فرد به تصور اینکه آبی آسمان و فضای لایتناهی را میبیند، میتواند با آن فضا ارتباط برقرار کند و اوج بگیرد، اما دریغ و درد از اینکه آن فرد فقط تصوری در ذهن خود دارد و بهدلیل سقف شیشهای، ارتباط ارگانیکی او با فضای باز قطع است و به اندازهای اندک میتواند اوج بگیرد و سریع با مانع جدی که همان سقف شیشهای است، برخورد میکند.
از منظری دیگر میتوان سقف شیشهای را فضای گلخانهای نامید؛ در این صورت هیچ خروجی بر آن متصور نیست و گرمای بیدریغ تابش خورشید که به سخاوت از شیشههای سقف و فضای گلخانه وارد مجموعه میشود، نمیتواند با محیط بیرون خود ارتباط برقرار کند. به عبارتی، سقف شیشهای اجازه نمیدهد جریان زندگیبخش هوای تازه، حیات جسمانی و قوای روحانی را تجدید کند.
عبارت وهمانگیز سقف شیشهای در فضای سیاست امروزین ما نیز قابل تعمیم است؛ از آنجا که سیاستورزان از منظر سقف شیشهای به افق نگاه میکنند، حد پرواز آنها نیز کوتاه است.
دلیل تبدیل سیاستورزی به سیاسیکاری چیست؟ چرا چون گذشته نباید سیاستورزی و ادب رقابتها متاثر از حکمت و اخلاق عملی باشد؟ چرا حلم سیاسی و خویشتنداریها جای خود را به پرخاشگریها و حرمتشکنیها داده است؟ دلیل اصلی آن در یک چیز است؛ «حبالدنیا رأس کل خطیئه»؛ یعنی دوستی جاه و مقام، حزب و گروه، باند و دسته، مانع اساسی است.
«ما و منیها» و منیتها، فضای آکنده از تهمت و بدگمانی و تبعیض موجب شده تا سقف پرواز کوتاهتر از هر زمانی شود. وقتی «خود» محور کارها قرار گیرد و بهگونهای به تمشیت امور بپردازیم که در زندگی« خدا» کمرنگ شود، باید بدانیم که به سرعت در مسیر توجیه رفتارها قدم برمیداریم که ثمره آن غرق شدن در مادیات و روزمرگیهای سیاسی است. مگر از آن حکیم صاحب دل و نفس تزکیه شده نشنیدیم که فرمود، خدا نکند دنیا به انسان روی آورد، قبل از آنکه تهذیب نفس انجام داده باشد.
بنابراین کیمیایی که بیشتر از هر زمانی باید جستوجو کنیم، اخلاقمداری است و فرق اساسی سیاستورزی در نظام دینی با یک نظام غیردینی، توجه ویژه به مسیر اخلاق دینی است که این اخلاقمداری نیز باید از خواص شروع شود تا بتوان مسیر تعالی را بهخوبی پیمود.
پس با کمی تأمل میتوانیم ببینیم چقدر در گفتار و کردار خدا را حاضر و ناظر خود میدانیم. البته این مهم امری سخت نیست بلکه اندکی تفکر همراه با تدبر میتواند ما را به نتیجهای برساند تا سقف شیشهای سیاستزده را بشکند و طرح نویی در اندازد؛ همان مسیر روشنی که امام و شهدا آن را شروع کردند و رهبر فرزانه انقلاب آن را ادامه میدهند.