تاریخ انتشار: ۲۹ شهریور ۱۳۸۹ - ۰۶:۳۸

ندا نصیری: همه آنهایی که از مدرسه به‌عنوان «‌بهترین دوران زندگی» یاد می‌کنند، اضطراب را تنها جنبه منفی آن می‌دانند.

البته اضطراب در مدرسه، تنها ماحصل کلاس‌های درس، تکالیف، نوشتن انشاء، حل مسائل و نیاز دائم به مطالعه کردن نیست بلکه فشارهای ناشی از یکی شدن با دوستان، مطابق قوانین رفتار کردن، برآورده کردن انتظارات والدین و تلاش برای کشف آنچه قرار است در آینده و پس از 50- 40‌سال عمر رخ بدهد، همه و همه پراز اضطراب است.بزرگ‌ترین منبع استرس در مدرسه خود مدرسه است. تحمل فشار دائمی کلاس‌های درس و تکالیف درسی که به‌نظر می‌رسد هرگز دست از سر ما برنمی‌دارند و تلاش برای راه آمدن با هر چیزی که اتفاق می‌افتد، خود نیرویی عظیم می‌خواهد.

معلم‌ها دائماً یک دسته تکلیف بر عهده دانش‌آموز می‌گذارند که به‌نظر می‌رسد تنها برای ایجاد مشغولیت است و باید همه آنها را روز قبل انجام دهد. در رأس همه اینها باید بتوانی با هنرمندی موضوعات درسی را به هم ربط دهی و به اجبار از ریاضی به ادبیات، از ادبیات به شیمی و بعد به تاریخ بپری و با سرعت تمام پیچ و خم‌ها را رد کنی. سختگیری شاید کلمه درستی برای این تکلیف نباشد. فکر می‌کنم بهتر است اسم آن را زیاده ستانی بگذارم.

متأسفانه بزرگ‌ترین مشکل وجود اضطراب در مدرسه این است که راهی برای خلاصی از آن همه کار و تکالیف نیست، چه بخواهید و چه نخواهید باید همه‌اش را انجام دهید، پس بنشینید و آنها را انجام دهید. این خبر بد بود و خبر خوش هم این است که دیگران هم قبل از شما تکالیف زیادی انجام داده‌اند و اکنون نوبت شماست تا وارد این عرصه قابل کنترل شوید. اما بهتر است بدانید کلید این مشکل اولویت‌بندی کارهاست. بدانید چه کاری را باید اول، کدام کار را باید دوم و کدام کار را سوم و به همین ترتیب تا آخر باید انجام داد.

تهیه فهرستی از کارها، سرعت کار شما را بالا می‌برد. در واقع اولویت‌بندی کارها اثری شفابخش در کاهش اضطراب در مدرسه دارد. بعد از انجام هرکدام از کارها روی آن خط بکشید. بعد از تهیه فهرست، وقت عمل کردن است. وقتی یکی از کارها را دارید انجام می‌دهید به کارهای دیگر فکر نکنید. تنها ذهن خود را روی همان کار متمرکز کنید. مثلا اگر معادلات ریاضی را حل می‌کنید، فقط به همان معادلات فکر کنید نه چیز دیگر، تا وقتی که همه آنها را حل کنید. سپس آن را از فهرست خط بزنید و به سراغ کار بعدی بروید. به خاطر داشته باشید که در حال انجام یک کار هر چند لحظه یک بار استراحت کنید.

هر 15دقیقه یک بار به پشتی صندلی تکیه دهید و گردن و بازوهای خود را بکشید. هر یک ساعت یک‌بار بایستید و دور اتاق تند‌تند قدم بزنید، برای چند دقیقه فکر خود را از کار آزاد کنید و بعد به کار خود ادامه دهید؛ این عمل ذهن شما را از تشویش نجات می‌دهد و کمک می‌کند تا با سرعت بیشتری به کارتان ادامه دهید. به خاطر داشته باشید که چه مکانی برای مطالعه مناسب‌تر است. اگر خواب‌تان می‌آید مطالعه نکنید، پشت میزی که فضای لازم برای همه کتاب‌های مورد نیاز شما را ندارد قرار نگیرید، روی صندلی‌ای که راحت نیست ننشینید چون در موقع انجام کار، کمر شما آسیب می‌بیند. مکانی را پیدا کنید که به تمرکز شما کمک کند و تا انتهای کار متمرکز بمانید. در این صورت کارهایتان را بموقع انجام می‌دهید و بعد از آن اضطرابی که فقط مخصوص انجام تکالیف بود به آرامشی دلپذیر تبدیل می‌شود.

این نوع برنامه‌ریزی بدین معنا نیست که مجبور باشید دور همه سرگرمی‌ها را خط بکشید. در واقع، می‌توانید برنامه‌های تلویزیون را هم تماشا کنید یا به بازی‌های کامپیوتری بپردازید؛ البته برای یک مدت زمان خاص (بهتر است بگوییم حدود یک ساعت در روز) و پس از آن به سراغ تکالیف‌تان بروید. با وجود آنکه استراحت و داشتن تفریح بسیار مفید است اما افراط در آن می‌تواند اضطراب شما را افزایش دهد، مثلاً ممکن است یک دفعه متوجه شوید نیمه شب است و شما هنوز تکالیف‌تان را انجام نداده‌اید. اگر ضرورتی ندارد فعلا به سراغ تلویزیون نروید تا کارتان را انجام دهید بعد تلویزیون تماشا کنید.

شما خود را بهتر می‌شناسید، پس کاری را که درست است انجام دهید. برای دیگر مسائل زندگی مشکل است بگوییم چه باید بکنید. تنها تکالیف‌تان را در مقابل خود بگذارید و بعد برای دیگر کارها وقتی را تعیین کنید. حتی اگر اضطراب دارید این اضطراب دوام ندارد. اضطراب در مدرسه مثل بقیه اضطراب‌هاست و هیچ تفاوتی ندارد. اگر اکنون یاد بگیرید که چگونه اضطراب‌تان را کنترل کنید، در آینده خیلی بهتر می‌توانید از پس اضطراب‌های خود برآیید. اگر شما غیر از مدرسه رفتن کار دیگری انجام نمی‌دهید یکی از مهم‌ترین درس‌هایی که می‌آموزید این است که چگونه اضطراب خود را مدیریت کنید.