مگر می‌شود در این شهر زندگی کرد و دود نخورد؟ مگر کسی می‌تواند آلودگی هوای تهران را دور بزند و با خیال آسوده یک نفس عمیق بکشد؟با یک حساب ساده می‌توان فهمید که یکی از مهم‌ترین عواملی که سلامتی ساکنان مناطق مرکزی را تهدید می‌کند، همین آلودگی هواست که هر سال با آغاز فصل سرما و ایجاد پدیده وارونگی هوا، آلودگی هوا نگران‌کننده‌تر هم می‌شود.
به گواه بیشتر پزشکان، اثرات مخرب گازهای مسموم که در آسمان تهران پنجه افکنده‌اند، باعث ایجاد بیماری‌های بسیاری در جسم و روح شهروندان می‌شود از سردردها و عصبانیت‌های مقطعی گرفته تا دور از جان شما سرطان و... بلا به دور،
مسئولان اداره سلامت منطقه معتقدند در شرایط فعلی که آلودگی هوا افزایش یافته، باید با احتیاط بیشتری رفتار کرد و توصیه پزشکان و کارشناسان را جدی گرفت وگرنه هیچ‌وقت نمی‌توانیم به داشتن شهر سالم و شهروند سالم دل خوش کنیم. دکتر«سپهر نجفی» که سال‌هاست در ساختمان پزشکان میدان ونک به طبابت بیماری‌های ریوی می‌پردازد، وارونگی هوا را اینگونه توضیح می‌دهد:
«در فصل پاییز و زمستان که هوا سرد و آسمان ابری می‌شود، گازهای متراکم پایین‌تر از سطح ابرها جمع می‌شود و نمی‌تواند بالا رود، به همین دلیل این گازهای سمی پایین می‌آید و سلامتی شهروندان را تهدید می‌کند.» دکتر نجفی به آسیب‌های سرب موجود در هوای تهران اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد:
«سرب هوا از طریق بینی، دهان و پوست جذب بدن می‌شود و اختلالات عصبی ایجاد می‌کند. اختلال در خونسازی، ایجاد فلج‌های موضعی در اندام‌ها و عودکردن بیماری‌های مزمن ریوی مانند آسم، امراضی هستند که احتمال وقوع آنها در زمان آلودگی هوا بیشتر می‌شود و ممکن است شهروندی را حتی به بیمارستان بکشاند.»
دکتر نجفی با اشاره به تشدید شدن این شرایط در منطقه خودمان می‌گوید: «همان‌طور که می‌دانید منطقه6 معروف است به قلب پایتخت و بیشتر مسیرهای شریانی تهران در این محدوده واقع شده است. به همین دلیل حجم تردد خودروها در منطقه ما بسیار بیشتر از مناطق دیگر پایتخت است و این شرایط بیش از همه برای کودکان خطرناک است.
با توجه به آنکه تعداد قابل توجهی از دانش‌آموزان به بیماری «آسم خفیف» مبتلا هستند، احتمال دارد در شرایط آلودگی هوا این بیماری تشدید شود. همچنین به افرادی با سابقه بیماری‌های قلبی، عروقی و ریوی توصیه می‌کنیم حتی‌المقدور تا پایان این شرایط از خانه خارج نشوند، چرا که هوای درون خانه بهتر و کنترل‌پذیرتر است.»
این پزشک هم‌محله‌ای استفاده از ماسک‌های مرغوب را در این شرایط بسیار مفید می‌داند و ادامه می‌دهد: «باید در این ایام هوای داخل خانه را پاک نگه داشت، به همین دلیل از شهروندان تقاضا می‌کنیم برای حفظ سلامتی خودشان، در این ایام به هیچ‌وجه در محیط خانه سیگار نکشند.»
او در پایان به ضرورت حفظ بهداشت محیط اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: «این روزها که مدام خبرهای نگران‌کننده‌ای از فراگیری آنفلوانزای نوع A به گوش می‌رسد، مردم باید تلاش بیشتری برای حفظ سلامتی خود کنند. احتمال دارد در روزهای آینده آلودگی هوای تهران بیشتر شود و حتی به مرز بحران برسد، در چنین وضعی بیماری‌های مسری هم فرصت بهتری برای گسترش پیدا می‌کنند. مسئولان و شهروندان باید آماده باشند و از همین حالا برای پیشگیری اقدام کنند.»
