و با اشاره به لوازم پایبندی عملی به این بافت علمی، نکات مهمی را در باب ضرورت استقبال حوزه‌ها از سؤال و شبهه، آزاداندیشی و دوری از تحجر، اعتماد به‌نفس علمی، تکیه بر روش‌های منطقی و عقلانی در برخورد با آرای مخالف، نیاز حوزه‌ها به رشته‌های مختلف، نظام اخلاق و تربیت حوزه و ضرورت دشمن‌شناسی بیان کردند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری در این دیدار که بیش از 4ساعت به طول انجامید، رهبر انقلاب اسلامی،علم را پایه اصلی حوزه‌های علمیه برشمردند و خاطرنشان کردند: اساس حوزه علمیه، بر علم استوار است و بنابراین حوزه باید به لوازم «علم محوری» پایبند باشد.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، استقبال از طرح سؤال و شبهه را از جمله لوازم پایبندی حوزه‌ها به هویت علمی دانستند و افزودند: علم، پرسش‌زا و پرسش آفرین است و «مجموعه‌های علم محور» از جمله حوزه، باید با روی باز با سؤال و شبهه و ابهام روبه‌رو شوند.
رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به معارضات علمی و بسیار جدی رایج در طول تاریخ حوزه‌ها، خاطرنشان کردند: این سنت ارزشمند باید در رشته‌های مختلف حوزه تقویت شود.ایشان، قطع سؤال را منجر به قطع علم و دانش دانستند و افزودند: طرح «سؤال» و بیان «مسئله و شیوه جدید»، هیچ ایرادی ندارد و حتی اگر آنچه مطرح می‌شود غلط باشد، باید با شیوه‌های علمی با آن برخورد کرد.
رهبر انقلاب اسلامی، آزادفکری و آزاداندیشی را از دیگر سنت‌های رایج در حوزه‌ها دانستند و با تأکید بر تعمیق این سنت حسنه افزودند: آزاداندیشی خاصیت علمی بودن است و تحجر در میدان علم، اصولاً معنا ندارد.حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، در عین حال، برخی اظهارنظرها درباره نبودن فضای آزادی و نقادی در حوزه را، تهمتی بزرگ برشمردند و افزودند: آزاداندیشی جاری در حوزه، از قبل نیز بیشتر است اما این آزاداندیشی باید در سطوح مختلف گسترش و تعمیق یابد و اهل فکر، در همه رشته‌ها، همه گونه آراء و افکار خود را، آزادانه بیان کنند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای خودباوری و اعتماد به نفس علمی را از دیگر لوازم استمرار هویت علمی حوزه‌ها دانستند و افزودند: در تضارب آرا و اندیشه‌ها، علم باید برترین ارزش را در حوزه‌ها داشته باشد. البته تقوا و زهد و خشوع ارزش‌های برتر است اما علم قابل سنجش و محک‌زدن است و از این منظر عالم‌ترین افراد باید در حوزه‌ها دارای بیشترین ارزش‌ها باشند. ایشان، در باب اخلاق علمی حوزه، بر انصاف علمی و جدیت در کارهای علمی تأکید کردند و افزودند: استاد حوزه با مطالعه و تأمل، «فکر نو» تولید کند تا حوزه به آفات نظام جدید آموزش مبتلا نشود.
رهبر انقلاب اسلامی، ارتباط فعال با جامعه علمی و ملی و جامعه فراملی را از دیگر ضروریات حفظ بافت علمی حوزه دانستند و افزودند: حوزه قم با دانشگاه‌ها و دیگر حوزه‌های کشور و حوزه‌های جهان اسلام، ارتباط منضبط علمی داشته باشد و استفاده از وسائل نوین ارتباط جمعی، می‌تواند این ارتباطات را تسریع و تسهیل کند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، مخالفت با سرکوب آراء را از دیگر سنت‌های پویا و زیبای حوزه‌ها خواندند و افزودند: در حوزه‌ها برای رد نظر مخالف از روش‌های غیرعلمی استفاده نشود. ایشان، استدلال و اقناع عقلی را اساس روش‌های علمی حوزه‌ها و تکفیر را روشی غیرعلمی خواندند و افزودند: با آرای غلط، با استحکام اما متکی بر استدلال برخورد کنید.
