در حالی که منتخبین دوره اول شورا جملگی از طیف موسوم به اصلاح‌طلب بوده و برگزیدگان دوره دوم همگی از طیف اصولگرایان بوده‌اند، نتایج اعلام شده از انتخابات جمعه گذشته حکایت از آن دارد که در سومین دوره شورا از طیف های مذکور شخصیت‌های سیاسی و اجرایی در شورای شهر تهران حضور داشته و فرصت پایش مدیریت شهری و ابراز دیدگاه‌های خود را خواهند داشت.
حمیدرضا حاجی‌بابایی عضو هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی نتایج انتخابات 24 آذر در تهران را نشانه تنوع آراء جامعه می‌داند و اشاره می‌کند که در کلانشهری همچون تهران در دوره بعدی شورا قطعا شاهد تضارب قابل توجه دیدگاه‌های کارشناسی و پیامدهای گوناگون آن خواهیم بود.وی البته نگران است که این موضوع چالش‌هایی را نیز ایجاد کند که در این میان نقش عناصر مجرب شورا، از هر دو جریان سیاسی، تعیین کننده خواهد بود.
دکتر مصطفی بهزاد‌فر، عضو هیأت علمی دانشکده معماری دانشگاه علم و صنعت نیز با اشاره به وظایف تعریف‌شده شوراها در قانون گفت: نگاه واقع‌بینانه به قدرت شوراها و اختیاراتشان می‌تواند موجب رویکرد منطقی از سوی اعضای منتخب شورا باشد، به ویژه اینکه براساس آخرین اخبار، افرادی که دارای رأی بالایی هستند، افراد شناخته شده و دارای تجارب گسترده اند و به نظر می‌رسد که رویکرد منطقی داشته باشند.
حضور علمی احزاب
از سویی دکتر یزدانی کارشناس برنامه‌ریزی شهری و توسعه پایدار نیز با اشاره به تأثیر کلیات تصمیم‌گیری شوراها در ماهیت شهر، حضور افراد از طیف‌های مختلف را حائز اهمیت دانست.
این استاد دانشگاه ضمن اشاره به انتخابات، لزوم دخالت طیف‌های سیاسی را یادآور شد و اظهار داشت: معمولاً در انتخابات‌های سراسر جهان طیف‌های مختلف سیاسی همواره حضور دارند. اما برآیند این انتخابات، حضور علمی احزاب در سطوح مختلف اجتماعی است. از آنجا که مدیریت شهری نیز پدیده‌ای علمی است و به اداره شهر، توجه دارد، رویکردهای سیاسی افراد انتخاب شده، نمی‌تواند چندان دارای اهمیت باشد.
یزدانی ناکارآمدی الگوهای سیاسی در اداره یک شهر را به‌عنوان یک امر واقع مطرح کرد و افزود: به هر حال تهران ظرفیتی مشخص دارد. اگر به این شهر توجه غیرعلمی شود، تمام نظام مدیریتی آن تحت‌الشعاع قرار خواهد گرفت. اگرچه، تجربه شورای اول نیز فراروی منتخبان شورای سوم است و افرادی که هم‌اکنون در صدر شمارش آراء مطرح هستند. افرادی دارای تجربه بالا و با سوابق مرتبط و نزدیک به مدیریت کلان شهری‌اند.دکتر محمدعلی عبدلی عضو هیأت علمی دانشگاه تهران می‌گوید ترکیب شورای جدید می‌تواند یک فرصت خوب برای شهر باشد، چراکه وجود نمایندگان آرای فکری و سیاسی مختلف منجر به چندصدایی شدن شورا شده، مسائل به‌گونه‌ای همه‌جانبه مورد بحث و بررسی قرار گیرد. نتیجه این تضارب آراء پربارتر شدن تصمیمات شورای جدید خواهد بود. بدیهی است این ترکیب چندگانه تنها در صورتی مفید است که هر گروه بر خواسته‌های خود پافشاری نکند و روحیه تعامل و مشارکت در شورا حاکم باشد. اگر هر گروه تنها مصالح خود را ببیند و به‌جای حل مشکل مردم به جدل با گروه‌های دیگر بپردازد هیچ مشکلی حل نخواهد شد.
