اگر ناکامی فصل قبل تیم های ایرانی، نگرانی را بابت کیفیت لیگ برتر به وجود آورده بود،موفقیت فصل جاری، کارشناسان را نسبت به فوتبال باشگاهی کشورمان بار دیگر خوش‌بین کرده است. مرتضی محصص و جلال چراغپور 2کارشناس‌فوتبال دلایل این پیشرفت را بیان می‌کنند.
ذوب‌آهن موفق‌ترین نماینده ایران در دور مقدماتی بود. این تیم که در گروه دوم این رقابت‌ها با تیم‌هایی چون بنیادکار ازبکستان، الاتحاد عربستان و الوحده امارات همگروه بود، بهترین نتایج را به دست آورد. طوری که تنها نماینده ایران بود که سرگروه شد و به این ترتیب در مرحله حذفی میزبان است. ذوب آهن در این مرحله، فردا باید با نماینده دیگر ایرانی یعنی مس کرمان مسابقه دهد؛ تیمی که پیش از حذف سپاهان ضعیف‌ترین تیم ایران از نظر نتیجه به حساب می‌آمد.
مس در گروه چهارم با السد قطر، الاهلی امارات و الهلال عربستان همگروه بود. جالب اینکه مس در بازی‌های خارج از خانه تیمی کاملا ناموفق بود و در خانه کاملا موفق. طوری که آنها در هفته آخر دور مقدماتی الهلال را با به ثمر رساندن 3 گل شکست دادند و در شرایطی ناباورانه به‌عنوان تیم دوم گروه به مرحله حذفی راه پیدا کردند. لوکا بوناچیچ، سرمربی مس که پیش از این با سپاهان حضور در لیگ قهرمانان را تجربه کرده بود، معتقد است: «ما لیگ قهرمانان آسیا را با پیروزی شروع کردیم و با پیروزی هم تمام کردیم و حضور در این رقابت‌ها تجربه خوبی برای ما به حساب می‌آید.»
به غیر از این دو تیم، استقلال نیز یکی از تیم‌های صعود‌کننده به مرحله حذفی است. این تیم در گروه اول با تیم‌های الغرافه قطر، الاهلی عربستان و الجزیره امارات همگروه بود. استقلال که نتایج قابل‌قبولی در این گروه به دست آورده بود، می‌توانست به‌عنوان تیم اول صعود کند. اما در هفته آخر بازی‌ها مقابل ضعیف‌ترین تیم گروه، یعنی الجزیره تن به شکست داد و دوم شد. جالب اینکه همه 4امتیاز الجزیره در این گروه مقابل استقلال به دست آمد. باخت استقلال در روز آخر اما میزبانی در مرحله بعد را از این تیم گرفت و استقلال امشب در مرحله پلی‌آف در عربستان باید با الشباب بازی کند.
محصص: سپاهان بدشانس بود
اما حضور 3نماینده از 4نماینده ایران در مرحله دوم لیگ قهرمانان برای نخستین بار است که رخ می‌دهد. مرتضی محصص، مدرس بین‌المللی فوتبال در این باره می‌گوید: «باید قبول کنیم که لیگ برتر ما پیشرفت کرده البته نه اینکه لیگ برتر پیشرفت فوق‌العاده‌ای داشته است. اگر به گذشته برگردیم و به سال‌های اولی که لیگ برتر برگزار می‌شد، حتما متوجه تغییرات فوتبال ایران می‌شوید. در همین لیگ امسال هم انتقادهای بسیاری از داوران می‌شود و ما می‌بینیم که همین داوران هم پیشرفت زیادی کرده‌اند. در ضمن مربیان برنامه مدونی قبل از شروع هر فصل ارائه می‌دهند. آمادگی جسمانی بازیکنان نسبت به گذشته بهتر شده. ما در تغذیه هم پیشرفت کرده‌ایم و اغلب مربیان مدام در کلاس‌های مربیگری شرکت می‌کنند و نتیجه آن را در لیگ می‌بینیم که تصمیمات خوبی در جریان بازی می‌گیرند.»
در عین حال، سپاهان تنها نماینده حذف شده ایران در دور مقدماتی به حساب می‌آید و محصص معتقد است: «حتی سپاهان که حذف شد، بدشانسی آورد. البته من جزو آن گروهی نیستم که قلعه نویی را یک مربی بین‌المللی بدانم یا ندانم؛ در دنیای مربیگری ما چنین اصطلاحی نداریم و البته من هم نمی‌خواهم برای این مربی تبلیغ کنم. ناکامی در فوتبال هست و نمی‌شود آن را کتمان کرد. همانطور که گواردیولا سال گذشته با بارسلونا قهرمان اروپا شد و امسال به اینتر باخت. به‌نظر من، سپاهان هم تیم خوبی بود که می‌توانست مثل 3نماینده دیگر در مرحله بعدی حضور داشته باشد.»