رهبر انقلاب اسلامی، آموزش همراه با تفکر و تحقیق و تدبر را از دیگر لوازم پایبندی حوزه‌ها به ماهیت علمی برشمردند و خاطرنشان کردند: استادان محترم حوزه، از ابتدا، طلاب را متکی بر مطالعه و تفکر و تحقیق تربیت کنند. ایشان با اشاره به ضرورت پژوهش محور بودن حوزه، نیاز حوزه‌ها را به رشته‌های مختلف علوم از جمله فلسفه خاطرنشان کردند و افزودند: فقه، ستون فقرات حوزه است اما حوزه‌ها با اولویت‌بندی علوم، در رشته‌های دیگر نظیر تفسیر، فنون تبلیغ و علوم انسانی نیز متخصص تربیت کنند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، استقبال از شیوه‌های نو در آموزش و تولید علم را مورد تأکید قرار دادند و با اشاره به اهمیت نظام اخلاق و تربیت افزودند: حوزه در عرصه‌های برون حوزوی به‌ویژه در عرصه بسیار وسیع و تأثیرگذار آموزش و پرورش، تحرک بیشتر و حضور فعال داشته باشد.
ایشان تحقق این هدف را نیازمند تربیت متخصصانِ «تعلیم و تربیت و اخلاق» دانستند و به مسئولان حوزه توصیه کردند که به این ضرورت، توجه کافی کنند.رهبر انقلاب اسلامی، با اشاره به بروز عرصه‌ها و وسائل جدید و تأثیرگذار در افکار عمومی داخل و خارج، خاطرنشان کردند: امکان بروز مستمر افکار و شبهات گوناگون، وظایف حوزه را بسیار سنگین‌تر و توجه حوزه به رشته‌های جدید و متنوع را ضروری ساخته است که باید برای این‌کار برنامه ریزی شود.
ایشان، جذب بیشتر افراد مستعد و مشتاق به حوزه‌ها را لازم دانستند و با اشاره به اقدامات مثبت و مهمی که در حوزه علمیه قم انجام شده افزودند: مدیریت متین و قابل قبول کنونی، که تأیید مراجع معظم را نیز داراست در انجام این اقدامات، کاملاً مؤثر بوده است. رهبر انقلاب اسلامی با تأکید بر پرهیز از تضعیف شورای‌عالی و مدیریت حوزه افزودند: همه مراقب باشند که نهادهای عمیق و ریشه داری چون جامعه مدرسین تضعیف نشوند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با اشاره به دشمنی استکبار به‌ویژه آمریکا و صهیونیزم با ترویج و تعمیق دین داری افزودند: طرح‌ها و اقداماتی همچون کاریکاتورهای موهن، قرآن‌سوزی و دیگر اقدامات شبکه جهانی صهیونیزم نشان‌دهنده عمق خباثت دشمنان اسلام است و نباید آنها را دست‌کم گرفت.
ایشان افزودند: حوزه علمیه طبعاً در مقابل این دشمنی‌ها نمی‌تواند ساکت باشد و با هوشیاری، در مقابل تحرکات استکبار موضع می‌گیرد. رهبر انقلاب اسلامی دشمن‌شناسی و پرهیز کامل از حرکت در مسیر دشمن را ضروری دانستند و افزودند: آحاد ملت از جمله همه حوزویان همیشه مراقب باشند تا حتی یک حرف و یک گام کوچک نیز در مسیر دلخواه دشمن برداشته نشود.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در بخش دیگری از سخنانشان، معنویت، توسل، تضرع، پرهیزگاری و بی‌رغبتی به امور دنیوی را اساس کار حوزه دانستند و خاطرنشان کردند: اگر همه ساز و کارهای علمی، منطقی و معقول فراهم شود ولی روح و گرایش اخلاقی و معنوی حاکم نباشد، کارها در جهت صحیح پیش نخواهد رفت.
دعوت عملی به اخلاق و معنویت
رهبر انقلاب اسلامی با یادآوری سیره اساتید و علمای بزرگ و روشن ضمیر حوزه از جمله امام‌خمینی(ره) در نصیحت طلاب و دعوت عملی به اخلاق و معنویت، خاطرنشان کردند: دل جوانان از زمینه مناسبی برای پذیرش نصیحت و حرکت به سمت درجات عالی معنوی برخوردار است و باید از این زمینه مساعد استفاده و طلاب را قولا و عملا به تفکر و تأمل در باب آخرت و علم آموزی با نیت خالص الهی دعوت کرد.