جایگاه تخصص و برنامه ها
از سوی دیگر دکتر کمال شعار، کارشناس ترافیک و حمل و نقل می‌گوید در مورد شورای شهر پایتخت پیش از ترکیب اعضاء، تخصص و برنامه‌های آنها اهمیت دارد. کمال شعار در ادامه گفت‌وگو با همشهری تأکید کرد که نکته مهمی که در مورد شورای اسلامی شهر می‌توان گفت این است که اختیارات این شورا تنها در حد انتخاب شهردار و نظارت بر فعالیت‌های شهرداری است و اگر بخواهد در مورد موضوع شهری ساده‌ای مثل افزایش تعرفه خدمات حمل و نقل عمومی تصمیم‌گیری کند، باید این تصمیم توسط وزارت کشور تأیید شود، در حالی که در بسیاری از شوراها مدیریت شهری مانند یک حکومت محلی در مورد مسائل مختلف مثل نظم و امنیت، آموزش و پرورش، بهداشت و... تصمیم‌گیری می‌کند.مهندس محسن خراسانی‌زاده کارشناس شهرسازی و معماری نیز معتقد است که اگر گرایش‌های مختلف سیاسی در شورای شهر به فکر منافع طیف متبوع خود باشند منافع شهروندان تهدید خواهد شد. با این حال وی می‌گوید: از سوی دیگر این گرایش‌های مختلف ممکن است باعث ایجاد تعادل در شورا شده و باعث شود تا شورا به سمت کار تخصصی و پرهیز از حاشیه‌ها گرایش پیدا کند.
به نظر این کارشناس شهرسازی، حوزه شهری و مدیریت آن حوزه‌ای کاملاً اجتماعی و تخصصی است و به‌طور مستقیم با زندگی شهروندان سروکار دارد؛ بنابراین اعضای آن بیش از اینکه دغدغه‌های سیاسی داشته باشند باید دغدغه‌های اجتماعی- فرهنگی و گرایش تخصصی داشته باشند.
سیاوش لطیفی معمار و شهرساز نیز با توجه به لزوم رویکرد اجتماعی در میان افراد منتخب شورا گفت: رویکرد سیاسی اعضای انتخاب شده در شورا زیانبار است و افراد حاضر در شورا باید دارای رویکرد اجتماعی و شهری باشند.
این مهندس شهرساز با اشاره به حضور افراد متخصص و دارای تجربه در میان سه طیف اصلی شرکت‌کننده در انتخابات گفت: در میان لیست سه‌گانه افراد متخصصی هم دیده می‌شود که امیدواریم این افراد وارد شورا شوند؛ چراکه آنان مدیریت شهری را بهتر می‌شناسند. در واقع شوراها با شهر و مناسبات موجود در آن ارتباط دارند، از این‌رو حضور افراد کارشناس می‌تواند، تأثیر به‌سزایی در آینده شهر تهران داشته باشد.
از سوی دیگر دکتر حسن فرید اعلم استاد دانشگاه صنعتی امیرکبیر نیز با اشاره به تجربه چندساله در کشور، ترکیب منسجم و یکدست‌بودن مدیریت را حتی با فرض پایین‌بودن تخصص افراد مناسب‌تر و باعث تداوم مدیریت و جلوگیری از تنش می‌داند.
وی می‌گوید: ما دو نوع مدیریت را در کشور تجربه کرده‌ایم: یک نوع مدیریت یکدست با وجود افراد ولو کم‌اطلاع ولی هماهنگ با یکدیگر و نوع دیگر مدیریت ناهماهنگ و غیرمنسجم با وجود افراد متخصص، صاحب‌نظر و برخوردار از دیدگاه‌های مختلف.
به گفته وی در نوع اول به‌دلیل یکدست بودن مدیریت، بادوام‌تر و میزان موفقیت آن در اداره امور بیشتر، ولی در نوع دوم، دوام مدیریت و میزان موفقیت آن کمتر بوده است. مصداق هر دو نوع مدیریت را تا حدودی در ارتباط با شورای شهر اول و دوم در تهران می‌توان دید.
در شورای شهر اول، افراد با دیدگاه‌های متفاوت و هریک درصدد اعمال رأی و نظر خود بودند و از این‌رو تا پایان راه دوام نیاوردند ولی در شورای دوم شاید افراد در ابتدا مسلط به امور شهر نبودند اما به علت همفکری و همدلی تا حدودی به‌صورت یک شورای یکپارچه درآمدند.
فرید اعلم با اشاره به ترکیب احتمالی منتخبان سومین دوره شورای شهر تهران می‌گوید: در حال حاضر نیز با انتخابی که شده است چون اکثریت با هم هستند فکر می‌کنم با قالیباف شهردار فعلی تهران خوب کار کنند، زیرا مدیریتی که افراد با هم منسجم باشند موفق‌تر خواهد بود.
تاریخ انتشار: ۲۷ آذر ۱۳۸۵ - ۱۸:۵۲
گروه شهری: گروهی از کارشناسان در گفتگو با همشهری، حضور اعضائی از طیف‌های متفاوت سیاسی در سومین دوره شورای شهر تهران را فرصتی مناسب برای بهره‌مندی پایتخت از تعامل دیدگاه‌های کارشناسی و امکانی برای تعادل در برنامه‌های اجرایی مدیریت شهری ارزیابی کردند.