31ژانویه1221 (سال599 هجری خورشیدی = 618هجری قمری) نبرد دوروزه پروان (ناحیه‌ای در ایالت غزنه، جنوب کابل و شرق بامیان) میان یک سپاه مغول به فرماندهی قوتوقو- امیرزاده مغول- و سپاهیان خراسان با شکست مغولان پایان یافت.
این نخستین شکست سپاهیان مغول از آغاز لشکر کشی چنگیزخان به ایران‌زمین بود. در این نبرد 45هزار مغول با 60هزار نیروی محلی جنگیده بودند. سلطان جلال‌الدین خوارزمشاه پس از افتادن نیشابور به دست مغولان در سال1220 میلادی، به شرق خراسان بزرگ‌تر (افغانستان شمالی امروز) رفته بود و در تخارستان (واقع در شمال کابل) یک واحد نظامی مغول را فراری داده و سپس در غزنه مستقر شده بود.
در پی عزیمت جلال‌الدین از نیشابور به تخارستان، مغولان به ریاست تولی‌خان پسر چنگیز، نیشابور را ویران و همه ساکنان آن را قتل‌عام کرده بودند. شمار تلفات نیشابور و مناطق اطراف آن را بیش از یک میلیون و 700 هزار تن برآورد کرده‌اند.
روزی که گرشاسپ‌نامه پایان یافت
به نوشته تاریخ عمومی شعر و ادبیات (جهان)، اسدی توسی شاعر ایرانی«گرشاسپ‌نامه» را به سبک فردوسی در وصف گرشاسپ- یل و گردن‌فراز ایران باستان و برخاسته از سیستان- سی و یکم ژانویه سال1065 میلادی به پایان برد. وی این کار سنگین را به تشویق و کمک مالی حکمران وقت اران (جمهوری آذربایجان فعلی) انجام داده بود که این حکمران زرتشتی و از بازماندگان ساسانیان می‌خواست کارهای نیاکان زنده و ماندگار بماند.
قیام محمد‌صالح در مالزی برضد‌استعمار لندن
قیام محمد صالح برضد‌استعمار انگلستان در برنئوی شمالی (ایالت صباح از اعضای فدراسیون مالزیا) با قتل او در سی‌و‌یکم ژانویه1900 پایان یافت. ترور صالح، عملی سازمان‌یافته به شمار آمده است.
انگلیسی‌ها که داشتند برنامه هند را در برنئو پیاده می‌کردند و با کشت توتون و صدور محصولات کشاورزی و تجارت آغاز کرده بودند هنگامی که به دریافت مالیات و وضع ضوابط دیگر دست زدند- که علامت حکومت کردن و استعمار بود- با اعتراض محمد صالح (یک رهبر محلی) روبه‌رو شدند اما اعتنا نکردند.
صالح که چنین دید، مردم را به قیام دعوت کرد و از سال1894 با انگلیسی‌ها وارد مبارزه شد که فصلی از مبارزات ملت‌ها را تشکیل می‌دهد.
تحقیر چین توسط انگلیسی‌ها که چینیان را بیدار کرد
به بهانه «در مخاطره بودن» اتباع انگلستان در شانگهای چین، 31ژانویه 1927 دولت انگلستان 12هزار تن از نظامیان این کشور را در کشتی نشاند و روانه چین ساخت تا از اتباع انگلیسی در شانگهای حفاطت کنند!
دولت لندن برای توجیه این لشکرکشی قبلا اعلام کرده بود که درگیری ناسیونالیست‌های جنوب به ریاست چیان‌کای‌شک با دولت پکن (گروه شمالی‌ها) در حال انتقال یافتن به داخل شانگهای است که در این شهر کمونیست‌ها (اتحادیه‌های کارگری) مردم را به تظاهرات و اعتصاب دعوت کرده‌اند و بیم آسیب رسیدن به جان و مال اتباع انگلستان می‌رود.
دولت لندن همزمان با دولت آمریکا تماس گرفته و خواسته بود که به مساعی نظامی انگلستان در آن زمینه کمک کند که دولت آمریکا چند ناو و 4هزار تفنگدار را روانه شانگهای کرد و به همین ترتیب ژاپن و فرانسه، چنان که ظرف 40روز جمع نیروهای دولت‌های چهارگانه در آب‌های شانگهای، متجاوز از 20 هزار نظامی و 20کشتی جنگی شده بود.
در آن زمان خارجیان سرگرم کار در شانگهای، خود را تابع نظامات مقامات محلی چین نمی‌دانستند. همین تحقیر و فشار قدرت‌های خارجی سبب‌شد که چینی‌ها از خواب 200 ساله بیدار شوند، انقلاب کنند و یک ابرقدرت شوند.
www.iranianshistoryonthisday.com
www.rooznamak.com