به گزارش ایسنا، این ببرها که پس از 52 سال سوم اردیبهشت ماه سال جاری و علیرغم انتقاد برخی کارشناسان داخلی، با تاکید رییس سازمان حفاظت محیط زیست جهت احیای نسل ببر مازندران با موافقت نخست وزیر روسیه علیرغم فشارهای رسانهای و گروههای مردمی این کشور به ایران آمدند، قرار بود حداکثر یکماه تا آماده شدن زیستگاه خود در میانکاله مازندران، در باغ وحش تهران نگهداری شوند.
این در حالیست که با گذشت 8 ماه و یک هفته چشمانتظاری ببرها برای تامین اعتبار و انتقال آنها از قفسها به زیستگاه جدید، سرانجام ببر «نر» بر اثر شیوع یک بیماری همهگیر روز پنجشنبه در باغ وحش تهران علیرغم تلاش دامپزشکان برای نجات آن تلف شد. از سوی دیگر از باغ وحش تهران خبر میرسد که وضعیت ببر ماده نیز مساعد نیست و به طور دایم این حیوان تحت نظر دامپزشکان است.
شنیدهها حاکیست بر اثر یک بیماری همهگیر در باغ وحش تهران طی چند روز گذشته حداقل 2 قلاده شیر بر اثر یک بیماری تنفسی که منجر به خونریزی از بینی میشود تلف شدند.
گزارشهای دریافتی حاکیست وضعیت سایر شیرهای باغ وحش تهران نیز وخیم است اما هنوز علت این بیماری و راه مقابله با آن مشخص نشده است.
آنطوری که دکتر محمدباقر صدوق، معاون محیط طبیعی و تنوعزیستی سازمان حفاظت محیط زیست گفته است بررسیهای اولیه نشان میدهد علت مرگ این ببر شیوع بیماری «مشمشه» در باغ وحش ارم تهران بوده است.
هرچند مهندس ضیایی، استاد دانشگاه و مشاور معاونت طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست که مسئول احیای نسل ببرهای ایرانی نیز هست گفته است نتایج نهایی علت مرگ ببر روسی شنبه رسما اعلام میشود و در حال حاضر به طور قطع نمیتوان علت مرگ این حیوان را اعلام کرد.
اما اگر مرگ شیرها و ببر باغ وحش تهران بر اثر بیماری «مشمشه» تایید شود مسئولان دامپزشکی با توجه به این که این بیماری قابل انتقال به انسان است باید در اسرع وقت نسبت به پلمپ باغوحش تهران اقدام کنند.
هرچند به نظر میرسد مسئولان دامپزشکی حتی با توجه به نتایج اولیه آزمایشات باید از همان روز پنجشنبه باغوحش تهران را برای جلوگیری از احتمال انتقال این بیماری به انسان پلمپ میکردند.
هماکنون تیم دامپزشکی و کارشناسان نیز در حال استفاده از قرصهای پیشگیری از انتقال این بیماری هستند.
اما پلنگهای ایرانی که در زمان ورود ببرهای روسی با یک هواپیمای اختصاصی روسی به مرکز تحقیقات «سوچی» منتقل شدند در سلامت کامل به سر میبرند و نخست وزیر روسیه چندین بار تا کنون از آنها شخصا بازدید کرده است.
مهندس ضیائی، مدیر پروژه احیای ببر ایرانی پیشتر گفته بود که نقشهها و طراحی محل جدید انتقال ببرها به میانکاله صورت گرفته اما به دلیل تامین نشدن اعتبار مورد نیاز این پروژه همچنان متوقف است.
شواهد حاکیست آخرین ببر ایران در پارک ملی گلستان در سال 1337 شکار شد و پس از آن دیگر خبری از ببر در ایران نبود. اما پیش از این ببر ایرانی در منطقه مازندران و در جنگلهای هیرکانی (جنگلهای مازندران و گیلان تا منطقه سرخس) پراکندگی داشته و جمعیت آن بسیار زیاد بوده است به شکلی که ظل السطان در کتاب تاریخ مسعودی مینویسد در برنامه شکاری که در میانکاله داشتم 35 ببر شکار کردم.
به گفته کارشناسان در پی نابودی ببر مازندران، تلاشهای زیادی برای یافتن ردپای این ببر در کشور انجام شد و پس از سالها کارشناسان به این نتیجه رسیدند که نسل ببر مازندران نیز مانند شیر ایرانی منقرض شده است.
بررسیهای انجام شده بر روی DNA نمونههای پوست ببر مازندران که در موزههای مختلف نگهداری میشود نشان داد که ببر ایرانی با ببر آمور (ببر سیبری) از نظر ژنتیکی تفاوت چندانی ندارد تا این که چندی پیش وزیر محیط زیست روسیه که در راس هیاتی با مسوولان سازمان حفاظت محیط زیست ایران ملاقات کرد و خواستار دریافت دو قلاده پلنگ ایرانی و احیای نسل این حیوان در کشور روسیه شد. در این حال مسئولان ایرانی که مدتها به دنبال گرفتن ببر مازندران بودند به شرط تحویل دو قلاده ببر توسط روسیه موافقت کردند دو پلنگ ایرانی را به این کشور بفرستند.
موضوعی که به گفته رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، موافقت با آن در روسیه با چالشهای زیادی مواجه بود به شکلی که نخست وزیر روسیه برای این تبادل تحت فشار رسانهها و گروههای مردمی روسیه قرار گرفته بود اما در نهایت با پیشنهاد ایران موافقت کرد و سرانجام عصر جمعه دو ببر سیبری پس از چند بار تغییر ساعت پرواز در فرودگاه مهرآباد تهران با یک هواپیمای اختصاصی به کشور آمدند.
گفتنی است مشخصات ببر ایرانی یا ببر مازندران با نام علمی (Panthera tigris virgata) به این شرح است:
رنگ پشت و پهلوی ببر ایرانی زرد متمایل به نارنجی با نوارهای باریک و قهوه ای می باشد و زیر بدن یعنی شکم و سینه سفید رنگ است. پشت گوش ها سیاه بوده لکه سفیدی در وسطش دیده می شود. از ببر ایران که زیستگاه اصلیاش دامنه شمالی رشته کوه البرز بوده است با نام ببر خزر یا ببر مازندران در سفرنامهها و کتب تاریخی و ادبی یاد شده است.
ببر ایرانی شباهت زیادی به پسر عموی بنگالی خود دارد ولی نوارهای قهوهای دور بدنش یه پهنی نوارهای ببر بنگال نیست (البته تعداد نوارها در ببر ایرانی بیشتر است) همچنین رنگ پهلوها در ببر ایرانی تیرهتر (قهوهایتر) است.
موهای بدن ببر مازندران بخصوص در زمستان رشد زیادی دارد و موهای صورت او مانند ببر سوماترا بلند است. طول بدن ببر مازندران 140 تا 280 سانتیمتر است و اندازه دم این حیوان بین 60 تا 90 سانتیمتر است. (دو گزارش هم درباره اندازه ببر ایرانی وجود دارد یکی از منطقه لنکران که طول بدن این حیوان را 259 و 5/289 سانتیمتر ذکر شده است)
غذای ببر خزر گراز، مرال، گوزن زرد، گراز، شوکا، گربه وحشی، خرگوش، پرندگان و خزندگان و در مواقع گرسنگی و عدم دسترسی به شکار طبیعی گاو و گاومیش اهلی بوده است.
بچههای این ببر در 4 سالگی بالغ میشوند و طول عمر ببر در اسارت 30 سال است.