مراقبت معمول پیشگیرانه می‌تواند سرطان و سایر بیماری‌ها را در مراحل اولیه کشف کند، یعنی در زمانی که گزینه‌های بیشتری برای درمان و بخت بیشتری برای علاج وجود دارد. اما برخی از مردان به جز به خاطر زنان‌شان به دکتر نمی‌روند. در اغلب موارد زنان هستند که به مردان فشار می‌آورند تا برای چکاپ از لحاظ سرطان به دکتر مراجعه کنند.
کارشناسان می‌گویند مردان می‌توانند با هشیار بودن در مورد برخی از علائم سرطان که بیانگر نیاز فوری به مراجعه به دکتر است، به خود نفع بسیاری برسانند.
برخی از این علائم سرطان در مردان اختصاصی هستند. این علائم بخش‌های معین بدن را در برمی‌گیرند و ممکن است به طور مستقیم به امکان وجود سرطان اشاره کنند. برخی دیگر از علائم مبهم‌تر هستند. برای مثال دردی که در بخشی از بدن احساس می‌شود، ممکن است علل گوناگونی داشته باشد. اما حتی در مورد این علائم نباید بدون مراجعه به دکتر احتمال سرطان را مد نظر قرار ندهید.
۱- توده پستانی
اگر مانند اغلب مردان باشید، شاید هرگز به این فکر نیفتاده باشید که مردان هم ممکن است سرطان پستان بگیرند.
سرطان پستان مردان شایع نیست، ولی ممکن است بروز کند. هر توده جدیدی در ناحیه پستان در مرد نیاز به بررسی بوسیله پزشک دارد. این نشانه‌ها نیز که چه در زنان و چه در مردان باید از لحاظ احتمال سرطان پستان مورد توجه قرار گیرد، اشاره کرده است:
- کشیدگی یا فرورفتگی پوست پستان.
- به داخل کشیده شدن نوک پستان.
- قرمزی یا پوسته‌ریزی نوک پستان یا پوست پستان.
- خروج مایع از نوک پستان.
در صورتی که با این نشانه‌ها پزشک مراجعه کنید، پزشک علاوه بر گرفتن سابقه دقیق و معاینه جسمی، ممکن است برای شما ماموگرافی، نمونه‌برداری بافتی، یا آزمایش‌های دیگر را تجویز کند.
۲- درد
در هر سنی افراد ممکن است به دردهای مبهم یا حاد مبتلا شوند. اما درد حتی دردی مبهم ممکن است نشانه اولیه برخی سرطان‌ها باشد؛ البته در اغلب موارد احساس درد ناشی از سرطان نیست.
هر دردی که طول بکشد باید بوسیله پزشک مورد بررسی قرار گیرد. پزشک با توجه به شرح حال بیمار تصمیم خواهد گرفت که آیا آزمایش‌های بیشتری مورد نیاز است یا نه، و چه نوع آزمایشی لازم است. حتی اگر سرطانی وجود نداشته باشد، شما از رفتن به نزد پزشک سود خواهید برد. پزشک می‌تواند با بررسی شما می‌تواند به شما کمک کند دریابید چه عاملی باعث درد شما شده است و برای تسکین دادن آن چه کار می‌شود کرد.
۳- تغییرات در بیضه
سرطان بیضه اغلب در مردان در سنین ۲۰ تا ۳۹ رخ می‌دهد. انجمن سرطان آمریکا توصیه می‌کند بیضه مردان به عنوان بخشی روتین از چکاپ سرطان بوسیله پزشک معاینه شود. و برخی از پزشکان معاینه ماهانه بیضه بوسیله خود فرد را توصیه می‌کنند.
هر تغییری در اندازه بیضه چه بزرگ شدن و چه تحلیل‌رفتن و کوچک شدن باید مورد بررسی قرار گیرد. همچنین تورم یا وجود توده در بیضه را نباید نادیده گرفت. و بالاخره احساس سنگینی در کیسه بیضه (اسکروتوم) باید مورد توجه قرار گیرد. برخی از سرطان‌های بیضه بسیار سریع رشد می‌کنند. بنابراین کشف زودرس آنها حیاتی است. اگر توده سختی در بیضه‌تان احساس کردید، فورا به پزشک مراجعه کنید.
