براساس نخستین تاریخ مورد توافق ایران و روسیه، قرار بود این نیروگاه در هشتم ماه جولای سال 1999 میلادی تکمیل شود اما تاریخ بهرهبرداری از آن تاکنون حدود 10 سال به تعویق افتاده است.
برق هستهای در نیمه پاییز
مقامات سازمان انرژی اتمی روسیه روز پنجشنبه از راهاندازی این نیروگاه در 21اگوست(30 مرداد) خبر دادند؛ اما رئیس سازمان انرژی اتمی ایران ابراز امیدواری کرد که پایان سوختگذاری در رآکتور بوشهر و آغاز راهاندازی این نیروگاه حدود 25 شهریور باشد.
علیاکبر صالحی گفت: بیش از 160 مجتمع سوخت باید وارد قلب رآکتور شود که این کار حدود 7 تا 8 روز و حتی تا 10 روز طول خواهد کشید. صالحی ادامه داد: راهاندازی رآکتور نیروگاه اتمی بوشهر به معنای اتصال آن به برق شبکه سراسری کشور نیست و پس از آغاز بهکار رآکتور حدود 2 ماه زمان برای وصل برق تولیدی به شبکه سراسر لازم است.
فقط سوخت روسی
پس از انتشار این گفتهها، وزارت خارجه فرانسه اعلام کرد که تحویل سوخت هستهای روسیه برای رآکتور اتمی بوشهر در ایران، به حل مسئله هستهای این کشور کمک خواهد کرد. کریستین فاژ، سخنگوی وزارت خارجه فرانسه طی کنفرانسی مطبوعاتی در پاریس با اشاره به موعد نزدیک راهاندازی نیروگاه اتمی بوشهر گفت: ایران در این رآکتور فقط از سوخت روسی استفاده میکند که ویژه آن ساخته شده است.
منطق آمریکایی
در سوی دیگر زمین اما رابرت گیبس سخنگوی کاخ سفید درباره نیروگاه بوشهر گفت: روسیه سوخت این نیروگاه را تامین میکند و سپس سوخت مصرف شده را پس میگیرد و این نشان میدهد که ایران نیازی ندارد که خود به توانایی غنیسازی دست پیدا کند.
گیبس مدعی شد: این ثابت میکند که اگر ایران صادقانه بهدنبال برنامه صلحآمیز است، نیازهایش بدون غنیسازی داخلی تامین میشود. پیش از این نیز وزارت امور خارجه آمریکا از مسکو خواسته بود راهاندازی نیروگاه بوشهر را به محدودیتهایی مشروط کند که کاخسفید آن را تضمینهای لازم ایران درباره ماهیت برنامه هستهای مینامد.
به غنیسازی ربطی ندارد
در تهران رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در پاسخ به ادعای هیلاری کلینتون وزیر امور خارجه آمریکا، مبنی بر اینکه با سوختگذاری نیروگاه بوشهر، ایران دیگر نیازی به غنیسازی ندارد، تاکید کرد: سوخت نیروگاه بوشهر 2 سال قبل به ایران منتقل شده و خانم کلینتون مطلع نیست که تامین سوخت نیروگاه هستهای بوشهر به غنیسازی ارتباطی ندارد. علاءالدین بروجردی به ایرنا گفت: این اقدام برخلاف نظر آمریکا و با همکاری نزدیک بین ایران و روسیه صورت گرفته بهگونهای که نخستین نشانههای عمل به تعهدات روسیه درحال نمایان شدن است.
بروجردی تاکید کرد: ما غنیسازی را با هدف تامین سوخت نیروگاههای کشور دنبال میکنیم چون به غرب اعتمادی نیست و کشورهای آلمان، فرانسه و آمریکا نیز در این مورد به تعهدات خود عمل نکردهاند. او ادامه داد: آمریکا پول سوخت رآکتور تهران را چند دهه پیش دریافت کرده و به تعهد خود در این مورد عمل نکرده است. همچنین آلمان هم به تعهد خود در ساخت نیروگاه برای ایران عمل نکرده است.
