علیاصغر یوسفنژاد، یکی از اعضای کمیسیون اصل 44 قانون اساسی مجلس شورای اسلامی اصل موضوع واگذاری سهام عدالت را از نگاه کارشناسان اقتصادی دارای اشکالات جدی میداند و به همشهری میگوید: قرار بود در قبال واگذاری سهام به افراد از محل سود سهام،
بدهی صاحبان سهام به دولت پرداخت شود، به این ترتیب تا زمانی که تمامی پرداختها از محل سود تسویه نشود، پرداخت سود به صاحب سهم معنی ندارد.وی ادامه میدهد: این در حالی است که قبل از اینکه صاحب سهام مالک قطعی تمام سهام شود، سود سهام به حساب مشمولان واریز شد.
چندی پیش علی مصدر، مدیرعامل شرکت سرمایهگذاری استانی سهام عدالت گفته بود که امسال در مجمع عمومی شرکتها، 1900 میلیارد تومان بابت سود سهام عدالت در نظر گرفته شده است که 1500 میلیارد تومان آن بابت قسط دولت و 400 میلیارد تومان بقیه هم بابت بدهی سال های گذشته به دولت است. بنابراین با توجه به سودی که برای سهام عدالت در نظر گرفته شده، پولی برای پرداخت به سهامداران باقی نمی ماند.
نماینده مردم مازندران هم معتقد است: شیوه دوگانه در پرداختها، اصل پرداخت سود سهام عدالت را با اشکالات جدی روبهرو کرده است. اگر پرداخت سود قبل از پرداخت اقساط درست بوده چرا الان پرداخت نمیشود و اگر درست نبوده چرا اینکار را انجام دادند؟
دو گروه اول مشمولان دریافت سود سهام عدالت شامل بسیجیان، مددجویان کمیته امداد و بهزیستی و روستاییان و عشایر بهدنبال نامه محمود احمدینژاد به رهبر معظم انقلاب، از تخفیف دولت در پرداخت اقساطشان بابت دریافت سهام عدالت برخوردار شدند.
در استان مازندران 2 میلیون و 30 هزار نفر برای دریافت برگههای سهام عدالت شناسایی شدند و یک میلیون و 600 هزار نفر برای دریافت سهام عدالت ثبتنام کردند.98 درصد مشمولان مرحله اول، 99 درصد مشمولان مرحله دوم شامل روستاییان و عشایر و 86 درصد مشمولان مرحله سوم شامل کارکنان و بازنشستگان آموزش و پرورش سود سهام خود را تا تاریخ هفدهم دیماه جاری دریافت کردهاند.
پرویز خالقی عباسآبادی، معاون اقتصادی سازمان امور اقتصادی و دارایی استان مازندران در این باره میگوید: به هر خانوار سالانه حداکثر تا سقف 5 میلیون تومان سود سهام عدالت میدهند؛ حال اگر اعضای خانواده بیشتر از 5 نفر باشند این رقم بین آنها سرشکن میشود.
ارزش سهام واگذار شده به فرد یک میلیون تومان است. باید قبل از واریز این رقم به حساب مشمولان،اقساط دولت از محل واگذاری سهام کسر شود و سپس سود در اختیار خانوارها قرار بگیرد.
به این ترتیب در استان مازندران در سال 86
به هر یک از افراد خانوارهای گروه اول شامل بسیجیان و افراد تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی 80 هزار تومان سود سهام واریز شد اما سود سهام کارکنان آموزش و پرورش به دلیل اینکه مشمول تخفیف پرداخت اقساط به دولت نبودند 40 هزار تومان بود.معاون اقتصادی سازمان امور اقتصادی و دارایی مازندران میگوید: در حال حاضر گروه اول 2 دوره است که سود سهام خود را دریافت کرده است و گروه دوم یک دوره.
گروه بازنشستههای تامین اجتماعی و کشوری نیز برگههای سود سهام خود را از سوم بهمنماه دریافت میکنند.با اینکه آبانماه سال 85 نخستین مرحله از سود سهام عدالت بین خانوارها توزیع شد اما نحوه واگذاری شرکتهای دولتی و اختصاص سهام برخی از آنها به سهام عدالت، انتقاد نمایندگان را در پی داشت.
یوسفنژاد در این ارتباط معتقد است: در بسیاری از موارد مجموعههایی که بهعنوان سهام عدالت واگذار شده سوددهی ندارند.خالقی عباس آبادی در رابطه با نحوه پرداخت سود سهام عدالت میگوید: شرکتهایی که سهام آنها تحت عنوان سهام عدالت واگذار شده و در بورس هم پذیرفته شدهاند تا 8 ماه بعد از تاریخ تشکیل مجمع سالیانه و تعیین سود شرکت فرصت دارند سودشان را واریز کنند، این در حالی است که برخی از این شرکتها مانند پتروشیمیها هنوز وارد بورس نشدهاند.
وی میگوید: سود سهام عدالت سال 86 شرکتها 1760 میلیارد تومان بود که هنوز واریز نشده است، بنابراین سودی هم بابت سهام عدالت به مشمولان پرداخت نمیشود.
معاون اقتصادی سازمان امور اقتصادی و دارایی مازندران ادامه میدهد: سود سال 87 شرکتها هنوز اعلام نشده است اما به محض اعلام نهایی، ابتدا قسط دولت از سود سهام برداشته میشود و سپس سود مشمولان پرداخت میشود.
توجه دولت به مبانی نظری اقتصادی در نحوه و شیوه واگذاری سهام عدالت و پرداخت سود سهام عدالت از جمله مواردی است که به گفته یوسفنژاد از اهمیت اساسی برخوردار است.
وی با تاکید بر بازبینی مجدد در نحوه و شیوه واگذاری سهام عدالت و پرداخت سود سهام میگوید: باید در این رابطه بررسی کارشناسانه شود، دولت باید به مبانی نظری اقتصادی توجه کند و شاخص بنگاههای اقتصادی و هدفهایی را هم که بهدنبال آن بود، مورد توجه قرار دهد.
نماینده مردم مازندران ادامه میدهد: سؤال این است که آیا توانستهایم با واگذاری سهام عدالت باعث افزایش مشارکت بخش خصوصی و بالا رفتن بهرهوری بخشهای مختلف اقتصادی شویم؟
وی ادامه میدهد: در حال حاضر در بسیاری از موارد، دولت با واگذاری سهام عدالت و تعیین مجریان دولتی از هدف و منظور اولیه واگذاری سهام عدالت دور شده است، بهگونهای که دولت هم میخواهد مانور واگذاری سهام عدالت را بدهد و هم میخواهد مدیریت شرکتها و سهام واگذار شده را داشته باشد که این امر با اصل واگذاریها همخوانی ندارد.
یوسفنژاد معتقد است: مادامی که مدیریت و مالکیت سهام در اختیار سهامداران قرار نگیرد هدفهای اصل 44 قانون اساسی از این برنامه محقق نخواهد شد.