ایجاد می‌شود و توانمندی‌های بزرگ اینها می‌توانند تمام نیازهای فنی، علمی و اقتصادی را هم تامین بکنند؛ یک قدرت بزرگ اقتصادی، سیاسی و فرهنگی، یک فرصت است اینها ظرفیت‌هایی است که در اختیار دولت ترکیه ایران و کشورهای مشابه است .
بعضی کشورهای غربی سالهای طولانی تبلیغ کردند که تنها راه پیشرفت و زندگی سعادتمند تقلید از انها و دنباله روی از آنهاست . در حالی که این طور نیست راههای سعادت و پیشرفت فراوان است این‌گونه نیست که همه توانمندی‌ها دست آنهاست . هر ملتی تصمیم بگیرد روی پای خود بایستد توانمند و قدرتمند می‌شود. این حق دولت و ملت ترکیه است که راه آینده خود را خودش انتخاب بکند و ما از توسعه روابط عمیق با ترکیه کاملا استقبال میکنیم .
رژیم صهیونیستی از نظر ما یک رژیم نامشروع و غیر قانونی است. او می خواهد خواسته‌های خود را بر همه تحمیل کند اصلا برای همین کار تاسیس شده او را با تمهیدات و مقدماتی درست کرده‌اند که به ملت‌های منطقه زور بگوید. آنها از پیشرفت، استقلال و اقتدار ملتها خوشحال نیستند. آنها نمی‌خواهند ترکیه و ایران پیشرفت بکنند.
آنها نمی‌خواهند ترکیه دقیقا پیشرفت بکند خوب وقتی ببینند که برنامه‌های پیشرفت و اقتدار هست ناراحت می‌شوند آنها انتظار دارند مردم غزه را قطعه قطعه کنند و همه ما سکوت کنیم این یک توقع زیادی است .
آنها می‌خواهند در امور داخلی همه کشورها دخالت کنند و ملتها و دولتها سکوت کنند .
خوب طبیعی است که ملتها و دولتهای مقتدر زیر بار چنین تحمیلی نمی‌روند . قدرتهای زورگو و حامیان رژیم صهیونیستی حتی اعتراض به قتل و غارت‌ها در غزه را تحمل نمی‌کنند . دوره آنها هم به پایان رسیده و عمر دولت نامشروعی که با زور سلاح بر مردم حکومت می‌کند پایان یافته است .
ما به حامیان آنها می‌گوییم که بین خودشان و او یکی را انتخاب کنند . آنها باید بدانند اگر بخواهند حمایت از رژیم صهیونیستی را ادامه بدهند هیچ وقت رابطه آنها با ملت‌های منطقه درست نخواهد شد .
امکان ندارد ملت‌های منطقه با این رژیم آشتی بکنند ، این یک حقیقت است ملت ترکیه هم این حقیقت را امروز فریاد می‌زند و ملت ایران هم همینطور همه ملت‌های منطقه همین را فریاد می‌کنند. به نظرم برای دولتهای غربی اکنون زمان تصمیم است و دولتهای غربی حامی این رژیم باید بین ملت‌های منطقه و منافع خود و بین حمایت از رژیم صهیونیستی تصمیم بگیرند.
نتیجه شصت سال حمایت این دولتها از رژیم صهیونیستی این شد که همه ملت های منطقه از آنها بدشان بیاید.
چه سودی بردند حالا هم باید انتخاب بکنند، ما امیدواریم که طرف ملتها، حق و عدالت را بگیرند، راه حل آن را هم به آنها گفته‌ایم یک همه پرسی آزاد برقرار کنند انتخابات بشود، مردم فلسطین انتخاب بکنند هر انتخابی که شد همه احترام بگذاریم؛ مشکل حل می شود نه نیاز به جنگ نه سلاح و نه به دعوا است فقط باید به حقوق مردم فلسطین احترام بگذاریم .
- اوباما در بدو شروع به کار و در آستانه مبارزات انتخاباتی‌اش از کلمه تغییر شروع کرد و روی این قضیه خیلی مانور داد آیا به نظر شما این مانوری که ایشان داده تا به حال عملی شده یا ارزیابی جنابعالی در این زمینه چه بوده آیا شما به این تغییرات امیدوار بودید اگر امیدوار بودید امید شما اکنون به یاس تبدیل شده است یا نه ؟
- ممنونم از سوال شما همانطوری که قبلا گفتم دنیا در آستانه تغییر است ، وضعیت موجود قابل دوام نیست . این را همه انسان ها دریافت می‌کنند خوب ما نیازمند تغییریم ما فکر میکنیم مردم آمریکا هم مثل سایر ملتها این ضرورت را احساس کرده‌اند . به همین دلیل شعار تغییر در آمریکا رای آورد ؛ من در پیامی که به آقای اوباما فرستادم اشاره کردم اصل تغییر این است که نگاه ما به ملتها و انسان‌ها عوض بشود نباید انسان‌ها را درجه بندی کنیم ؛ همه انسان‌ها و ملتها محترمند و از حقوق مساوی باید برخوردار باشند. این نگاه باید عوض شود .
