سعید ارکان‌زاده یزدی: مشکل تکدی‌گری در شهرهای بزرگ ایران هنوز حل نشده است که هیچ، این روزها گدایان خارجی نیز در گوشه و کنار خیابان رخ‌نمایی می‌کنند.

متکدیان خارجی به‌خصوص پاکستانی از استان‌های شرقی وارد، و  در همه کشور‌ پراکنده می‌شوند. نیروی انتظامی هر از چندی آنان را جمع‌آوری و از کشور اخراج می‌کند، اما باز به‌طور غیرقانونی از مرز می‌گذرند و به ایران می‌آیند. آنان حتی در خوزستان که از استان‌های جنوبی ایران است نیز آواره  خیابان‌ها هستند  و برای گدایی از اهوازی‌ها، صدها کیلومتر راه می‌آیند.

در اواسط سال گذشته بهنام مریدی، فرماندار ماهشهر (از توابع استان خوزستان) از نیروی انتظامی و شهرداری خواست که امکانات لازم را برای جمع‌آوری متکدیان بیگانه فراهم کنند.

به گفته او، دستگاه‌های متولی جمع‌آوری متکدیان خارجی ‌باید پس از جمع کردن آنان از شهر، برای انتقالشان به اردوگاه متکدیان وابسته به اداره کل اتباع خارجه در شهر اهواز اقدام کنند. منوچهر حیاتی، فرماندار شادگان نیز می‌گوید که حضور متکدیان خارجی در شهر سبب کاهش ضریب سلامت شادگان شده است.

وی می‌افزاید: «مدتی است شاهد حضور برخی افراد از کشورهایی همچون پاکستان و افغانستان در شهر هستیم که دست به انجام اقداماتی همچون گدایی و فال‌گیری می‌زنند. حضور متکدیان خارجی علاوه بر این‌که چهره شهر را به شکل تأسف‌انگیزی آلوده کرده ‌است، با توجه به رعایت نشدن مسائل بهداشتی، احتمال به‌مخاطره انداختن سلامت مردم نیز وجود دارد.»

رئیس مرکز بهداشت شوشتر نیز از حضور متکدیان خارجی در این شهر اظهار نارضایتی می‌کند و می‌گوید: «حضور متکدیان خارجی در شهر سبب کاهش ضریب سلامت شوشتر می‌شود. از آنجا که این متکدیان از کشور‌های افغانستان و پاکستان به ایران عزیمت می‌کنند، می‌توانند بیماری‌های شایع در این کشور‌ها را به ایران منتقل کنند که پدیده‌ای حساس و خطرناک است.»

غلامی اضافه می‌کند: «تاکنون‌ نیروی انتظامی بارها تعداد زیادی از این متکدیان را جمع‌آوری و به مرزها منتقل کرده‌ است، اما بار دیگر این افراد از راه‌های قاچاق به کشور بازگشته و در شهرهای مختلف به تکدی‌گری پرداخته‌اند.» عبدالرضا اورک، معاون شبکه بهداشت امیدیه در استان خوزستان نیز2 سال پیش گفته بود: «متکدیان خارجی در سطح شهر امیدیه بسیار زیاد شده‌اند و گسترش آنها در مناطق مختلف شهر باعث به مخاطره افتادن سلامت افراد جامعه شده است. این اتباع خارجی بیشتر از کشور‌های پاکستان و بنگلادش به ایران مهاجرت کرده‌اند.»

استان خوزستان تنها استانی نیست که از 2 سال پیش در شهرهای مختلف آن، متکدیان خارجی دیده می‌شوند. چند روز پیش، خبرگزاری مهر درباره تکدی‌گری در استان کرمان چنین گزارش داد: «می‌توان استان کرمان را مکانی دانست که گدایان پاکستانی و افغان در کنار همکاران ایرانی خود در کوچه و خیابان‌هایش مجدانه به کسب خود ادامه می‌دهند.» محمد میرزایی، مسئول اجراییات شهرداری کرمان، اعلام کرد که بیش از 50 درصد گدایان
جمع‌آوری شده از شهر کرمان خارجی بودند. امسال 717 متکدی از کرمان جمع‌آوری شدند که 429 تن از آنان متکدیان افغان و 9 نفر پاکستانی بودند.

متکدیان خارجی اکنون در سراسر ایران می‌گردند. در خرداد ماه امسال خبر دیده شدن تعداد زیادی متکدی خارجی در شهر نور از توابع استان مازندران منتشر شد. ریحان عزتی، عضو شورای شهر نور، در این باره می‌گوید: «تمام تلاشمان بر این بوده است که با هماهنگی فرمانداری و ماموران انتظامی متکدیان موجود را در نور جمع‌آوری کنیم. برخورد با متکدیان و جمع‌آوری آنها در قالب عملیاتی ویژه صورت خواهد گرفت، به نوعی که امکان بازگشت دوباره آنان به حداقل ممکن برسد.» عبدالله ملکی، فرماندار نور نیز در این باره می‌گوید: «احتمال این‌که این تعداد از متکدیان به‌صورت سازمان یافته در شهر حضور پیدا کرده باشند، بالاست.» اما با این حال، سیدعلی‌اصغر حسینی، مدیرکل اتباع و مهاجران خارجی استانداری مازندران، وجود متکدیان خارجی در این استان را تکذیب کرده و گفته است: «پوشش ظاهری این گروه از متکدیان به لباس کشورهای همسایه شباهت دارد و مردم تصور می‌کنند که این افراد متکدی پاکستانی هستند، درصورتی که آنان ایرانی هستند.»