پزشک شما معاینه بیضه انجام خواهد داد و وضع کلی سلامتی‌تان را ارزیابی خواهد کرد. اگر پزشک مشکوک به سرطان باشد، ممکن است آزمایش‌های خونی تجویز کند. همچنین بررسی بیضه با سونوگرافی ممکن است انجام شود. در نهایت ممکن است پزشک تصمیم بگیرد از نمونه‌ای از بافت بیضه را بردارد تا از لحاظ وجود سرطان مورد آزمایش میکروسکوپی قرار گیرد.
۴- تغییرات در گره‌های لنفاوی
اگر متوجه توده یا تورمی در گره‌های لنفاوی زیر بغل یا گردن- یا هر جای دیگر بدن‌تان شدید- باید به آن توجه کنید.
در صورتی که گره لنفاوی به طور پیشرونده‌ای بزرگتر شود، و بزرگی آن بیش از یک ماه ادامه پیدا کند، باید به پزشک مراجعه کنید.
پزشک به معاینه شما خواهد پرداخت و بیماری‌هایی را که می‌توانند باعث بزرگی گره لنفاوی شوند،از جمله عفونت‌ها را بررسی خواهد کرد. اگر عفونتی یافت نشود، معمولا پزشک دستور نمونه‌برداری از گره لنفاوی را می‌دهد.
۵- تب
اگر تبی دارید که علت آن مشخص نیست، ممکن است سرطان عامل آن باشد. تب همچنین علامت ذات‌الریه یا برخی از بیماریهای دیگر هم می‌تواند باشد که نیاز به درمان دارند.
اغلب سرطان‌ها در زمانی در سیر خود باعث ایجاد تب می‌شود. اغلب تب در سرطان هنگامی رخ می‌دهد که سرطان از محل اصلی خود انتشار پیدا کرده و به بخش دیگری از بدن تهاجم کرده است. اما تب همچنین ممکن است نشانه اولیه سرطان‌های خونی مانند لنفوم و لوسمی باشد.
بهترین کار این است که تبی را که علت آن مشخص نیست را نادیده نگیرید و به پزشک مراجعه کنید. پزشک با معاینه و تجویز آزمایش‌ها علت تب را خواهد یافت و درمان‌های لازم را انجام خواهد داد.
۶- کاهش وزن غیرمنتظره
کاهش وزن غیرمنتظره و بی‌دلیل باید مورد توجه قرار گیرد. اغلب ما به سادگی وزن کم نمی‌کنیم. البته وقتی از کاهش وزن به عنوان نشانه سرطان صحبت می‌کنیم، منظومان چند کیلو کاهش وزن به علت افزایش فعالیت جسمی یا کم غذا خوردن به علت گرفتاری‌های شغلی نیست. اگر مردی بیش از ۱۰ درصد وزن بدنش را در مدت کوتاهی در حد چند هفته از دست بدهد، زمان مراجعه به دکتر فرا رسیده است.
پزشک شما معاینه جسمی عمومی از شما انجام خواهد، پرسش‌هایی در مورد رژیم غذایی و برنامه ورزشی‌تان و نیز وجود سایر علائم خواهد کرد. پزشک بر اساس اطلاعات به دست آمده آزمایش‌های لازم را تجویز خواهد کرد.
۷- درد شکمی و افسردگی
هر مردی که درد شکمی دارد و احساس افسردگی هم می‌کند باید مورد چکاپ قرار گیرد. متخصصان رابطه‌ای میان سرطان لوزالمعده و افسردگی یافته‌اند.
سایر علائم سرطان لوزالمعده شامل زردی یا تغییر رنگ مدفوع اغلب به رنگ خاکستری است.
پزشک شما معاینه جسمی کاملی از شما خواهد کرد و سابقه پزشکی شما را خواهد گرفت. سپس ممکن است رادیوگرافی قفسه‌سینه، سی‌تی‌اسکن یا MRI یا سایر آزمون‌های تشخیصی را تجویز کند.