ایشان دیدار و گفت‌وگو با فضلا، اساتید و نخبگان حوزه را به یاد ماندنی، و بسیار «مفید و لذت‌بخش» خواندند و افزودند: همه حرف‌های اساتید و فضلا، خوب، سنجیده، ابتکاری و جالب بود.حضرت آیت‌الله خامنه‌ای افزودند: در طرح‌ها، حتماً به شرایط و واقعیات توجه کافی شود تا امکان تحقق آنها افزایش یابد و سخنان خوب، در حد آرزو باقی نماند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با تأیید سخنان برخی اساتید درباره ضرورت تدوین سند چشم‌انداز حوزه و یا بیانیه مأموریت حوزه و روحانیت خاطرنشان کردند: این کار دشوار و پیچیده اگر با مقدمات صحیح انجام شود برنامه ریزی درازمدت را نیز ممکن می‌کند اما تا آن موقع، لازم است طرح‌های قابل عمل را مطرح و با جدیت پیگیری کرد.
رهبر انقلاب اسلامی همچنین با اشاره به سخنان یکی از استادان درباره علوم انسانی، خاطرنشان کردند: علوم انسانی، علومی لازم و ضروری است به شرط اینکه براساس جهان بینی اسلامی شکل گرفته باشد.رهبر انقلاب اسلامی تأکید کردند: حوزه علمیه با آشنایی با علوم انسانی رایج، علوم انسانی مبتنی بر جهان بینی و تفکرات اسلامی را تدوین کند.
در ابتدای این دیدار 12نفر از اساتید حوزه و دانشگاه، فضلا و طلاب حوزه علمیه قم به بیان دیدگاه‌های خود درباره مسائل مختلف حوزوی،فقهی، علمی، فلسفی، اجتماعی و فرهنگی پرداختند.
دیدار طلاب و فضلای غیرایرانی
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی، صبح دیروز در هفتمین روز سفر به شهر قم، در جمع هزاران نفر از طلاب و فضلای غیرایرانی، «باز تولید» معارف والای اسلام را از اهداف جمهوری اسلامی ایران خواندند وتأکید کردند: آشنایی ملت‌های مسلمان با این تعالیم نجات‌بخش، زمینه ساز احساس هویت، عزت، پیشرفت، آزادی و اقتدار امت اسلامی خواهد شد.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری، ایشان، توجه به «امت اسلامی» را درس بزرگ و ماندگار امام خمینی(ره) برای ملت ایران و مسئولان نظام برشمردند و افزودند: انقلاب اسلامی، از همان آغاز، رهایی امت اسلامی از دست استکبار را دنبال می‌کرد و به همین علت با پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، همه ملت‌های مسلمان در شرق و غرب عالم احساس کردند نسیمی حیات‌بخش در زندگی آنها وزیدن گرفته و راهی نو آغاز شده است.
معارف اسلامی ذاتاً جذاب است
ایشان، حضور طلاب و فضلای حدود 100کشور در جامعه‌المصطفای قم را زمینه‌ساز آشنایی ملت‌ها با معارف اسلام ناب دانستند و خاطرنشان کردند: هدف از این حضور مبارک، صدور انقلاب به معنای رایج سیاسی نیست چرا که اصولاً انقلاب، پدیده‌ای نیست که بتوان آن را با ابزارهای سیاسی، نظامی و امنیتی صادر کرد و به همین علت، نظام اسلامی از همان آغاز، برداشت غلط از مفهوم صدور انقلاب را رد کرده است.
رهبر انقلاب اسلامی، هدف طلاب و فضلای غیرایرانی در قم را هدفی علمی و تربیتی برشمردند و خاطرنشان کردند: علم و معرفت هر جا که باشد خریدار دارد و حضور شما در این شهر مقدس، نشان‌دهنده قدرت علوم و معارف اسلامی در جلب دل‌های مشتاق است.ایشان، معارف اسلامی را ذاتاً جذاب خواندند و اخلاق و تواضع و محبت به مردم را بهترین روش انتقال این معارف نجات بخش به ملت‌ها دانستند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، با یادآوری تلاش 200 ساله دستگاه‌های استعماری و استکباری برای ایجاد احساس حقارت و غفلت در ملت‌های مسلمان افزودند: انقلاب اسلامی مفاهیم تاریخ‌سازی همچون عزت، عدالت، ایستادگی و هویت اسلامی را در اذهان امت اسلامی زنده ساخت و نقشه‌های طولانی مستکبران را نقش برآب کرد.