متکدیان خارجی به قم هم رسیده‌اند. در اسفند ماه سال گذشته خبر دستگیری 50 متکدی پاکستانی در قم منتشر شد. هنگام اجرای طرح جمع‌آوری اتباع خارجی غیرمجاز در این استان، ماموران نیروی انتظامی پی بردند که تعدادی دیگر از این افراد، در محلی ابتدای جاده کاشان مخفی شده‌اند و در اقدامی ضربتی آنان را دستگیر کردند.

بسیاری از متکدیان خارجی در کشور، افغان و پاکستانی هستند که از مرز کشور به‌طور غیرقانونی وارد و به گدایی در شهرهای مرزی مشغول شده‌اند. تعدادی از آنان برای گدایی به استان‌های دیگر مراجعه می‌کنند، اما می‌توان گفت سیستان و بلوچستان، بوشهر و هرمزگان اصلی‌ترین استان‌هایی هستند که در آنها به وفور متکدیان خارجی دیده می‌شود. در خرداد امسال، 75 متکدی پاکستانی از منازل بدون صاحب حاشیه شهر زاهدان جمع‌آوری شدند. متکدیان خارجی استان سیستان و بلوچستان اغلب پاکستانی، بنگلادشی، هندی و افغان هستند.

سال گذشته متکدیان خارجی به یاسوج نیز رسیده بودند. محمود شهامت، معاون دانشگاه علوم پزشکی استان کهگیلویه و بویراحمد می‌گوید که این افراد دارای انواع بیماری‌های واگیردار چون هپاتیت وHIV (ایدز) هستند و خطری جدی برای سلامت شهروندان محسوب می‌شوند. سردار کاظم مجتبایی، فرمانده وقت انتظامی استان نیز درباره نوع برخورد با این متکدیان خاطرنشان می‌کند: «نیروی انتظامی استان درگیر جمع‌آوری این افراد است، اما این افراد ثابت نیستند و با وجود اخراج چندباره از کشور، هر بار از نقاط کور مرزی و به شکل غیرقانونی وارد می‌شوند که راه حل اساسی برای حل ریشه‌ای این معضل، بستن محکم مرزهاست.»

جمع‌آوری و ساماندهی متکدیان را شهرداری و اداره بهزیستی هر شهر بر عهده دارد، اما در زمینه جمع‌آوری متکدیان خارجی، اداره اتباع خارجه، استانداری و نیروی انتظامی نیز مسئولیت دارند. متکدیان خارجی را معمولا نیروی انتظامی دستگیر می‌کند و به اردوگاه‌های مرزی می‌فرستد تا از کشور اخراج شوند، اما بسیاری از آنها دوباره از مرز رد می‌شوند تا باز هم به گدایی در شهرهای ایران مشغول شوند.

متکدیان خارجی از کجا می آیند؟

به‌دلیل حفاظت بسیار دقیق مرزهای غربی ایران، ورود متکدیان از غرب تقریبا ممکن نیست، به همین علت متکدیان خارجی از شرق ایران وارد کشور می‌شوند. این افراد حتی 1200 کیلومتر راه را تا استان خوزستان طی می‌کنند خراسان رضوی ، هرمزگان، بوشهر، سیستان و بلوچستان، کرمان و خوزستان، از استان‌هایی هستند که متکدیان خارجی در آنها بیشتر از سایر نقاط کشور دیده می‌شوند. اغلب متکدیان خارجی از 4 کشور به ایران
می‌آیند.

پاکستان: بیشترین جمعیت متکدیان خارجی از پاکستان وارد ایران می‌شوند. این کشور حدود ۱۷۲ میلیون نفر جمعیت دارد و ششمین کشور پر جمعیت دنیا به شمار می‌رود.
در اواسط قرن بیستم این کشور بسیار فقیر بود، اما نرخ رشد اقتصادی پاکستان در ۴ دهه بعد از آن، بیشتر از میانگین جهانی شد. این کشور 987 کیلومتر مرز مشترک با ایران دارد.

افغانستان: افغانستان یکی از 2 همسایه شرقی ایران، در شمال پاکستان واقع شده است و 936 کیلومتر با ایران مرز مشترک دارد. در افغانستان 28 میلیون نفر زندگی می‌کنند که بر اثر جنگ‌های داخلی و طولانی جزو کشورهای عقب‌مانده دنیا محسوب می‌شوند. افغان‌ها پرشمارترین گروه مهاجراندر ایران هستند.

بنگلادش: این کشور در جنوب شرق آسیا و شرق هند واقع شده است و حدود 150 میلیون نفر جمعیت دارد. این کشور با ایران مرز مشترک ندارد، اما تعدادی از متکدیان شهرهای ایران از این کشور آمده‌اند.

هند: این کشور 2 برابر ایران وسعت دارد و با یک میلیارد و 100 میلیون نفر، دومین کشور پرجمعیت جهان محسوب می‌شود. فقرای هندی و چهره فقیر حاشیه شهرهای این کشور، در تمام دنیا مشهورند. هند نیز با ایران مرز مشترک ندارد، اما برخی از متکدیان آن کشور، با گذر از پاکستان، به ایران وارد می‌شوند.