در ایران جوایز ادبی مثلا در مقایسه با فرانسه که در سال 700 جایزه ادبی برگزار می‌کند، از سابقه و تنوع زیادی برخوردار نیست.
در کشور ما این جوایز بیشتر در نیمه دوم سال و در دهه بزرگداشت انقلاب اسلامی اهدا می‌شود.
جوایز ادبی به عنوان یک حرکت نوپا چند سالی است که تلاش دارند سمت و سوهای تازه در حوزه ادبیات را کشف و به مخاطبان عرضه کنند.
این حرکت پسندیده در حوزه ادبیات می‌‌تواند ایجاد کننده راه امیدی برای ارتباط هرچه بیشتر دست اندرکاران این حوزه با مخاطبان باشد.
تمامی این جوایز تقریبا اهداف مشترکی دارند از جمله:
- تقدیر و اطلاع رسانی درباره کتاب‌های منتشر شده
- ترویج و در دسترس قرار دادن کتاب‌ها برای مخاطبان
- تقویت و اقتدار حوزه نشر
- کم کردن فاصله پدیدآورنده با مخاطب
- تشویق و تقدیر پدیدآورندگان
- برخی از جوایز ادبی ایران:
- جایزه ادبی هوشنگ گلشیری ( تا سال 1388 نه دوره جایزه مرحوم هوشنگ گلشیری تشکیل شده و از قدیمی‌ترین جوایز ادبی هم محسوب می‌شود)
- جایزه نویسندگان و منتقدان مطبوعات
- روزی روزگاری (تنها جایزه ادبی است که در فصل بهار اهدا می‌شود. سومین دوره جایزه روزی روزگاری اردیبهشت سال 88 برگزار شد)
- جایزه ادبی اصفهان (زمستان سال گذشته هفتمین دوره‌اش هم برگزار شد)
- جایزه ادبی جلال آل‌احمد
- جشنواره ملی داستان‌های ایرانی
- جایزه ادبی صادق هدایت
- قلم زرین
- جایزه ادبی مهرگان (این جایزه مهرماه هر سال برگزار می‌شد)
- جایزه ادبی یلدا
- جایزه شهر کتاب
- داستان علمی تخیلی و فانتزی
- جشنواره شعر فجر
- اهدای نشان هنری وزارت ارشاد
- جایزه ادبی «واو» (رمان متفاوت)
- جایزه ادبی پروین اعتصامی ( اولین دوره جایزه پروین اعتصامی در سال 1383 یرگزلر شد)
- جایزه مهرگان
- جشنواره داستان انقلاب
- تکنیکی‌ترین رمان سال (فردا)
- جایزه ادبی یوسف
- جایزه کتاب سال دفاع مقدس
- کنگره سراسری شعر دفاع مقدس
- جایزه کتاب سال شعر جوان (قیصر امین‌پور)
- جایزه کتاب فصل
- مسابقه داستانک‌نویسی کشف لحظه
- شهید حبیب غنی‌پور (شهید غنی‌پور یکی از نویسندگان مسجد جوادالائمه بود که در عملیات کربلای 5 و در منطقه شلمچه به شهادت رسید. جایزه ادبی شهید حبیب غنی‌پور همه ساله همزمان با ایام شهادت این نویسنده، اسفندماه برگزار می‌شود)
اینها عناوین برخی از جوایز ادبی هستند که کماکان بعضی از آنها هنوز به کار خود ادامه می‌دهند.
در مطالب مرتبط زیر، برای آشنایی بیشتر برخی از جوایز ادبی ایران و جهان معرفی شده است.