معاینه فنی؛ یک راه‌حل مفید
در چنین شرایطی معاینه فنی خودرو یک راه‌حل مناسب محسوب می‌شود. آمارها از کاهش 70 درصدی آلودگی خودروهای سبک و سنگین و کاهش 20 درصدی آلودگی موتورسیکلت‌ها پس از معاینه فنی خبر می‌دهد. در مراکز معاینه فنی، کارشناسان علاوه بر نظارت بر ظاهر خودرو، با دستگاه‌های پیشرفته میزان آلاینده‌های تولیدی اتومبیل را هم بررسی می‌کنند.
اگر میزان تولید هیدروکربن‌ها، منوکسیدکربن و دی‌اکسیدکربن خودرو بیش از حد استاندارد باشد، راننده موظف می‌شود برای رفع نقص اقدام کند. بزرگ‌ترین و مجهزترین مرکز معاینه فنی خودرو پایتخت در منطقه ما قرار دارد. در حال حاضر مرکز معاینه فنی بیهقی در خیابان بیهقی، با تمام تجهیزات در اختیار شهروندان است.
مشاور شهردار تهران در امور محیط زیست، مراجعه نکردن مردم به مراکز معاینه فنی را یکی از اصلی‌ترین دلایل آلودگی هوا می‌داند و می‌گوید: «سرانه تعداد خودروهای ما نسبت به شهرهای دیگر دنیا چندان بالا نیست. در کشور ما حدود 7 میلیون خودرو وجود دارد، در صورتی که عربستان 14 میلیون، در ژاپن 19 میلیون و آلمان 40 میلیون خودرو دارد. با این حساب می‌توان به سادگی فهمید که مشکل از نوع خودروهای ماست. »
محمدهادی حیدرزاده با اشاره به بحرانی بودن وضع فعلی می‌گوید: «آمارها نشان می‌دهد که 2سال گذشته حدود 4هزار و 500 نفر بر اثر سکته قلبی فوت کرده‌اند که 80 درصد این افراد به دلیل همین آلودگی سکته کرده‌اند، این آمار می‌تواند مربوط به یک زلزله هم باشد، اما چون در زلزله با مرگ جمعی و یکباره افراد مواجه می‌شویم، برایمان وحشت‌زاست، اما چون آلودگی هوا مرگ تدریجی را به همراه دارد، کمتر جدی گرفته می‌شود.» حیدرزاده در پایان از شهروندان می‌خواهد با مراجعه به مراکز معاینه فنی، برای سلامتی خود و سالم ماندن شهر گام مؤثری بردارند.
وارونگی هوا یعنی چه؟
در حالت عادی و از لحاظ فیزیکی، هوای گرم به سمت بالا و هوای سرد به دلیل سنگینی به سمت پایین حرکت می‌کند. در اوایل روز و هنگام طلوع خورشید، لایه‌های بالای زمین به دلیل برخورد اشعه‌های نور خورشید گرم‌تر از لایه‌های زیرین می‌شود. با شروع روز و آغاز فعالیت‌های انسانی و مصرف سوخت، دمای هوای سطح زمین زیاد می‌شود.
این هوای گرم هنگام صعود و حرکت به سمت بالا یا هنگام جابه جایی به وسیله باد، با لایه‌ای هم دما از هوا که توسط تابش خورشید در طبقات فوقانی جو تشکیل شده، برخورد کرده و این مانع صعود و تبادل هوا می‌شود.
نتیجه آن، تشکیل یک سطح پوششی بالای شهر است که با گذشت زمان و افزایش فعالیت‌های انسانی و به دلیل حبس هوا در زیر این لایه، مواد آلاینده تولید شده در سطح زمین باقی مانده و بالا نمی‌روند. هیچ کدام از آلاینده‌ها در به وجود آمدن چنین پدیده‌ای دخیل نیستند و فقط وضع جوی است که آن را به وجود می‌آورد.
