محمد ملاحسینی: ژان لوک گدار (Jean-Luc Godard) در سال ۱۹۳۰ در خانواده‌ای سوئیسی و ثروتمند در پاریس به دنیا آمد. وی در سن ۹۱ سالگی در ۱۳ سپتامبر ۲۰۲۲ درگذشت.

پدرش ژان پل گدار پزشکی فرانسوی بود که تبعیت سوئیس را پذیرفته بود و مادرش دختر بانکدار ثروتمندی بود. با شروع جنگ جهانی دوم خانواده او را به سوئیس فرستادند و او آن دوران را با مطالعه و سفر سپری کرد.

گدار در پایان دهه ۴۰ به فرانسه آمد و در دانشگاه سوربن در رشته تیره شناسی تحصیل کرد اما چندی بعد به سینما علاقمند شد. در آن دوران با دوستان خود از جمله کلود شابرول و فرانسوا تروفو و در رشته سینما به کاووش پرداختند.

وی در دهه ۱۹۵۰ چند فیلم کوتاه ساخت و با فیلم شارلوت و ژول به پختگی کامل رسید و به همگان نشان داد که آمادگی ساخت فیلم بلند را دارا می‌باشد.

گدار نخستین فیلم بلند داستانی خود را با نام از نفس افتاده در سال ۱۹۵۹ بر پایه داستانی از فرانسوا تروفو ساخت. گدار در دهه ۱۹۶۰ تقریبا هر سال ۲ فیلم ساخت و دوران پرکار سینمایی خود را پشت سر گذاشت.

 وی پربارترین کارگردان سنت‌شکنِ صاحب سبکی است که از موج نو سر برآورد. از نخستین فیلمش، از نفس افتاده، تاکنون بیش از ۴۰ فیلم ساخته که مدیر فیلمبرداری غالب آنها رائول کوتار بوده است.

گدار به خلاف تروفو روشنفکر و فیلمسازی مبارز و صاحب ایدئولوژی است و همواره در فیلم‌هایش به نوعی انتقاد از خود و چون و چرا در مورد خودِ سینما می‌پردازد.

فیلم‌های گدار از اوایل دهه ۶۰ میلادی فرایافتی دیالکتیکی، با ساختاری خطابه‌گون عرضه شده‌اند و خود فیلم‌هایش را ملاقات انتقادی خوانده است.

گدار در سال ۱۹۵۹ با اولین فیلم بلند داستانی‌اش با نام از نفس افتاده به شهرت رسید. از شاهکارهای سینمایی وی می‌توان به فیلم‌های یک زن شوهردار (۱۹۶۴)، آلفاویل (۱۹۶۵)، مذکر، مونث (۱۹۶۶) و نام کوچک؛ کارمن (۱۹۸۴) اشاره کرد.

وی طی ۴ دهه فعالیت سینمایی موفق به کسب یک خرس طلا و دو خرس نقره از جشنواره برلین، یوزپلنگ افتخاری جشنواره لوکارنو و شیر طلای جشنواره ونیز شده است.

در سال ۲۰۰۷ آکادمی سینمای اروپا جایزه‌ای ویژه برای مجموعه کارهای هنری گدار به وی تقدیم کرد، اما گدار با این استدلال که فکر نمی‌کنم کار هنری مهمی کرده باشم از دریافت جایزه خودداری کرد.

در سال ۲۰۱۰ آکادمی هنر سینمای آمریکا اعلام کرد که با اعطای یک جایزه اسکار افتخاری از خدمات ژان لوک گدار به عالم سینما قدردانی می‌کند.

برخی از آثار هنری ژان لوک گدار:

  • هسته سده بیست و یکم
  • ستایش شیدایی
  • سرگذشت سینما
  • بریا همیشه موتزارت
  • بچه ها به روسی بازی می‌کنند
  • آوخ بر من
  • چهره های سوئیس
  • دادن را بستان
  • سلام بر مریم
  • نام نخست کار من
  • هرکی هرکی
  • از نفس افتاده
  • آلفاویل
  • مذکر مؤنث

کارگردان نامدار سینما درگذشت

وی در سن ۹۱ سالگی در ۱۳ سپتامبر ۲۰۲۲ درگذشت.

آخرین بروزرسانی سه‌شنبه ۲۲ شهریور ۱۴۰۱

منبع: همشهری آنلاین

برچسب‌ها