متن کامل برنامه ها و سوابق علی اکبر صالحی وزیر پیشنهاد خارجه به شرح زیر است:
برنامه ها:
وزارت امور خارجه به عنوان متولی اصلی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران به منظور حرکت در مسیری هدفمندی و متناسب با آرمان ها و ارزش های نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران مصمم است هم زمان با ایفای نقش ذاتی خود در تنظیم روابط و مناسبات با سایر کشورها و سازمان های بین المللی، با اتخاذ راهکارهای بدیع و کارآمد در محیط پویا و سیال بین المللی به تحصیل دستاوردهای متناسب با نظام ارزشی انقلاب اسلامی، منافع مشروع خود را در چهارچوب اصول عزت، حکمت و مصلحت تحصیل نماید.
اصولا وجه تمایز نظام جمهوری اسلامی ایران با سایر نظام های موجود در جهان، نگاه جامع (مادی و معنوی) به انسان و همزمان توجه به کرامت و ارزش والای انسان و آزادی توام با مسئولیت او در برابر خدا با الهام از اندیشه های مترقی اسلام می باشد. اصلی که به عنوان نقشه راه جمهوری اسلامی ایران در آموزه های بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی (ره) تجلی یافته و با گذشت بیش از سه دهه از حیات طیبه انقلاب، همچنان به عنوان چراغ هدایت نظام اسلامی ایران در حال درخشش است.
در عین حال جهان قرن بیست و یکم که بیش از هر زمان دیگر نیاز به تداوم حفظ ارزش های یاد شده دارد باید برای تحقق جهانی انسانی و عادلانه بیش از پیش تلاش کند، که این مهم تنها در سایه سار تعاون و همکاری، احترام متقابل و التزام عملی و غیر گزینشی به واژه های مقدسی همچون آزادی، برابری، حقوق بشر و عدال و انصاف قابل تحقق خواهد بود تا بتوان در پرتو آن احساس عزت، انسانیت و کرامت را در تمایم جوامع بشری صرف نظر از رنگ، نژاد، مذهب و توانمندی های آنان ایجاد و تقویت نمود.
بدون تردید اشاعه نسخه هایی گزینشی از توسعه، آزاد، دموکراسی، حقوق بشر، امنیت و پیشرفت که از مجرای غیر عادلانه مهندسی فرهنگی و کم توجهی به ارزش ها و باورهای ملل و اقوام مختلف در حال تحقق می باشد، انسان سردرگم قرن بیست و یکم را بیش از هر زمان دیگری از پیمودن مسیر انسانیت و حفظ کرامت و ارزش های متعالی انسانی به ورطه نابودی سوق خواهد داد و چشم انداز روشن و شفافی از آینده را در پیش رو ترسیم نخواهد کرد.
جمهوری اسلامی ایران ضمن احترام به منافع مشروع و قانونی تمامی کشورهای جهان (آنهایی را که به رسمیت شناخته است) بر این باور است که دخالت های غیر مسئولانه معدود کشورهایی تمامیت خواه و انحصار طلب، جهان را از مسیر ذاتی خود که همانا بستر سازی برای رشد، تعالی و سعادت ابناء بشر می باشد دور ساخته است که جبران آن مستلزم مساعی جمعی و همکاری متعهدانه در "ساختن جهانی نو با تمسک به ارزش ها و آرمان های واقعی و فطری بشر" از طریق بازنگری در روش های ناکارآمد و رایج کنونی در تامین صلح و امنیت جهانی، مشارکت همه واحدهای سیاسی در تصمیم گیری های بین المللی در بستری از تکثر گرایی و عدالت خواهی می باشد.
