کمتر از 2هفته بعد از انتشار این مطلب، خبری بازهم در ارتباط با نیروگاههای خورشیدی بر خروجی سایتهای خارجی قرار گرفت. در شمارههای اخیر روزنامه همشهری نیز خبری درباره یک نمونه از دستگاه خورشیدی تولید شده که با تقلید از عملکرد گیاهان، انرژی خورشیدی را تبدیل به سوخت میکند به چاپ رسیده بود.
نکته بسیار مهم و بارزی که در این خبر و اظهارات محققان پیرامون آن وجود دارد این است که نیروگاههای خورشیدی امروزی تنها در روز میتوانند جریان برق تولید کنند اما نیروگاههای آینده که به احتمال زیاد با استفاده از این دستگاه جدید تأسیس خواهند شد قادر به تولید سوخت و ذخیرهسازی آن در تمام ساعات شبانه روز خواهند بود. مسئله بسیار با اهمیتی که میتوان به آن اشاره کرد اینکه سوخت تولیدشده توسط دستگاه مذکور قابل حمل و استفاده در خودروها خواهد بود.
این نخستین باری است که محققان به دستاوردی در زمینه تولید سوخت خورشیدی دست یافتهاند. این دستاورد از آن جهت اهمیت دارد که در آینده میتوان با اطمینان بسیار بیشتری در جهت حذف یا کاهش نیروگاههای خورشیدی و در نهایت صرفهجویی بهینه در زمینه مصرف سوخت بهویژه در کشور ما ایران گام برداشت.
شاید در آینده نیز بتوان از این دستگاه تولید سوخت برای تأمین سوخت خودروها استفاده کرد.
پروفسور سوسینا هیل از مؤسسه فناوری کالیفرنیا در اینباره گفت: میتوان از این دستگاه برای تولید سوخت وسایل نقلیه استفاده کرد یا آن را در نیروگاههای بزرگ به کار گرفت؛ بهطوری که انرژی تولیدشده با استفاده از نور خورشید در طول روز یا شب موجود باشد.
این محقق که در مصاحبه با یک شبکه خبری نتایج حاصله از ساخت این دستگاه در آینده را تشریح میکرد، افزود: سرنوشت این دستگاه و سایر دستگاههای درحال توسعه به این موضوع بستگی دارد که آیا کشورها سیاست کاهش تولید کربن را اتخاذ خواهند کرد یا خیر؟
او در تشریح عملکرد این دستگاه نیز گفت: این رآکتور نور خورشید را میگیرد، از دی اکسید کربن و آب استفاده کرده و یک ترکیب شیمیایی تولید میکند؛ بنابراین میتوان گفت که شباهتهایی میان سنتز گیاهان و تولید سوخت از اشعه خورشید توسط این دستگاه وجود دارد. با این حال هیل معتقد است که شباهتها میان این دستگاه و عملکرد گیاهان در زمینه تولید انرژی کلی است و در جزئیات دستگاه ساخته دست انسان عملکرد چندان مشابهی را در زمینه تولید انرژی انجام نمیدهد.
علاوه بر این، از این دستگاه که بنابر گفته محققان با استفاده از اشعه نور خورشید و اکسید فلز(سریا)، دیاکسید کربن را به آب یا سوختهای قابل ذخیرهسازی و انتقال تبدیل میکند، میتوان در کارخانههایی که با سوختهای فسیلی کار میکنند استفاده کرد و حتی با استفاده از این سوخت، آبگرمکنهای با عمری طولانیتر تولید کرد.
کارایی این دستگاهها در نیروگاههای خورشیدی از پنلهایی که امروزه به کار میروند بسیار بالاتر خواهد بود. پنلهای فتوولتائیک (قدرتزای نوری) که هماکنون در نیروگاههای خورشیدی مورد استفاده قرار میگیرند، تنها قادر به استفاده از برق تولیدی خود در طول روز هستند و در شب بهدلیل نبود نور خورشید نمیتوانند برق تولید کنند.
اما این دستگاه که توسط محققان در آمریکا و سوئیس اختراعشده و از یک شیشه کوارتز و گودال کوچکی که نور خورشید را بتوان از طریق آن درسیلندری حاوی اکسید سدیم متمرکز کرد، تشکیل شده است، قادر خواهد بود با ذخیرهسازی سوخت، فعالیت نیروگاههای خورشیدی را 12ساعت دیگر نیز افزایش دهد و این نیروگاهها را از سوخت فسیلی بهطور کامل بینیاز کند. البته این نکته قابل ذکر است که همچنان این دستگاه از نواقصی برخوردار است و در آینده باید تکمیل شود.
بازدهی این نمونه پردهبرداریشده بهشدت کم است، بهطوری که سوخت تولید شده فقط حاصل استفاده از 0/7 و 0/8 درصد انرژی خورشیدی هدایتشده به داخل دستگاه است.
بخش اعظم انرژی بهصورت حرارت از طریق دیوارهای رآکتور یا از طرق دیگر، مثل بازتابیدن نور خورشید به دریچه نوری دستگاه از دست میرود.
اما محققان میگویند که میزان بازدهی این دستگاه را میتوان با عایقکاری بهتر و استفاده از دیافراگم کوچکتر تا 19درصد افزایش داد. به گفته آنها این میزان بازدهی چنین دستگاهی را از لحاظ تجاری قابل عرضه میکند و درصورت عرضه تجاری آن، تحول بسیار بزرگی در زمینه استفاده از سوخت بهویژه در کشورهای پیشرفته امروزی ایجاد میشود.
در اینجا نقش تحقیقات و اختراعات در تولید انرژیهای پاک پایدار جهت جایگزینی آن با انرژیهای فسیلی کاملا آشکار میشود. درواقع دانشمندان پس از تحقیقات گسترده بر عملکرد گیاهان در تولید سوخت با استفاده از اشعه خورشید به این نتیجه رسیدند که دستگاهی را که دارای عملکرد مشابه کارکرد گیاهان است تولید کنند.
درصورت تولید تجاری این دستگاه و نصب آن بر خودروها در قالب یک مجموعه هماهنگ با موتور ماشین، میتوان امیدوار بود که در سالهای نهچندان دور، در سطح جهان به میزان قابل توجهی از آلایندگیهای شهری ناشی از استفاده از سوختهای فسیلی به میزان قابل توجهی کاسته شود و در زمینه مصرف سوخت نیز دستکم 50 درصد صرفهجویی صورت گیرد.