این رقابتها که هر دو سال یک بار در این قاره برگزار میشود، این بار در کشور اوگاندا در حال برگزاری است. هر چند حمله به اتوبوس ملیپوشان تیم ملی فوتبال توگو باعث شد این رقابتها در همان آغاز رنگ خون به خود بگیرد؛ حمله ای تروریستی که مربی و سه تن از اعضای تیم را به کام مرگ و «امانوئل آده بایور» بازیکن سرشناس این تیم و سایر بازیکنان را به خانه خود فرستاد.
رقابتهای فوتبال جام ملتهای افریقا اهمیت خاصی در دنیای فوتبال دارد؛ به ویژه برای فوتبالیستهای افریقایی که این رقابتها را سکوی پرتاب به باشگاههای ثروتمند اروپایی یا باشگاههای عربی حوزه خلیج فارس میدانند.
رقابتهای امسال برای نمایندگان قاره افریقا در جامجهانی از اهمیت بیشتری برخوردار است. هر چند که افریقای جنوبی یکی از نمایندههای این قاره نتوانست به مرحله نهایی این رقابتها در کشور اوگاندا راه یابد، سایر تیمهای راهیافته به جامجهانی این رقابتها را محل مناسبی برای کسب آمادگی مطلوبتر برای حضور در جامجهانی میدانند.
حضور تیمهای قدرتمندی چون کامرون، ساحل عاج، مصر، غنا، الجزایر، نیجریه و... و ستارههای سرشناس قاره که در لیگهای اروپایی خوش درخشیدهاند، باعث شده تا سطح جام ملتهای افریقا به اذعان کارشناسان از سطح رقابتهایی چون جام ملتهای آسیا، اقیانوسیه و حتی امریکای جنوبی نیز بالاتر باشد. در امریکای جنوبی با حضور تیمهایی چون آرژانتین و برزیل و... قدرت تنها در میان سه یا چهار کشور توزیع شده، در حالی که در قارهای مثل افریقا تیمی مثل مصر حتی مجال حضور در جامجهانی را نمییابد؛ البته محدودیتهایی که این قاره با آن دست به گریبان است و نبود حامیان ثروتمند به دلیل فقر کشورهای افریقایی باعث شده تا کمتر این رقابتها در سطح جهان مطرح شود؛ با این حال چیزی از جذابیت این رقابتها کاسته نشده است؛ جذابیتهایی که نه تنها در زمین مستطیل فوتبال، که حتی به هواداران و رسانهها نیز کشیده میشود. به همین دلیل در بین تماشاگران میتوان هواداران با فرهنگهای منحصر به فرد مشاهده کرد که به تشویق تیم مورد علاقه خود میپردازند. عناوین و لقبهای تیمهای افریقایی نیز در نوع خود جالب است؛ لقبهایی که برخاسته از ویژگیهای جغرافیایی، زیستی و فرهنگی این کشورهاست. به عنوان نمونه تیم تونس به علت داشتن شهری قدیمی و تاریخی به نام «کارتاگو» و وجود عقابهای زیاد در حوالی این شهر، به عقابهای کارتاگو معروف است. همچنین تیم کامرون با توجه به درخشش در جامجهانی به شیران رامنشدنی معروف شده است.
کشور ساحل عاج را به نام فیلها و مصریها را با فراعنه آن میشناسند. لقب گینه «فیلهای ملی»، بنین «سنجابها»، مراکش«شیران آتلانتیک»، زامبیا «ساچمههای مسی»، توگو «شاهینها»، نیجریه «عقابها»، آنگولا «بزهای کوهی»، الجزایر «روباههای صحرا»، گابن «پلنگها»، سودان «کروکودیلهای نیل»، موزامبیک «مارهای زهردار» و... است؛ لقبهایی که به جذابیت رویارویی تیمها و هواداران آنها افزوده است و حتی این عناوین بر پیراهن این تیمها یا نقش و نگار هواداران نیز تأثیر گذاشته است.
مایکل اسین
دیدیه دروگبا
البته نمایندگان بسیاری از کشورهای اروپایی و عربی نیز در این رقابتها حضور یافتهاند تا هیچ ستارهای از نظر پنهان نماند. اگر تا دو یا سه دهه قبل لیگهای اروپایی در پی بازیکنان حوزه امریکای لاتین و امریکای جنوبی میرفتند، امروز دیگر با ظهور ستارههایی چون ساموئل اتوئو، دیدیهدروگبا، مایکل اسین، یحیی توره، امانوئل آدبایور، سیدوکیتا و... که از بهترینهای تیمهای باشگاهی خود هستند، دیگر کمتر کسی است که به پیشرفت و ظهور قدرتهای فوتبال در دل قاره سیاه شک کند؛ تیمهایی که حتی در جامهای جهانی مختلف بارها شگفتیآفرین شدهاند و پیشبینی میشود تا در دورههای آتی حتی شاهد قهرمانی یک تیم از دل قاره سیاه، در جامجهانی باشیم.
در حال حاضر در حالی که ستارگان سرشناس فوتبال آسیا در تعداد انگشتشمار و با مبالغ نه چندان جذاب به لیگهای اروپایی راه پیدا میکنند، ساموئل اتوئوی کامرونی 38 میلیون یورو (نزدیک به 55 میلیارد تومان)، دیدیه دروگبا و مایکل اسین غنایی هر یک 30 میلیون یورو (نزدیک به 43 میلیارد تومان)، و یحیی توره (ساحل عاج)، سیدو کیتا (مالی)، و آده بایور (توگو) مبالغی بیش از 20 میلیون یورو (نزدیک به 29 میلیارد تومان) از باشگاههای خود دریافت میکنند؛ هر چند در ابتدا این بازیکنان از قیمت بالایی برخوردار نبودهاند.
ستارهای مثل دروگبا توسط استعدادیابهای فرانسوی راهی المپیک مارسی و سپس راهی استنفوردبریج شد. رقابتهای جام ملتها برای ستارگان نیز حائز اهمیت است، چون مرد سال افریقا نیز از دل همین رقابتها برگزیده میشود و در رقابتهای امسال نیز ستارههایی چون دیدیه دروگبا، کولوتوره و یحییتوره و دیدیه زوکرا (ساحل عاج)، مایکل اسین، کاوادو آساموا (غنا)، سیدوکیتا، مموسیزکو، فردریک کانوته، مامدو دیارا (مالی)، ساموئل اتوئو، استفانی امبیا و مایکون (کامرون)، جان اوبی میکل، تایه تایووا و اوبفامی مارتینز (نیجریه)، ستارههایی هستند که در تلاشاند تا نام خود را به عنوان بهترین بازیکن این رقابتها مطرح کنند؛ البته اگر تیم آنها زودتر از آنچه تصور میشود از دور رقابتها کنار نرفته باشد. شاید هم ستارههای گمنام دیگری در جریان این رقابتها ظهور کنند که تاریخچه برگزاری این رقابتها نشان میدهد در هر دوره بازیکنان گمنام زیادی هستند که پا جای پای بزرگانی چون ژرژ وهآ، رشید یکینی، عابدی پله و.. میگذارند. باید تا پایان رقابتها منتظر ماند و دید.