شفیع آقامحمدیان مدیرکل مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، انتقال جشنواره به اصفهان را تقریبا قطعی دانسته و معتقد است خروج سینما حقیقت از تهران میتواند ظرفیتهای تازهای را پیرامون این فستیوال و فیلم مستند فعال کند.
جشنواره سینما حقیقت در زمان محمد آفریده، مدیر سابق مرکز گسترش راهاندازی شد و خیلی زود توانست به مهمترین رویداد سینمای مستند تبدیل شود. جشنوارهای که در آن مهمترین تولیدات سالانه مستند به نمایش در میآمدند. هرچند سال گذشته سینما حقیقت چندان با استقبال مستندسازان شاخص مواجه نشد ولی در کل این جشنواره محل مناسبی برای ارزیابی تولیدات مستند به شمار میآید.
بزرگ ترین مشکل فیلم مستند در ایران، اکران و امکان دیده شدن بوده است، جشنواره سینما حقیقت فضایی مناسب در این مسیر ایجاد میکرد. در روزهای برگزاری این جشنواره هم مستندسازان به تماشای تولیدات همکارانشان مینشینند و هم علاقهمندان این سینما امکان مشاهده تولیدات سالانه سینمای مستند را مییابند. این البته در شرایطی بود که جشنواره در تهران برگزار میشد و سینما فلسطین میزبان سینمای مستند بود.اما آیا با بردن جشنواره به اصفهان میتوان اعتبار و جایگاه
سینما حقیقت را حفظ کرد؟
اساسا تغییر محل برگزاری جشنواره پدیدهایمنحصر به فرد و مختص به کشور ماست. در همه جای دنیا جشنوارهها با شهری که در آن برگزار میشوند هویت مییابند و حتی نام جشنواره هم اغلب بر همین اساس انتخاب میشود. جشنواره ونیز را نمیتوان در شهر رم برگزار کرد.
همچنان که جشنواره برلین را نمیتوان در کلن یا هر شهر دیگری از آلمان برپا کرد، در ایران اما جشنواره فیلم کودک و نوجوان پس ازسالها برگزاری در اصفهان در دورههایی به کرمان، تهران و حالا به همدان انتقال یافته است. جشنوارهای که با شهر اصفهان هویت یافته بود، در حالی چند سالی است در همدان برگزار میشود که امسال مسئولان محلی این شهر رغبت چندانی به برگزاری این جشنواره نشان ندادند.
حالا نوبت به جشنواره سینما حقیقت رسیده تا پس از چند دوره برگزاری از تهران به اصفهان برود. و گویا مخالفت مستندسازان با این تصمیم هم مانع جا به جایی محل برگزاری جشنواره نمیشود.روبرت صافاریان با وجود صحبتهای مدیر مرکز گسترش که چندی پیش عنوان کرده بود: انتقال جشنواره سینما حقیقت به اصفهان با صلاحدید و مشورت مستندسازان صورت گرفته است،
نقل مکان جشنواره سینما حقیقت به اصفهان را بدون مشورت با مستندسازان دانست و خاطرنشان کرد: تا جایی که من اطلاع دارم با هیچ کدام از مستندسازان در این زمینه گفتوگویی نشده است. چند وقت پیش هم بحثی در مورد انتقال جشنواره به یکی از شهرهای کشور بود اما از آنجایی که جشنوارهها با مکان برگزاریشان شناخته میشوند، این مسئله منتفی شد.
وی ادامه داد: تمرکز زدایی از تهران مسئله مهمی است که باید پیشتر از اینها به آن توجه میشد. اگر دقت کرده باشید جشنوارههایی که در شهری جز تهران برگزار میشود، صمیمت بیشتری با خود بهدنبال دارند؛ چرا که میهمانان و میزبانهای این جشنواره برای چند روز کنار یکدیگرند و اینگونه سفرها برایشان حکم اردویی را دارد که در آن بیشتر با یکدیگر آشنا میشوند.
فیلمسازانی که توفیق پیدا میکنند چند روزی کنار هم زندگی کنند، فرصت بیشتری برای نقد آثارشان دارند و میتوانند با هم در مورد سینمای مستند بحث کنند و همین حالت جمعی و کنار هم فیلم دیدن با زمانی که شما فیلم را در سالن سینما تنها میبینید و بعد هم هر کس به خانه خودش میرود، تفاوت زیادی دارد.فیلم دیدن و نقد آن در جمع، باعث ارتقای سینمای مستند میشود.
صافاریان البته به ریزش مخاطبان سینمای مستند هم اشاره کرد: در کنار این نکات مثبت، نکات منفی هم وجود دارد که مهمترین آن کاهش مخاطبان سینمای مستند است. تعداد دانشجویان علاقهمند به سینمای مستند در تهران کم نیست و اگر جشنواره در اصفهان برگزار شود، بدون شک عده کمی میتوانند به این شهر سفر کنند.
رضا بهرامی نژاد از مستندسازان جوانی است که نظراتش با صافاریان کمی متفاوت است: مستندسازان اکثر فیلمهایی را که در جشنواره سینما حقیقت به نمایش در میآیند، دیدهاند. جشنواره بهانهای است تا جوانان و علاقهمندانی که فرصت تماشای فیلمهای مستند را ندارند، بتوانند گلچینی از تولیدات یکسال را ببینند و زمان برگزاری جشنواره این امکان برایشان فراهم میشود.
جشنواره برای مستندسازان و تهیه کنندگانی که در طول سال با هم ارتباط دارند برگزار نمیشود و اگر قرار باشد در اصفهان برگزار شود بسیاری از پاتوقهای فرهنگی تهران که جوانان را کنار هم جمع میکند، از بین میرود.این مستندساز جوان که با مهر گفتوگو میکرد افزود: تمرکزگرابودن و انجام رویدادهای فرهنگی در تهران، از اساس غلط است اما باید این مسئله را به یاد داشته باشیم که مخاطب اصلی این نوع سینما در تهران است و استقبال از جشنواره سینما حقیقت در تهران قابل مقایسه با شهرهای دیگر نیست.