ساز و کارهای اداری جهان باید عوض شود خوب این شورای امنیت خودش نماد بی‌عدالتی است چرا پنج تا کشور عضو دایم باشند و حق وتو داشته باشند ؛ این با کدام منطق حقوقی سازگار است این نماد بی‌عدالتی است . تا زمانی که این عوض نشود دنیا اصلاح نمی‌شود . شورای امنیت باید یک مجموعه‌ای باشد که همه ملتها در آن حضور داشته باشند که با تفاهم و با عدالت مسایل جهان را در آن حل کنند در موضوع هسته‌ای ایران مخالفین ما از شورای امنیت به عنوان ابزار تهدید استفاده کرد. شورای امنیت قرار است امنیت بیاورد نه تهدید ؛ خوب این باید عوض شود ساز و کارهای اقتصادی دنیا باید عوض شود.
بانک جهانی ، صندوق بین‌المللی پول باید تغییر بکنند . اینها سال‌ها در خدمت اقتصاد سرمایه داری و به نفع چند دولت بوده اند ساز وکارهای سازمان ملل باید تغییر بکند.
روابط بین الملل باید تغییر بکند اگر یک دولتی در ذهنش این باشد که بر همه دنیا حاکم بشود و خودش را رئیس دنیا بدانند خوب این می‌شود همان وضع سابق اینها چیزهایی است که باید عوض بشود ما انتظار داریم سیاست‌های امریکا و ناتو در افغانستان تغییر بکند .
این سیاست‌ها غلط است و مشکل را نه تنها حل نکرده بلکه بزرگتر و پیچیده‌تر کرده است. روزانه مردم کشته می‌شوند تروریسم هم گسترش پیدا کرد قاچاق مواد مخدر هم بیشتر شد. پس این حضور ناتو در افغانستان چه خاصیتی داشته در حالیکه حتی دایره درگیری به پاکستان هم کشیده شد .
خوب معلوم است روش غلط است ؛ برای اینکه اینها می‌خواهند بر ملت مسلط بشوند. این باید عوض بشود البته ما قبول داریم کار سختی است اما بالاخره باید از یک جایی شروع کرد زمان به سرعت می‌گذرد مخالفین ما را تشویق نمی‌کنند بلکه مانع تراشی می‌کنند ما از شعار تغییر استقبال کردیم حتی گفتیم حاضریم کمک بکنیم. نمی گویم هیچ تغییری اتفاق نیفتاد در بعضی ادبیات و بعضی مواضع تغییراتی اتفاق افتاد اما هنوز زندان گوانتانامو هم تعطیل نشده است. ما چه طور می‌توانیم امیدوار باشیم. ما آن چیزی که می‌بینیم در نقطه مقابل این است .
ما فکر میکنیم آقای اوباما باید تصمیم بگیرد یا بیاید به سمت ملتها یا در کنار صهیونیست‌ها قرار بگیرد. در آمریکا یک گروه صهیونیست هستند که قدرت اقتصادی و رسانه‌ای در اختیار آنها است . خوب ایشان باید انتخاب بکنند نمی‌شود هر دو را با هم داشت اگر اوباما برود به سمت صهیونیست‌ها، ملت ها را از دست می‌دهد. اگر می خواهد به سمت ملتها بیاید باید به رژیم صهیونیستی نه بگوید البته قبول دارم این تصمیمات سخت و بزرگی است که نیازمند مقاومت است . اما تصمیمات بزرگ همیشه تاریخ ساز است .
ما آمادگی خودمان را برای کمک به تغییرات اساسی اعلام کردیم. برای اینکه تغییرات بزرگی به نفع ملتها اتفاق بیفتد باید روابط ملتها بر اساس برادری ، دوستی و عدالت باشد .
ظلم ، دشمنی ، جنگ و تجاوز برچیده بشود و اشغالگری ، محاصره ملتها و توهین به ملتها هم تمام بشود همه محترم ، عزیز و همه دوست باشند ما آماده‌ایم که کمک کنیم دنیا به سمت صلح و عدالت حرکت بکند و هر کس بخواهد اصلاحی انجام بدهد ما کمکش میکنیم.
- جناب آقای احمدی نژاد تشکر می‌کنم و امیدوارم سفر خوبی به ترکیه داشته باشید سال قبل هم در ماه آگوست ما در اینجا مهمان شما بودیم و بیانات خوبی داشتید در طول یک سال تحولات بسیاری در منطقه و دنیا ایجاد شده و ترکیه و ایران به تحولات بسیار بزرگی رسیده‌اند. از اینکه وقت ارزشمندتان را در اختیار ما گذاشتید از حضرتعالی خیلی ممنون و سپاسگزارم .
- متشکرم و موفق باشید مجدد سلام دارم به مردم عزیز ترکیه و برای همه آنها سلامتی و توفیق آرزومندم.