رهبر انقلاب اسلامی، صبر و پایداری را از تعالیم اصلی پروردگار به پیامبر مکرم اسلام خواندند و افزودند: امام بزرگوار از همان آغاز حرکت خود در سال 42، این درس سرنوشت‌ساز را با پایداری و ایستادگی در مقابل مشکلات، به ملت ایران آموخت به‌گونه‌ای که در کوران سخت‌ترین حوادث نیز، هیچ تندبادی، آن اراده پولادین و عزم راسخ را تکان نداد.
ایشان، پایبندی ملت قدرشناس ایران به درس صبر و پایداری امام را عامل اصلی خنثی شدن توطئه‌های «بی‌وقفه و پنهان و پیدای» دشمنان اسلام خواندند و افزودند: زورگویان جهانی، امروز درباره تحریم ایران، جنجال و سروصدا می‌کنند اما این ملت سی سال است که حربه تحریم را با صبر و ایستادگی خود از پای درآورده و به برکت همین بصیرت و پایداری، و به فضل الهی، جمهوری اسلامی ایران، امروز در اوج قله اقتدار سیاسی خود قرار دارد.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای حضور طلاب ده‌ها کشور در قم را هسته اولیه جامعه بین‌المللی علمی - اسلامی برشمردند و خاطرنشان کردند: آشنایی متقابل با فرهنگ‌های ملل مختلف، به موازات فراگیری علوم سعادت بخش اسلامی، فرصت بزرگی است که باید آن را قدر شناخت.
رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به جوان بودن اکثر طلبه‌های غیرایرانی، معنویت، انس با پروردگار و تضرع و توسل به درگاه خداوند کریم را زمینه ساز مستحکم شدن ارتباط با خالق هستی و متنعم شدن از برکات و توفیقات لایزال الهی دانستند و افزودند: رمز تأثیر شگفت‌آور هر کلام و سخن امام راحل در میان مردم،
این بود که آن قله پرشکوه عظمت و اقتدار در مقابل قدرت‌های جهانی، در برابر پروردگار مهربان خود با همه وجود، بنده‌ای متضرع و لبریز از توسل و استغاثه بود. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در پایان سخنانشان از فعالیت‌ها و خدمات حجت‌الاسلام والمسلمین اعرافی رئیس جامعه‌المصطفی و دیگر دست‌اندرکاران این مجموعه، صمیمانه تشکر کردند.
دیدار اعضای مؤسسه امام خمینی با رهبر معظم انقلاب
مدیر، مسئولان و اعضای هیأت‌های علمی مؤسسه آموزشی - پژوهشی امام‌خمینی ظهر دیروز در قم با رهبر معظم انقلاب اسلامی دیدار کردند. حضرت آیت الله خامنه‌ای در این دیدار با ابراز خرسندی فراوان از تلاش‌های عمیق مؤسسه آموزشی - پژوهشی امام خمینی افزودند: این مؤسسه خوب، جامع و کامل می تواند از لحاظ تلاش پیگیر، خستگی‌ناپذیر، خالصانه و عالمانه، الگویی برای حوزه باشد.
ایشان با تجلیل از فضل و اخلاص و تقوای آیت‌الله مصباح یزدی وجود این کمالات را در مدیریت یک موسسه موجب افزایش برکات الهی خواندند و افزودند: خدمات و تلاش‌های این مؤسسه، به شکل صحیح اطلاع‌رسانی شود. در آغاز این دیدار آیت‌الله مصباح یزدی رئیس مؤسسه آموزشی - پژوهشی امام خمینی گزارش کوتاهی بیان کرد. حجت الاسلام رجبی قائم مقام مؤسسه آموزشی - پژوهشی امام‌خمینی نیز از طرح‌ها، برنامه‌ها و اقدامات این مؤسسه در زمینه‌های مختلف گزارش داد.