دولت الکترونیک که به آن دولت دیجیتال یا دولت آنلاین نیز اطلاق میشود به معنای استفاده از تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات (تکنولوژی آی.تی.) برای افزایش تواناییهای قوای مقننه، قضاییه و مجریه از طریق افزایش کارآیی این قوا و یا تغییر نحوه ارتباط این قوا با شهروندان و یا هردوی این طرق است.
دولت الکترونیک دارای سه الگوی کلی برای برقراری ارتباط است. اول، ارتباط دولت با مصرفکننده که به معنای برقراری ارتباط اینترنتی غیرانتفاعی بین دولتهای مرکزی یا محلی و اشخاص خصوصی است. برای مثال بخشهای مختلف دولت میتوانند از طریق یک وبپورتال مستقیما و بهصورت علنی در دسترس عموم مردم قرار بگیرند که به این ترتیب مردم راحتتر میتوانند در مورد خدمات دولتی اطلاعات کسب نموده و از این خدمات استفاده کنند.
الگوی دوم، ارتباط دولت با بنگاههای اقتصادی است که به معنای ارتباط اینترنتی غیرانتفاعی دولت مرکزی یا محلی با بخش کسبوکار تجاری است. سومین الگوی ارتباطی نیز ارتباط دولت با دولت است که میتواند در هماهنگ کردن بخشهای مختلف دولت و افزایش کارآیی این بخشها موثر باشد.
اما جا افتادن این تعاریف و بکارگیری آن مستلزم بستر سازی خاصی است.تا چند دهه قبل که در کشور ما رانندگی خودرو شغل محسوب میشد از این لحاظ که تعداد ماشین خیلی کم بود و عموم مردم احتیاجی به رانندگی نداشتند اما اکنون عموم مردم خود یک متخصص و شغل رانندگی در کنار کارها روزمره دارند و این شغل به مرور زمان در داخل تخصصهای دیگر افراد حل شده است.
شاید تا چند دهه دیگر تمام افراد خود یک متخصص کامپیوتر گردند و شغل مهندسی کامپیوتر در داخل تخصص افراد جامعه حل گردد. حال به این مسئله میپردازیم که اگر در چند دهه قبل به تعداد خانوادههای جامعه ماشین وارد کشور میشد و این مطرح میشد که ما به وضع رفاه رسیدهایم که برای هر ایرانی یک خودرو تهیه نمودیم این نشانه رشد و پیشرفت ما بود یا این که چنان فاجعهای به بار میآمد که جبرانپذیر نبود حتی اگر ایمنی و کم مصرفی و سایر پارامترهای خودرو در حال حاضر هم در آن زمان در اختیار تمام ما قرار میگرفت باز هم فاجعهبار بود.
گذشت از یک مرحله به مرحله دیگر بسیار حساس و پیچیده است. این روزها بحث شهرداری و آموزش و پرورش و دولت الکترونیک مطرح میگردد که بسیار باعث خوشایند هر ایرانی میگردد با تحقیق و بررسی برنامهها توسط اساتید محترم در خصوص الکترونیک شدن نهادههای فوق بسیار سعی و تلاش و تحقیق گردیده است که جای تشکر و قدردانی دارد ولی به نظر میرسد که اگر سطح اطلاعات پرسنل نهادههای فوق در خصوص کارکردن با چنین برنامههایی بالا نرود در آینده مستلزم هزینههای بسیار میگردد. بسترسازی و آموزش پرسنل نهادههای فوق باید بیشتر از تحقیق و بررسی مدنظر قرار گیرد و سطح و تخصص پرسنل مجموعههای فوق بسیار با اهمیت میباشد.