سلامت باشید
تعارف چرا؟با آنکه مسئولان اداره‌های سلامت منطقه برنامه‌های ویژه‌ای را برای شهروندان در نظر گرفته‌اند، اما هنوز استقبال خوبی از سوی مردم دیده نشده است، البته مسئولان اداره سلامت منطقه از استقبال مردم راضی‌اند، اما معتقدند در صورت آگاه بودن مردم از فعالیت‌ها، این استقبال می‌تواند چند برابر افزایش یابد. حالا که همه جا حرف از وارونگی هوا و آنفلوانزاست، می‌توانید سری به خانه‌های سلامت منطقه بزنید و از برنامه‌های متنوع این مجموعه‌ها استفاده کنید. نشانی‌ها را داشته باشید که لازمتان می‌شود.
خانه سلامت جهان آرا
نشانی: یوسف‌آباد، میدان کلانتری، خیابان 59 جهان‌آرا شماره تماس:88614008 خانه سلامت بوستان خانواده نشانی: یوسف‌آباد، خیابان 3/21 ابن سینا، بوستان خانواده شماره تماس:88557244
خانه سلامت ایرانشهر
نشانی: خیابان کریمخان، خیابان ایرانشهر، ضلع شمالی باغ هنرمندان شماره تماس:88814431
خانه سلامت محله بلوار کشاورز
نشانی: پایین‌تر از بلوار کشاورز، خیابان جمالزاده شمالی، نبش کوچه دعوت، پلاک 368
خانه سلامت محله نصرت غربی
نشانی: خیابان کارگر شمالی، نرسیده به بلوار کشاورز، خیابان نصرت غربی، شماره 47، درمانگاه ایران زمین
خانه سلامت محله قائم مقام و سنایی
نشانی: خیابان قائم مقام فراهانی، کوچه شبنم، پلاک 18
خانه سلامت محله قزل‌قلعه
قزل قلعه، ساختمان رضائیه، طبقه زیر زمین
خانه سلامت محله گاندی
نشانی: میدان آرژانتین، خیابان بیهقی، خیابان دهم شرقی، شماره78
خانه سلامت محله امیر‌آباد والفجر
نشانی: انتهای خیابان سید جمال‌الدین، شهرک والفجر، خیابان ایرانشناسی، مقابل فضای سبز ناحیه 6
خانه سلامت محله انقلاب
ـ ولی‌عصر¨عج© خیابان کریمخان، ابتدای خیابان ایرانشهر، کوچه ملکیان
چند توصیه برای مقابله با وارونگی هوا
دست به یقه شدن با غول آلودگی هوا با دست خالی امکان پذیر نیست، باید با تجهیزات و اطلاعات به روز با این غول سیاه مقابله کرد. در این روزهای خاکستری، دانستن این توصیه‌ها حتماً به دردتان می‌خورد. 1 تا جایی که امکان دارد در طول روز که میزان آلاینده‌های شهر بالاست از خانه خارج نشوید.
این توصیه برای کودکان بسیار جدی و حیاتی است. در این شرایط بحرانی اجازه ندهید برای بازی از خانه بیرون بروند. 2 می‌توانید از داروخانه‌های منطقه، ماسک مرغوب تهیه و استفاده کنید. خجالت نکشید، سلامتی که خجالت بردار نیست. 3 همان‌طور که می‌دانید تابش نور خورشید بر آلاینده‌ها، خطر را بیشتر می‌کند.
در چنین شرایطی سعی کنید کارهایتان را صبح زود یا هنگام غروب انجام دهید. 4 استفاده از ناوگان حمل و نقل عمومی بهترین راهکار برای کاهش آلودگی هواست. باید کمی همت کنیم و قید خودرو شخصی را بزنیم تا آسمان شهرمان دوباره آبی شود. 5 برای شرکت در طرح تعویض خودروهای فرسوده هیچ فرصتی بهتر از این روزها پیدا نمی‌کنید، حتماً می‌دانید که دود خودرو شما یک شهر را به خطر می‌کشاند و سلامتی میلیون‌ها شهروند را تهدید می‌کند.
همشهری محله - 6