البته شهرداری تهران برای سال‌های اخیر، انرژی و پتانسیل بسیاری برای هدایت و جمع‌آوری آب‌های سطحی صرف کرده و با احداث کیلومترها کانال زیرزمینی و روباز، اقدامات مثبتی را انجام داده است.
بحث جمع‌آوری آب‌های سطحی در هر نقطه از تهران که مطرح باشد به اندازه تونل توحید دارای ویژگی و اهمیت نیست چون مجریان بزرگ‌ترین پروژه تاریخ شهری تهران به این مساله حساس توجه خاصی دارند.
البته شیب 3درصدی شمال به جنوب تونل توحید، دست مهندسان پروژه را کاملا بازگذاشته تا به مدد بافت و شرایط طبیعی محدوده پروژه، توان ایجاد هرگونه اختلال را از آب‌های سطحی و سرگردان این منطقه سلب کنند.
شیب زمین به داد پروژه رسید!
برخلاف آن‌چه برخی‌ها تصور می‌کنند، کار جمع‌آوری و هدایت آب‌های سطحی تونل توحید از پیچیدگی خاصی برخوردار نیست و شرایط محیطی این محدوده تا حد قابل‌توجهی این مساله را میسر کرده است.
به‌رغم شیب‌داربودن سطح مسیر، برای جمع‌آوری و انتقال آب‌های سطحی که در موارد خاص مانند روان شدن سیلاب‌ها وارد تونل می‌شوند، هیچ‌گونه سیستم پمپاژ وجود ندارد و با استفاده از روش ثقلی، آب جمع‌آوری و به کانال شهید نواب واریز می‌شود.
این کار به این صورت انجام می‌شود که در زیربخش تحتانی میانی هر تونل یک کانال به ابعاد 70 در 90سانتی‌متر تعبیه شده که آب به شیوه ثقلی (قانون حرکت طبیعی مایعات در سطح شیبدار) وارد آن شده و از مسیر زیر ایستگاه خط2 مترو، وارد کانال جمع‌آوری آب‌های سطحی شهیدنواب می‌شود.
شیب این کانال‌ها فارغ از شیب سطح تونل‌ها بوده و برای انتقال حجم وسیعی از آب در موارد خاص کارآیی مطلوبی دارد. البته این سیستم به روش «زهکش زیرزمینی» هم معروف بوده که در اکثر تونل‌های معروف دنیا از آن استفاده شده و نتایج مطلوبی هم داشته است.
همه‌جا نونوار شد به لطف توحید
ساخت تونل توحید همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد بافت بسیاری از مناطق اطرافش را تحت‌تاثیر قرار داده و در مواردی باعث رونق و آبادانی معابر منتهی به آن نیز شده است. مهندس اسماعیل‌زاده، معاون فنی‌وعمرانی شهرداری منطقه10 در این باره می‌گوید:
جمع‌آوری آب‌های سطحی خیابان شهیدنواب با مسئولیت شهرداری این منطقه صورت می‌گیرد که در حال حاضر پروژه سامان‌دهی پیاده‌راه آن و نهرهای حاشیه‌ای را برعهده دارد. البته این پروژه به‌زودی به اتمام می‌رسد.
کما این‌که نهرهای آب حاشیه غربی و شرقی خیابان شهیدنواب نیز برای جمع‌آوری آب‌های سطحی به‌زودی مورد ترمیم و بازسازی قرار خواهند گرفت. ضمن این‌که معاونت فنی‌وعمرانی شهرداری منطقه10 با تاکید بر روند اجرای این پروژه قول داده تا زمان افتتاح تونل، کار بازسازی پیاده‌راه و نهرهای این محدوده تمام شود. البته باید یادآور شد،مشکل تهران این است که زیرسطح آن هیچ‌گاه ساخته نشده، اما شهرداری مصمم است تا استانداردهای روز دنیا را در پایتخت اعمال کند.
احداث 700کیلومتر شبکه زیرزمینی
جمع‌آوری آب‌های سطحی علاوه بر تونل توحید یکی از دغدغه‌های شهری است که در نیمه دوم سال مشکلات ترافیکی مناطق پرتردد پایتخت را دو چندان می‌کند. البته معاونت فنی‌وعمرانی شهرداری تهران نیز در این‌خصوص بیکار نمانده و احداث صدها کیلومتر تونل جمع‌آوری آب‌های سطحی را در دستور کار خود قرار داده است.
به گفته احمد دنیامالی، معاون شهردار تهران در طول این 4سال، منابعی که برای این کار صرف شده نسبت به 2دهه قبل بی‌نظیر بوده است. امیدواریم از مجموع 700کیلومتر تونل جمع‌آوری آب‌های سطحی که برای تهران در نظر گرفته شده، تا پایان سال آینده، شبکه 500کیلومتری آن را کامل کرده و 200کیلومتر باقی مانده را در فاز بعد اجرایی کنیم.
در اجرای این تونل‌ها و در بحث لوله‌گذاری آن‌ها از روش و مواد جدیدی استفاده می‌شود که هم از عمر بسیار بالایی برخوردار بوده و هم مقرون به‌صرفه است. باید در نظر داشت گاهی اوقات در کمترین زمان ممکن، بیشترین بارش را در تهران شاهد هستیم که دنیامالی هم با تایید آن «مدت و شدت» بارش را 2مشکل بزرگ نامیده و افزود:
وجود اختلاف ارتفاع شدید در شهر موجب جاری شدن آب‌های سطحی می‌شود که اگر تدابیر مهندسی و مشارکت مردم نباشد، کار سخت می‌شود، اما خوشبختانه این شبکه‌های شهری پار سال با وجود بارش قابل‌توجه به‌خوبی عمل کردند.
کام شهروندان را تلخ نکنید
بحث جمع‌آوری آب‌های سطحی تونل توحید بهانه‌ای شد تا معاون فنی‌وعمرانی شهرداری تهران درباره انتقادات اخیر نیز واکنش نشان دهد. وی معتقد است پروژه تونل توحید به‌دلیل اهمیت بسیار، دارای حساسیت زیادی است و مطمئنا بعد از بهره‌برداری قضاوت‌های شهروندان و منتقدان به‌گونه‌ای خواهد بود که این کم‌لطفی‌ها از بین خواهد رفت.
مهندس دنیامالی به گزارش‌منتشر شده درخصوص وجود مشکلات فنی در آخرین بازدید از تونل اشاره کرد و گفت: گزارشی در مورد نواقص اعلام نشده و هنوز چیزی در این خصوص ندیده‌ام. با بازدید چند دقیقه‌ای، شناسایی نواقص سخت است که اگر هم چیزی عنوان شود ما پاسخگو خواهیم بود. این پروژه از هر نظر در نوع خود در میان تونل‌های شهری دنیا
کم‌نظیر است.
همشهری مسافر