تشخیص آمریکایی
در همین حال مهر به نقل از آژانس خبری کیودو گزارش داد: آمریکا مخالف تصمیم ایران برای راهاندازی نخستین نیروگاه هستهای خود نیست. براساس این گزارش، یک مقام وزارت خارجه آمریکا گفت که این کشور تشخیص داده است که رآکتور بوشهر با هدف تکثیر سلاحهای هستهای طراحی نشده است.
وی که خواست نامش فاش نشود، ادامه داد: رآکتور بوشهر تحت نظارت آژانس بینالمللی انرژی اتمی فعالیت خواهد کرد و روسیه سوخت مورد نیاز این رآکتو را تامین میکند.به نوشته خبرگزاری کیودو، تغییر سیاست آمریکا در قبال ایران بیانگر توافق جدید واشنگتن با مسکو است. پیش از این روسیه در زمینه صدور یک قطعنامه ضدایرانی 1929 در شورای امنیت در ماه ژوئن با آمریکا همکاری کرده بود.
بازتابهای رسانهای
رسانههای مکتوب و مجازی دنیا نیز بنا به رویکرد خود، به بخشهای گوناگونی از این خبر پرداختند.خبرگزاری فرانسه با انتشار گفتوگویی با سخنگوی شرکت روس اتم اعلام کرد که مراسم سوختگذاری نیروگاه بوشهر با حضور سرگئی کرینکو رئیس شرکت دولتی روس اتم در نیروگاه بوشهر آغاز خواهد شد.
بیبیسی انگلیس با اعلام خبر راهاندازی نیروگاه بوشهر نوشت: با این حال هنوز هیچ تاریخ معینی برای راهاندازی کامل نیروگاه بوشهر اعلام نشده است.رویترز نیز با انتشار گفتوگویی با سخنگوی شرکت روس اتم نوشت: سوختگذاری در نیروگاه بوشهر یکی از مراحل حساس برای آغاز بهکار این نیروگاه است؛ گرچه بعد از این عمل نیز همچنان این نیروگاه بهطور کامل عملیاتی نخواهد شد.
همچنین شینهوای چین در خبری آورد: سوختگذاری یکی از مراحل کلیدی برای آغاز بهکار این نیروگاه شمرده میشود.
آسوشیتدپرس هم در این باره گزارش داد: سوختگذاری نیروگاه هستهای بوشهر در حالی از سوی مسکو اعلام میشود که پیشتر آمریکا از روسیه خواسته بود که راهاندازی این نیروگاه را به تعویق بیندازد.
خبرگزاری روسی ریانووستی اما با انتشار خبر سوختگذاری نیروگاه هستهای بوشهر خبر داد: راهاندازی این نیروگاه، تحریمهای اعمال شده علیه ایران در قطعنامههای شورای امنیت را نقض نخواهد کرد.
سرگذشت نیروگاه
نیروگاه اتمی بوشهر هزار مگاواتی و از نوع آبسبک است که در 15 کیلومتری جنوب شهر بوشهر قرار دارد. ساخت نیروگاه اتمی بوشهر را شرکت زیمنس آلمان پیش از پیروزی انقلاب اسلامی و در سال 1974 آغاز کرد.
اما پس از پیروزی انقلاب اسلامی طرف آلمانی حاضر به همکاری با ایران نشد و سرانجام در 25ماه آگوست سال 1992 میلادی تهران و مسکو توافقنامه جامع همکاریهای هستهای را امضا کردند که براساس آن شرکت روسی اتم استروی اکسپورت هشتم ماه ژانویه سال 1995 میلادی عملیات تکمیل نیروگاه بوشهر را بر عهده گرفت و قرار بود کار نیروگاه تا سال 1999 تمام شود.
نهایتا پس از 7 مرحله تعویق روسیه از روز 16 دسامبر سال 2007 میلادی تحویل سوخت هستهای به نیروگاه را آغاز کرد. عرضه سوخت براساس توافقنامه بین دولت روسیه و ایران و تحت کنترل آژانس بینالمللی انرژی اتمی انجام شد.
صالحی به مجلس گزارش میدهد
رئیس سازمان انرژی اتمی با حضور در جلسه کمیسیون انرژی مجلس در خصوص آخرین وضعیت نیروگاه اتمی بوشهر گزارشی ارائه میکند. به گزارش مهر، علیاکبر صالحی روز یکشنبه در جلسه کمیسیون انرژی مجلس حاضر خواهد شد.