اشاعه ارزش های انسانی، نفی نظام ظلم و سلطه بین المللی، مسئولیت در قبال مسائل کلی منطقه و جهان، تعهد به انسان و انسانیت و تلاش مستمر در مسیر رشد، توسعه و بالندگی در محور توجهات و تلاش های جمهوری اسلامی ایران قرار دارد و در این راستا وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران به عنوان مرجع ملی دیپلماسی خارجی کشور با همکاری نهادهای مختلف داخلی با اتخاذ "رویکردی تعاملی، موثر و فعال با جهان و تاکید بر حقوق مشروع و ذاتی خود" بر اساس اصول "عزت، حکمت و مصلحت" و در چهارچوب اسناد بالادستی نظام جمهوری اسلامی ایران، به وظایف ذاتی خود جامه عمل پوشانده و امید آن دارد در مسیر تحقق "جهانی عدالت محور و بدون تبعیض" از همکاری و مساعدت تمامی کشورهای دوست و غیر متخاصم منتفع گردد.
ما باید با اتخاذ سیاست خارجی موازنه مثبت مبتنی بر همکاری های سازنده و خلاقانه سعی کنیم زمینه حضور فعال خود را در صحنه بین المللی و نیز مشارکت موثر در سازمان ها، مجامع و نهادها و رژیم های بین المللی به منظور شکل دهی به فرآیندهای بین المللی و حتی حل و فصل منازعات و اختلافات منطقه ای و بین المللی فراهم کنیم.
ما معتقدیم که در جهان امروز دوره هژمونی و برتری یک قدرت بر مبناء توان نظامی به سر آمده است. دنیای جدید مجموعه ای از بازیگران دولتی و غیر دولتی است که در آن شبکه های پیچیده ای از همکاری، تعامل و تعارض وجود دارد. برتری و تسلط دیگر مفاهیم کارآمدی برای توضیح روابط بین المللی نیستند. به عبارت دیگر جهان را به پایان راه پارادایم سنتی خود رسیده است.
یکی از اهداف کلیدی در سیاست خارجی که در سند چشم انداز بیست ساله جمهوری اسلامی ایران آمده است "تعامل سازنده با نظام بین المللی در سطوح دو جانبه، منطقه ای و بین المللی و همچنین در سطح سازمان های بین المللی است."
بر مبناء اهداف و اصول یاد شده باید تمام تلاشمان را به کار بگیریم تا آرمان های نظام را تا آنجا که ممکن است با توجه به عرف و هنجارهای بین المللی و نیز امکانات و شرایط محیطی و ساختاری محقق سازیم.
جمهوری اسلامی ایران با پیروی از رهنمودهای امام راحل مان و نیز رهبر همام خود خواستار برقراری روابط سازنده با تمامی کشورهای جهان که از طرف کشورمان به رسمیت شناخته شده اند می باشد. برای مثال حضرت امام (ره) چنین فرمودند: "در صورتی که زمامداران حکومت اسلامی با عقل و تدبیر و بر اساس رعایت احترام متقابل و عدم مداخله در امور داخلی یکدیگر با کشورهای دیگر رابطه برقرار نمایند. همکاری میان آنها و تعاون و تفاهم برای انجام امور بشر دوستانه از قبیل صلح و عدالت و احسان بر اساس اصول همزیستی و مسالمت آمیز امری مستحسن شمرده می شود. (صحیفه نور ج 14 ص 116)
البته تحقق چنین امری نیازمند ارکانی است که اساسی ترین رکن آن اعتماد سازی متقابل است که این نیز به نوبه خود نیازمند به گذر زمان و آزمون است. به هر حال اعتماد سازی در عرصه دیپلماسی و سیاست خارجی یک سرمایه ارزشمند است.
با عنایت به مطالب ذکر شده و نیز واقعیت های جاری در منطقه و عرصه بین المللی ما باید اولویت های سیاست خارجی خود را به گونه ای تنظیم کنیم که توجه ما بترتیب معطوف به کشور همسایه، جهان اسلام و کشورهای دوست و غیر متخاصم است.