عملکرد ایرانی‌ها در فصل گذشته
نماینده‌های ایران حتی با حذف سپاهان هم تا حالا در لیگ قهرمانان موفق نشان داده‌اند. این در حالی است که 4نماینده ایران سال گذشته نتوانستند موفق ظاهر شوند و تنها تیم صعود‌کننده پرسپولیس بود. این تیم در گروه دوم با تیم‌های الشباب عربستان، الغرافه قطر و الشارجه امارات همگروه بود. با برتری 3 بر یک مقابل الشارجه، پرسپولیس لیگ قهرمانان را مقتدرانه شروع کرد. این تیم در مسابقه دوم در ریاض مقابل الشباب نیز به تساوی بدون گل دست یافت. پرسپولیس در سومین دیدار خود میزبان الغرافه از قطر بود و در پایان توانست حریف را شکست دهد. اما این تیم در بازی چهارم خود شکست سنگینی از الغرافه خورد و 5 گل از حریف دریافت کرد. با این وجود، این تیم مقابل الشباب به برتری رسید و به دور دوم صعود کرد. تیمی که در مرحله حذفی با وجود میزبانی به بنیادکار ازبکستان باخت.
البته پرسپولیس بهترین نتایج را در بین 3نماینده دیگر گرفت. استقلال در گروه سوم با تیم‌های الجزیره امارات، الاتحاد عربستان و ام‌صلال قطرهمگروه بود که در نهایت به رتبه چهارم و آخر رسید. سپاهان نیز در گروه چهارم با تیم‌های بنیادکار ازبکستان، الشباب امارات و الاتفاق عربستان همگروه بود که نتوانست صعود کند.صبای قم، تیمی که برای نخستین بار در لیگ قهرمانان حاضر شده بود هم با کسب5 امتیاز در گروهش سوم شد. اما چه اتفاقی افتاد که 4نماینده ایران سال گذشته تنها یک نماینده در دور دوم داشتند و امسال تعداد تیم‌های ایرانی در مرحله پلی‌آف به عدد 3 رسیده است. جلال چراغپور، کارشناس فوتبال معتقد است در فوتبال مؤلفه‌ای به نام شناخت حریفان وجود دارد. او نماینده‌های ایران در فصل گذشته و این فصل را مقایسه می‌کند و می‌گوید: «در واقع ما در سال اول شناخت چندانی از حریفانمان نداشتیم. اما امسال 4نماینده ما تدارکات مناسبی برای این بازی‌ها دیدند.
متوجه شدند که چگونه می‌شود با تیم‌های خارجی بازی کرد. حریفان را به خوبی ارزیابی کردند و آنها را بهتر باور کردند. البته ما می‌توانستیم وقت بیشتری بگذاریم و برای مثال پاختاکور را بهتر بشناسیم. همین طور تیم‌های قطری و عربستانی تا بتوانیم از حریفان شناخت بهتری پیدا کنیم. در کل با پرداختن به تیم‌های منطقه خودمان مطمئنا نتایج نماینده‌های ما بهتر از این خواهد بود.» محصص نیز در ادامه صحبت‌های چراغپور یادآور می‌شود: «در حال حاضر در دوره‌ای زندگی می‌کنیم که می‌شود از حریف اطلاعات به دست آورد، حریفان را آنالیز کرد و... شاید تنها در مورد کشوری مثل کره‌شمالی نتوان اطلاعات دقیقی به دست آورد.
آنها معمولا تیمی ناشناخته‌ای دارند و اطلاعات زیادی هم از تیم‌های این کشور در دست نیست. ولی شرایط بقیه کشورها مثل کره‌شمالی نیست و می‌توانیم با وقت گذاشتن برای شناخت حریفان موفق‌تر از این هم باشیم». محصص شانس موفقیت استقلال در مراحل بعدی را بیش از دو تیم دیگر ایرانی می داند:« به عقیده من، استقلال تیمی است که پتانسیل راهیابی به فینال را دارد؛ چرا که بازیکنانی مثل مجتبی جباری دوران مصدومیت را گذرانده‌اند و می‌توانند توانایی این تیم را بالا ببرند.»
برنامه مناسب سازمان لیگ
سال گذشته برای نخستین بار 4تیم از ایران در لیگ قهرمانان حضور پیدا کردند و مسابقه‌های لیگ قهرمانان معمولا در کوران رقابت‌های لیگ برتر برگزار می‌شد؛ موضوعی که اعتراض مربیان حاضر در لیگ قهرمانان را به همراه داشت و آنها معتقد بودند که بازیکنانشان با وجود خستگی در لیگ برتر و لیگ قهرمانان بازی می‌کنند. در حالی که 4نماینده فعلی ایران در مقدماتی لیگ قهرمانان کمتر از این موضوع ایراد گرفتند.
ظاهرا سازمان لیگ هم برنامه‌ای برای بهتر شدن وضعیت تیم‌ها در لیگ قهرمانان اتخاذ کرده بود. طوری که بازی‌های نیم فصل اول لیگ نهم به‌صورت فشرده برگزار شد اما در نیم فصل دوم سازمان لیگ، 2هفته لیگ را تعطیل کرد. چراغپور می‌گوید: «برنامه فدراسیون ارزش دادن به 4نماینده ایران بود.» و محصص داشتن تقویم مناسب را راهی برای بهتر شدن وضعیت فعلی عنوان می‌کند؛ «سازمان لیگ نشان داد که تقویم دارد و با برنامه جلو می‌رود. گرچه این تقویم کامل نیست، اما با عنصر حوصله و شکیبایی می‌شود تقویم بهتری را هم در سال‌های آینده ارائه داد.»