۸ - خستگی
خستگی یک علامت مبهم دیگر است که ممکن است در مردان به سرطان مربوط باشد. البته بسیاری از مشکلات دیگر هم می‌تواند باعث خستگی شود. خستگی نیز مانند تب هنگامی رخ می‌دهد که سرطان گسترش پیدا کرده باشد. اما در برخی از سرطان‌ها مانند سرطان خون یا لوسمی یا برخی از سرطان‌های معده یا روده بزرگ ممکن است در همان ابتدای بیماری بروز کند.
اگر احساس خستگی شدید دارید و با استراحت بهتر نمی‌شوید، به دکترتان مراجعه کنید. پزشک ضمن معاینه شما وجود سایر علائم را هم جستجو خواهد کرد تا علت خستگی شما پیدا کند و درمان آن را تجویز کند.
۹ - سرفه مداوم
سرفه علامت شایعی در سرماخوردگی، آنفلوآنزا و آلرژی‌ها است و همچنین سرفه ممکن است عارضه جانبی برخی از داروها باشد. اما هر سرفه طولانی مدتی- یعنی سرفه‌ای که بیش از سه تا چهار هفته طول بکشد- را نباید نادیده گرفت و برای بررسی آن باید به پزشک مراجعه کرد. سرفه طولانی مدت علاوه بر سرطان ممکن است نشانه بیماریهای دیگری مانند برونشیت مزمن یا بازگشت محتویات اسیدی معده به مری (ریفلاکس) باشد.
پزشک شما سابقه پزشکی شما را خواهد گرفت، گلوی شما را معاینه خواهد، کارکرد ریه‌تان را بررسی خواهد کرد و به خصوص اگر سیگاری باشید، ممکن است رادیوگرافی قفسه سینه را هم تجویز کند. هنگامی علت سرفه مشخص شد، پزشک یک طرح درمانی برای شما تعیین خواهد کرد.
۱۰ - اشکال در بلع
برخی از مردان از اشکال در بلع شکایت می‌کنند. آنها در طول زمان ممکن است با تغییردادن رژیم غذایی‌شان و مصرف مواد غذایی نرم‌تر و مایع سعی کنند بر این مشکل غلبه کنند مثلا سوپ بخورند. اما اشکال در بلع می‌تواند نشانه سرطان‌های گوارش از جمله سرطان مری باشد.
اگر در بلعیدن غذا مشکل دارید، به پزشک‌تان اطلاع بدهید. پزشک پس از گرفتن شرح حال و سابقه پزشکی شما ممکن است رادیوگرافی قفسه سینه تجویز کند. پزشک‌تان همچنین ممکن است شما را به متخصص گوارش ارجاع دهد تا با آندوسکوپی فوقانی مری و بخش بالایی دستگاه گوارش‌تان مورد بررسی قرار گیرد.
۱۱- تغییرات پوست
شما نه تنها باید از تغییرات در خال‌های‌تان آگاه باشید (که نشانه شناخته‌شده سرطان پوست بالقوه است) بلکه هر تغییر در رنگ پوست را باید مورد توجه قرار دهید.
همچنین ایجاد زخم و خونریزی ناگهانی از پوست هم و پوسته‌ریزی شدید هم باید بوسیله پزشک مورد بررسی قرار گیرد. مشکل است
گفت تا چه مدت باید صبر کرد و به مشاهده تغییرات پوست ادامه داد و سپس به پزشک مراجعه کرد، اما اغلب کارشناسان می‌گویند بیشتر از چند هفته نباید منتظر بمانید.
پزشک از شما شرح حال دقیقی خواهد گرفت و معاینه جسمی دقیقی انجام خواهد داد. همچنین ممکن است برای رد کردن احتمال سرطان نمونه‌برداری بافتی از پوست را تجویز کند.
۱۲- ظهور خون در جاهای غیرمعمول
اگر در بخشی از بدن‌تان که به طور معمول خونریزی نمی‌کند، خون مشاهده کنید، باید به پزشک‌تان مراجعه کنید. اگر شروع به سرفه کردن و بالا آوردن خلط خونی کنید، خون در مدفوع‌تان ظاهر شود یا ادرارتان خونی باشد، مراجعه به پزشک لازم است.
