اینترنت نخستین گزینه انتخابی بود و صدالبته که بانک‌ها نیز در این راه بیشترین تلاش را برای حضور در دنیای مجازی کرده‌اند اما مردم از آن کمترین نتیجه را گرفته‌اند. صف‌های طویل و اتلاف وقت مردم برای پرداخت قبوض یا استفاده از سایر تسهیلات، سبب شد تا این امر به بانکداری الکترونیکی محول شود؛ اینترنت، تلفنبانک و عابربانک‌ها، جای کارمندان خسته و گاه عصبی را پرکردند اما به‌دلیل فراهم نبودن زیرساخت‌ها، این راهکار نوین تاحدی با بن‌بست مواجه شد و ناکام ماند.
البته کارشناسان امر، آشنا نبودن افراد جامعه برای اجرای این طرح، کم‌سوادی و بی‌سوادی افراد در بعضی نقاط کشور و یا آشنایی نداشتن و در دسترس نبودن رایانه و اینترنت را ازعلل نبود موفقیت این نوع بانکداری می‌خوانند.
خودپردازهای خاموش
پس از آنکه اعلام شد، پرداخت قبوض به‌وسیله اینترنت و یا عابربانک‌ها با سرعت بیشتری انجام می‌شود، انتظار می‌رفت دیگر شاهد آن صف‌های طویل داخل بانک برای پرداخت قبوض نباشیم. اما به وضوح دیده شده، این صف‌ها نه‌تنها کوتاهتر نشد بلکه جای آن از داخل بانک به بیرون بانک و جلوی عابربانک‌ها منتقل شده است.
پرداخت هزینه‌های اضافی اتصال در کافی‌نت‌ها، درخواست رمز عبور، سرعت پایین اینترنت در شهرستان‌ها، همچنین کافی نبودن دستگاه‌های خودپرداز و سخن همیشگی آنها «در حال حاضر قادر به ارائه خدمات نیستیم» از عمده مشکلاتی است که بانکداری الکترونیکی ما با آن مواجه است و دردسرهای فراوانی برای شهروندان، ایجاد کرده است.
حسین مقدم کارشناس امور بانکی در یکی از شعبه‌های بانک ملی بیرجند، به موارد مطرح شده ارسال قبض‌های آب، برق، گاز و تلفن در یک بازه زمانی کوتاه را هم می‌افزاید و می‌گوید: شهروندان هنوز در استفاده از عابربانک‌ها با مشکل مواجه هستند؛ نخست تردید در ایمنی این نوع مبادلات بانکی است و دوم اینکه خودپردازها اندک و البته در بسیاری از موارد ناکارآمد بوده و جوابگوی تعداد جمعیت نیستند.
البته بنا به آمارها، تعداد عابربانک‌ها در ایران یک‌دهم استانداردهای جهانی است که این آمار در خراسان جنوبی 175 دستگاه است. وی می‌افزاید: نکته مسلم این است که بانکداری الکترونیکی درصورتی که تمامی زیرساخت‌ها و فرهنگ‌سازی‌های لازم برای اجرای آن فراهم باشد می‌تواند نقش موثر و بسزایی در گردش کار بانکی، کاهش مراجعات به بانک‌ها و حتی صرفه‌جویی در وقت مشتریان داشته باشد و چه بسا مشتریان با صرف زمانی اندک به راحتی بتوانند از خدمات بانکداری الکترونیک بهره‌مند شوند.
وی خاطرنشان می‌کند: استفاده ناقص و ناهمگون بانک‌های دولتی و خصوصی از ابزار و فناوری‌های نوین ارتباطات، گرچه مشکلاتی را برای کاربران به وجود می‌آورد اما امید می‌رود که با بسترسازی مناسب در جامعه و هماهنگی بیشتر بین این بانک‌ها در روند تحقق بانکداری الکترونیک بهبودی حاصل شود.
بانکداری متکی بر قلم و کاغذ
به وضوح دیده می‌شود که سامانه بانکداری ایران هنوز به قلم و کاغذ متکی است و برخی از شهروندان هنوز برای پرداخت قبوض به کارمندان بانک‌ها مراجعه می‌کنند و تا زمانی که در سامانه بانکداری نوین و اینترنتی تغییر اساسی ایجاد نشود، بسترهای مورد نیاز برای آموزش افراد برای استفاده ازکارت‌ها و عابربانک‌ها فراهم نباشد و خطوط ارتباطی پرسرعتی پدید نیاید گسترش انواع کارت‌های اعتباری و غیراعتباری، افزایش عابربانک‌ها و خودپردازها بی‌فایده است و درصورت نبودن زیرساخت‌ها، مردم حاضر به تعویض اسکناس‌های رنگی با عابربانک، نمی‌شوند.
مدیر شعب بانک‌های ملی استان خراسان جنوبی در این باره معتقد است: متاسفانه فرهنگسازی در مورد بانکداری الکترونیکی به درستی صورت نگرفته است و مردم به این روش پرداخت و مبادلات مالی، اعتماد ندارند. رحمت‌الله طیبی می‌افزاید: خوشبختانه آمارها می‌گویند که در 9 ماه گذشته 6097 تراکنش در روز برای 53 دستگاه خودپرداز در 36 شعبه بانک‌های ملی در استان انجام شده است.
وی ادامه می‌دهد: البته با توجه به ساختار مخابراتی ضعیف در اکثر مناطق، تلفنبانک و خودپرداز مطمئن‌ترین راه در بانکداری الکترونیکی است. یک‌هزار خط تلفنبانک روزانه در اختیار شهروندان است تا به سهولت برای فعالیت‌های بانکی به‌ویژه پرداخت قبوض از آن استفاده کنند.
همشهری استانها