53 روز پیش، نشستی در ژنو برگزار شد، با این تفاوت که در میهمانی بروکسل میهمان هفتم ژنو غایب بود. فرستادگان واشنگتن، مسکو، لندن، پکن، پاریس و برلین گرد آمده بودند تا درباره تهران با یکدیگر صحبت کنند.
از ایران کسی به پایتخت بلژیک دعوت نشده بود. در مذاکرات ژنو، سعید جلیلی دبیر شورای‌عالی امنیت ملی ایران، نماینده ایران و هفتمین میهمان سوئیس بود. این گردهمایی در ویلایی باستانی متعلق به قرن 18 میلادی در روستای گنتاد نزدیکی ژنو برگزار شد. در این نشست بود که جلیلی و نیکلاس برنز فرستاده کاخ سفید 45 دقیقه با هم صحبت کردند.
شرکت‌کنندگان در آن نشست توافق کردند دور بعدی مذاکرات باحضور جلیلی، خاویر سولانا مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا- نمایندگان 6 کشور تا پایان اکتبر برگزار شود اما تا امروز که 22روز از آخرین روز اکتبر می‌گذرد، چنین اتفاقی نیفتاده است.
دلسردی‌های میانه پاییز
اکنون در بروکسل فرستادگان 5 کشور عضو دائم شورای امنیت و آلمان از اینکه ایران به پیشنهاد مربوط به حل مسئله هسته‌ای‌اش پاسخ رسمی نداده و همین‌طور با گفت‌وگوهای جدید توافق نکرده است، ابراز ناامیدی کردند.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، آنها از اینکه تفاهم‌های حاصل شده در نشست ژنو با مقامات ایران که اول اکتبر برگزار شد پیگیری شود، دلسرد شده‌اند.
فرصتی برای گفت‌وگو
در پایان این نشست که یک هیات روسی به نمایندگی معاون وزیر خارجه این کشور، دیپلمات‌های ارشد 4 کشور دیگر عضو دائم شورای امنیت و آلمان در آن حضور داشتند، بیانیه‌ای صادر شد. در این بیانیه آمده است: ایران به گفت‌وگوی فشرده وارد نشده و به‌ویژه برگزاری نشستی جدید را نپذیرفته است.
این در حالی است که پیش از این منوچهر متکی، وزیر امور خارجه ایران گفته بود که پیشنهاد تبادل سوخت هسته‌ای مورد توافق آمریکا، روسیه، فرانسه و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که به تهران عرضه شد، به گفت‌وگوهای بیشتری نیاز دارد.
در بیانیه پایانی نشست بروکسل که در آن ویلیام برنز نماینده آمریکا و سرگئی وریابکوف معاون وزیر امور خارجه روسیه نماینده مسکو بود، همچنین آمده است: ما از ایران می‌خواهیم این فرصتی را که این توافق پیشنهاد می‌کند، دوباره بررسی کند و به‌طور جدی با ما وارد گفت‌وگو و مذاکره شود.
همچنین در این بیانیه 6 کشور اعلام کردند آنچه را قصور ایران در اطلاع‌رسانی به آژانس درباره وجود تاسیسات غنی‌سازی فوردو خواندند نقض توافقنامه پادمان با آژانس و سرپیچی از قطعنامه‌های سازمان ملل می‌دانند.
قبل از کریسمس
مقامات این 6 کشور گفتند که نزدیک به کریسمس نشست دیگری را برگزار کنند.
پس از نشست اخیر بروکسل، یک مقام عالی‌رتبه اتحادیه اروپایی گفت که 6 کشور درباره هیچ‌گونه تحریم خاص بیشتر علیه ایران صحبت نکردند، اما قصد دارند با استراتژی دوسویه که تلفیقی از مشوق‌های سیاسی و اقتصادی با تهدید به اقدام قهری است، پیش بروند.
او به خبرنگاران گفت: به‌طور خاص درباره تحریم‌ها مذاکره نشد بلکه مذاکره‌ای کلی درباره تحریم‌ها صورت گرفت. چرا این‌طور نشد؟ پاسخ این است که همه این چیزها به مسئله زمان مربوط می‌شود و اکنون زمان مناسبی نبود.
خیابان دوم، بن‌بست است
محمد البرادعی، مدیرکل آژانس پیش از بروکسل، گفته بود که به رویکرد دوگانه تشویق-تحریم امید کمی دارد. او در جمع خبرنگاران در برلین گفت: فکر می‌کنم گروه 1+5 در فضایی از ناامیدی این نشست را برگزار می‌کنند. البرادعی ادامه داد: من با آنها صحبت نکرده‌ام اما آنها باز هم درباره رویکرد دوسویه صحبت می‌کنند که از نظر من مسیر دوم خیابانی بن‌بست است.
این را پاسخ نهایی نمی‌دانم
روز چهارشنبه تهران پیشنهادی را که البرادعی برای ارسال سوخت به خارج تدوین کرده بود رد کرد، اما البرادعی در این باره گفت که این یک پاسخ کتبی نبود و فکر نمی‌کند که موضع نهایی ایران باشد و او با مسئولان ایرانی در تماس است.
مدیرکل آژانس اظهار کرد: من این طور در نظر نمی‌گیرم که پاسخ نهایی را گرفته‌ام.
وی افزود: آنچه دریافت کردم پاسخی شفاهی است که اساسا می‌گوید ما نیاز داریم همه مواد را تا زمانی که سوخت دریافت کنیم در ایران نگه داریم، این از نظر من یک مورد استثنایی بی‌اعتمادی است.
منوچهر متکی چهارشنبه گذشته در گفت‌وگوبا خبرنگار ایسنا با اشاره به پیشنهاد آژانس برای معاوضه سوخت رآکتور تهران با بیان اینکه مطمئنا ایران سوخت 5/3 درصدی را از کشور خارج نمی‌کند، اعلام کرد که ایران مبادله همزمان سوخت را در داخل قابل بررسی می‌داند.
حق بی‌اعتمادی
البرادعی اظهار کرد که گروه 1+5 و ایران هر دو یکدیگر را در گذشته ناامید کرده‌اند و ایران حق دارد که بی‌اعتماد باشد. مدیرکل آژانس با اشاره به اینکه با اعمال تحریم‌های بیشتر درصورتی که ایران در نهایت این پیشنهاد را رد کند مخالف است، افزود: آیا تحریم‌ها مسئله را حل می‌کند؟ فکر نمی‌کنم. از نظر من تحریم‌ها اوضاع را بدتر می‌کند.