توجه داشته باشید که نسبت دادن وجود خون در مدفوع به بواسیر (هموروئید) اشتباه است، این خونریزی ممکن است نشانه سرطان روده بزرگ باشد.
پزشک شما در مورد علائم‌تان سوال خواهد کرد. ممکن است آزمایش‌هایی مانند کولونوسکوپی (آندوسکوپی روده بزرگی با استفاده از یک لوله انعطاف‌پذیر که بر سر آن دوربینی نصب شده است) را توصیه کند. هدف کولونوسکوپی یافتن نشانه‌های سرطان یا ضایعات پیش‌سرطانی (که ممکن است بعدها به سرطان تبدیل شوند) و نیز هر ضایعه دیگری باشد که باعث خونریزی شده است.
۱۳- تغییرات دهان
اگر سیگار می‌کشید یا توتون می‌جوید، به خصوص باید در مورد بروز لکه‌های سفید درون دهان یا نقاط سفید رنگ روی زبان‌تان هشیار باشید. این تغییر ممکن است بیانگر بروز "لوکوپلاکیا"، یک ضایعه پیش‌سرطانی که ممکن است در نتیجه تحریک شدن مداوم پوشش دهان و زبان رخ دهد- باشد. این عارضه ممکن است در نهایت به سرطان دهان تبدیل شود.
این تغییرات را باید به پزشک یا دندانپزشک‌تان اطلاع دهید. پزشک یا دندانپزشک پس از پرسیدن سوابق پزشکی و معاینه تغییرات، تصمیم خواهد گرفت چه کارهای دیگری لازم است انجام شود.
۱۴- مشکلات ادراری
با افزایش سن مردان، دچار شدن به مشکلات ادراری شیوع بیشتری پیدا می‌کند. مردان ممکن است تکرر ادرار، احساس فوریت برای ادرار کردن و احساس باقی‌ماندن ادرار در مثانه و تخلیه نشدن کامل آن شکایت داشته باشند. هر مردی با افزایش سن ممکن است به این مشکلات دچار شود. اما توجه داشته باشید که این علائم ممکن است به علت سرطان نیز بروز کند، به خصوص اگر این علائم روز به روز بدتر شوند.
پزشک برای بررسی اندازه پروستات معاینه انگشتی از راه مقعد انجام خواهد داد. پروستات با افزایش سن مردان بزرگ می‌شود. این بزرگ شدن به علت یک عارضه خوش‌خیم و غیرسرطانی به نام "هیپرپلازی خوش‌خیم پروستات" یا BPH است.
پزشک شما ممکن است آزمایش خون برای اندازه‌گیری آنتی‌ژن اختصاصی پروستات یا PSA را تجویز کند. PSA پروتئینی است که بوسیله غده پروستات تولید می‌شود. این آزمایش برای کمک به تعیین امکان وجود سرطان پروستات مورد استفاده قرار می‌گیرد. اگر دکترتان در معاینه متوجه ناهنجاری‌های پروستات شود یا اگر میزان PSA از حد طبیعی بالاتر باشد، شما را به یک متخصص مجاری ادراری- تناسلی (اورولوژیست) ارجاع می‌دهد و ممکن است نمونه‌برداری بافتی از پروستات را تجویز کند.
۱۵ - سوء‌هاضمه
بسیاری از مردان، به خصوص با در سنین بالاتر هنگامی که دچار سوء‌هاضمه می‌شوند، به خصوص اگر در خوردن و نوشیدن افراط کرده باشند، فکر می‌کنند دچار "حمله قلبی" شده‌اند. اما سوء‌هاضمه مداوم همچنین ممکن است نشانه سرطان مری،گلو یا معده باشد و باید به پزشک اطلاع داده شود.
پزشک شما از سوابق پزشکی‌تان سوال خواهد کرد و پرسش‌هایی درباره دوره‌های سوء‌هاضمه خواهد کرد. بر اساس شرح حال شما و پاسخ‌های‌تان به این پرسش‌ها پزشک در مورد آزمایش‌های لازم و نحوه درمان تصمیم خواهد گرفت.
WebMD