نخست از آن جهت که زیانهای این طرح دست کم هزار برابر سود آن قابل ارزیابی است. بر مبنای شاخصهای ارزیابی آثار زیست محیطی، این جاده دست کم سالانه صد میلیارد دلار به میراث و ثروت طبیعی ایران لطمه خواهد زد (معیار تعیین میزان فوقالذکر پروژه ارزیابی ارزش اقتصادی جنگلهای شمال ایران است که با نظارت برنامه عمران سازمان ملل و توسط دولت ایران انجام شده است). آیا قابل تصور خواهد بود که سود این جاده از یک در هزار مبلغ پیش گفته افزونتر باشد؟ و دیگر اینکه اجرای چنین طرح عظیمی در حالی در دستور کار قرار گرفته که اساساً با توجه به وجود جادههای هراز و چالوس و نیز طرح در حال احداث بزرگراه تهران- شمال نیازی به ایجاد چنین جادهای وجود ندارد. مضاف برآنکه این جاده از هیچ نقطه پرتراکم جمعیتی و صنعتی نیز نمیگذرد و مسیر عبور آن فقط زیستگاههای منحصر به فرد گیاهی و جانوری است.
اینکه چرا تصمیم گرفتهاند چنین جاده نهچندان ضروری و بسیار زیانباری را بسازند، احتمالاً دو علت دارد:
فرض اول این است که وزارت راه خواسته است با انتشار خبر احداث این جاده طرفداران محیط زیست را به مرگ بگیرد، تا آنها به تب راضی شوند. وگرنه هر آدم عاقلی هم میداند که در هیچ کجای دنیا، اجازه عبور جاده از منطقه حفاظت شده و پارک ملی را نمیدهند. فرض دوم اما محتملتر است: کسانی خواستهاند با به راهانداختن چنین شایعه همهگیر و جذابی، هزاران هکتار اراضی را در مناطق بکر چمستان و بلده، البرز مرکزی و دره لار به فروش برسانند. آنها خود میدانند که قانوناً هرگز احداث چنین جادهای ممکن نیست، اما حتی شایعه آن باعث رونق خرید و فروش زمین در کل مسیر فرضی جاده میشود و به اینگونه میتوان هکتارها اراضی کشاورزی را که در حالت عادی هرمتر مربع آنها صدتومان هم ارزش ندارد دهها برابر این قیمت به فروش رساند.
تجربه قبلی نشان داده که معلوم نیست در اینگونه ماجراها مدافع حقوق طبیعت ایران و ملجاً دلمشغولان این طبیعت کیست. اما هر کس که هست خیلی سریع، تاکید میشود خیلی سریع، باید دو کار انجام دهد: نخست آنکه به تاکید و تصریح شایعه احداث جاده را تکذیب کند، تا موج زمین خواری در منطقه و تخریب طبیعت بیش از این گسترش پیدا نکند، و بعد هم اینکه عاملان در افکندن و اعلام چنین طرحی را به مردم و نهادهای قضایی معرفی کند. اگر این کار را نکنند رسانهها وسوسه خواهند شد به انتشار شایعات افواهی مبادرت ورزند.
تاریخ انتشار: ۱۲ دی ۱۳۸۵ - ۱۷:۰۵
دکترناصر کرمی: طرح احداث جاده نور- لواسان بنا به دلایل بسیار یک پروژه مشکوک است.