این آسیب‌های استخوانی می‌تواند تأثیر مخرب و نامطلوبی روی زندگی تک‌تک افراد داشته باشد و بار اجتماعی و اقتصادی زیادی را به سیستم مراقبت‌های بهداشتی و در مجموع برکل جامعه تحمیل کند.» این خبر به‌تنهایی آن‌قدر تکان‌دهنده هست که نخواهیم خبرهای تأسف‌انگیز دیگری را به‌دنبالش بیاوریم؛ خبرهایی از قبیل حذف یارانه شیر.
«حذف یارانه شیر، اشتباه بزرگی است که هزینه‌های درمانی دولت را افزایش می‌دهد.»
هفته گذشته دکتر علیرضا مرندی، نماینده مردم تهران در مجلس به فارس گفت: حذف یارانه شیر، اشتباه بزرگی است که هزینه‌های درمانی دولت را افزایش می‌دهد.
مرندی با اشاره به اینکه کاهش مصرف شیر و لبنیات سلامت مردم را تهدید کرده، صدمات جبران‌ناپذیری وارد می‌کند، اظهار داشت: درصورت حذف یارانه شیر و فراورده‌های آن دولت می‌بایست این یارانه را در بخش هزینه‌های درمانی مردم بپردازد؛ به عبارتی هزینه‌های مربوط به تأمین دارو، هزینه‌های آزمایشگاهی، تصویربرداری، خرید تجهیزات پزشکی و ساخت مراکز درمانی به‌مراتب بیش از پرداخت یارانه به شیر و فراورده‌های آن خواهد بود.
وی با تأکید بر اینکه تغذیه سالم، زیر بنای سلامت انسان‌ها و جامعه را تشکیل می‌دهد، گفت: در دسترس قرار نگرفتن این فراورده‌ها در زنان منجر به پوکی استخوان و در مردان سبب کاهش عملکرد فیزیکی آنان خواهد شد. همچنین زنان باردار و شیرده که قادر به تأمین کافی این مواد نباشند، نمی‌توانند به رشد و تکامل کودکان خود کمک کنند و این مسئله به‌صورت یک معضل در نسل‌های آینده نیز بارز خواهد شد.
فاصله جهانی
نکته جالب این است که میانگین سرانه مصرف جهانی شیر 144کیلوگرم است. در اروپا این رقم 425کیلوگرم است، اما آمارها در کشور ما حکایت از مصرف تنها 91کیلوگرم شیر دارد. این اعداد نشان می‌دهد که سرانه مصرف محصولات لبنی کشورمان فاصله زیادی با سرانه جهانی و حتی کشورهای درحال توسعه دارد.
همچنین ایران ازجمله کشورهایی است که کمترین یارانه را در بخش صنعت شیر پرداخت می‌کند. در کشورهای صنعتی سابقه پرداخت یارانه شیر و همچنین برنامه توزیع شیر در مدارس به‌حدود یک‌قرن می‌رسد و در همین حال در تمام کشورهای اروپایی و آمریکا به تولیدکنندگان شیر یارانه پرداخت می‌شود، این در حالی است که ضرر اقتصادی مصرف کم لبنیات چندین برابر یارانه شیر است.
بازار لبنیات ایران نیز هر چند ماه یک بار شاهد افزایش قیمت محصولات لبنی است؛ افزایش قیمتی که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان نتیجه‌ای جز کاهش مصرف لبنیات به‌خصوص در میان اقشار آسیبپذیر نخواهد داشت. انستیتو تحقیقات تغذیه ایران در بررسی‌های خود به این نتیجه رسیده است که مصرف کم لبنیات سبب‌شده تا 90درصد خانواده‌های ایرانی، کمتر از حد استاندارد کلسیم دریافت کنند. این در حالی است که هم‌اکنون در کشورهای پیشرفته دولت‌ها به این محصولات یارانه داده و تلاش می‌کنند قیمت این محصولات را ثابت نگه دارند. در این کشورها، حساسیت روی فراورده‌های لبنی به‌ویژه شیر بیش از سایر محصولات است تا جایی که تغییر بسیار اندک قیمت شیر، مشروط به تصویب در پارلمان یا تأیید دولت است.
تبعات هدفمندی
در همین زمینه دکتر مسعود کیمیاگر، متخصص تغذیه و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در گفت‌وگو با همشهری با اشاره به اینکه وقتی قرار شد طرح هدفمند کردن یارانه‌ها اجرا شود، ما از این طرح حمایت کردیم چون جنبه‌های مثبت زیادی داشت، توضیح می‌دهد: ولی این نکته را هم نباید فراموش کرد که برای گروه‌های آسیبپذیر جامعه باید پوشش خاص دیگری داشته باشیم چون وقتی یارانه نقدی می‌شود با احتمال کمتری به خرید لبنیات و شیر اختصاص می‌یابد.
به عقیده وی برای همین باید برای افراد در معرض خطر کوپن یا تمبر غذایی اختصاص داده شود چون در حال حاضر مهم‌ترین منبع دریافت کلسیم و ویتامینD شیر است و پروتئین‌ها هم از طریق همین ماده جذب بدن می‌شوند.
دکتر کیمیاگر با اشاره به اینکه در واقع می‌توان گفت شیر غذای همه گروه‌های سنی است، می‌افزاید: کمبود این ماده نیز تبعات درازمدت خواهد داشت؛ ازجمله پوکی استخوان در بزرگسالان و نرمی استخوان در کودکان، کمبود پروتئین، بیماری‌های قلبی - عروقی و حتی چاقی و فشار خون بالا.
در عین حال شاید تأکید بر این هشدار با شنیدن این خبر لازم باشد که طبق برآورد سازمان جهانی بهداشت تا سال2050 میلادی، تنها در آسیا 530میلیون سالمند، مبتلا به پوکی استخوان خواهند بود.
ضمن اینکه وزارت بهداشت هم اعلام کرده 6/4درصد افراد 20تا 70 سال در ایران به پوکی استخوان در ستون فقرات مبتلا هستند.