راهبردهای کلان وزارت امور خارجه:
الف- امنیت و صلح برای همه
ب- دستیابی به رفاه و پیشرفت
ج- حفظ کرامت انسانه
د- مشارکت گرایی و عدم تمکین به ظلم و تبعیض
ه- سرمایه گذاری در منابع انسانی
و- ارتقاء خدمات کنسولی
برای تحقق اهداف کلان فوق، وزارت امور خارجه نیازمند بازتعریف و بازسازی رویکردها و ابزار تحقق اهداف نظام در عرصه سیاست خارجی با تاکید بر حفظ مبانی و اصول می باشد. در این راستا افزون بر استفاده از سازوکارهای شناخته شده و رسمی، بر آنیم تا برای پیشبرد اهداف خود، بهره مندی از امکانات و زمینه های جدید مانند سازمان های مردم نهاد را در دستور کار قرار داده و همچنین برای تنویر افکار عمومی ملت ها، در رهیافتی نوین مباحث مربوط به دیپلماسی عمومی را مورد توجه قرار دهیم. در این میانه یکی از ضرورت های عینی و الزام آور، تلاش برای کارآمد نمودن ساختار وزارت امور خارجه متناسب با شان و منزلت نظام اسلامی بوده و برای تحقق این هدف تامین نیروی انسانی شایسته، متعهد و دلباخته میهن عزیز اسلامی ضرورتی انکار ناپذیر است، اینجانب بر این باورم که ایجاد تغییرات لازم در شیوه جذب نیروی مورد نیاز دستگاه دیپلماسی کشور باید در صدر برنامه های مربوط به تجهیز نیروی انسانی وزارت امور خارجه قرار گیرد.
در خاتمه باید گفت که دولت اسلامی نباید در روابط خارجی خود به گونه ای رفتار کند که اصل عزت اسلامی مخدوش و یا کم رنگ شود.
خلاصه مشخصات و سوابق کاری، حرفه ای و علمی سرپرست محترم وزارت امور خارجه:
نام: علی اکبر
نام خانوادگی: صالحی
تاریخ تولد: 4 فروردین 1328
متاهل و دارای سه فرزند
تحصیلات:
1355: دکترای مهندسی (MIT) آمریکا
1351: فوق لیسانس فیزیک، American University of Beirut
1350: لیسانس فیزیک، American University of Beirut
زبان خارجی:
مسلط به زبان های انگلیسی و عربی
آشنا به زبان های اسپانیولی، ترکی، فرانسه و آلمانی
مسئولیت های اجرایی و دیپلماتیک:
رئیس دانشگاه صنعتی شریف 63-1361
معاون آموزشی وزارت فرهنگ و آموزش عالی 66-1364
ریاست نمایندگی رسمی ایرانیان در یونسکو، بلغارستان 1364
نماینده وزارت علوم، تحقیقات و فن آوری در هیئت امناء دانشگاه های ایران 1365 تا کنون
نماینده وزارت فرهنگ و آموزش عالی در شورای عالی انقلاب فرهنگی 1366
رئیس دانشگاه صنعتی شریف 72-1368
رئیس دانشگاه بین المللی اسلامی، تهران 72-1371
معاون آموزشی وزارت فرهنگ و آموزش عالی 76-1372
نماینده دائمی جمهوری اسلامی ایران نزد آژانس بین المللی انرژی اتمی 82-1378
مشاور وزارت امور خارجه در مسائل بین المللی 84-1383
معاون دبیر کل سازمان کنفرانس اسلامی - جده 88-1384
معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی 89-1388
سرپرست وزارت امور خارجه آذر 1389
مسئولیت های علمی:
دستیار تدریس، AUB ، لبنان 51-1350
مشاور علمی کالج بین المللی لبنان، بیروت 51-1350
دستیار تدریس MIT، آمریکا 56-1354
دستیار در تحقیقات MIT ، آمریکا 56-1354
دانشیار دانشگاه صنعتی شریف، ایران 1356- تا کنون
عضویت ها:
فرهنگستان علوم، مرکز بین المللی فیزیک نظری، گروه فنی و مهندسی شورای عالی انقلاب فرهنگی، شورای عالی همکاری های علمی و بین المللی، مشاور شورای برنامه ریزی صنایع سنگین، کمیسیون انرژی، کمیته منتخب ارتقاء آموزش عالی، کمیته آموزش و پرورش کمیسیون ملی یونسکو در ایران.