تحولات اخیر لیبی و احتمال سقوط قریب‌الوقوع رژیم معمر‌قذافی، برای ما ایرانیان با بیم‌ها و امیدهایی گره خورده است؛ امید به بازگشت امام موسی صدر و بیم آنکه اتفاق دیگری در حاشیه حوادث لیبی برای امام‌موسی صدر رخ دهد؛ اتفاقی حاشیه‌ای که برای ما شیعیان، برجسته‌تر از متن حوادث لیبی و سقوط رژیم قذافی است.

 در پی تحولات اخیر در کشور لیبی مراجع نیز دست به کار شده و از مسلمانان جهان خواستند برای آزادی امام موسی صدر دعا کنند. آیت‌الله‌العظمی سیستانی درجمع برخی از نزدیکان خود گفته است: همه مسلمانان دست به دعا شوند تا چشم ما به جمال امام موسی‌صدر روشن شود.

۳ شهریور سال ۱۳۵۷ امام موسی صدر بنا بر دعوت رسمی معمرقذافی وارد لیبی شد و 6روز بعد خبر ربوده شدن او منتشر شد. دستگاه‌های قضایی دولت‌های لبنان و ایتالیا، ادعای رژیم لیبی مبنی بر خروج امام موسی‌صدر از آن کشور و ورود ایشان به رم را رسما تکذیب کردند.

آخرین خبر پیش از اتفاقات اخیر لبنان، در ۱۳ اردیبهشت ۱۳۸۰ توسط سایت «جبهه نجات ملی لیبی» روی شبکه جهانی اینترنت منعکس شد. این سایت مدعی بود که امام موسی صدر در اواخر سال ۱۳۷۶ توسط برخی زندانیان زندان ابوسلیم شهر طرابلس مشاهده شده و اندکی پیش از ماه رمضان گذشته به مکانی دیگر انتقال یافته است.

سفرهای پرانتقاد

پرونده امام موسی‌صدر در حالی مورد دغدغه شیعیان است که در دولت نهم و دهم سفرهای پرانتقادی به کشور لیبی صورت گرفت. دی ماه سال 88 سفر منوچهر متکی به لیبی مورد انتقاد بسیاری از تشکل‌های حامی آزادی امام موسی صدر قرار گرفت. دهم تیرماه ۸۸ قرار بود رئیس‌جمهوری برای شرکت در اجلاس دوسالانه اتحادیه‌ آفریقا به لیبی سفر کند اما این سفر ساعاتی پیش از پرواز لغو شد. در صورتی‌ که سفر احمدی‌نژاد به لیبی انجام می‌شد، او بلندپایه‌ترین مقام ایرانی بود که پس از انقلاب اسلامی به طرابلس می‌رفت.

پیش از او، پرویز داوودی، معاون اول وقت رئیس‌جمهوری به لیبی سفر کرده بود که با انتقاد‌های شدید داخلی مواجه شد.

امام موسی صدر زنده است

با شرایطی که اخیرا در لیبی حاکم شده است، اخباری حکایت از زنده بودن امام موسی صدر دارد. یکی از سرشناس‌ترین مخالفان دولت لیبی طی مصاحبه‌ای بر زنده بودن امام موسی صدر و بازداشت بودنش در زندانی در جنوب لیبی تأکید کرد.
عیسی عبدالمجید منصور، یکی از سرشناس‌ترین مخالفان دولت سرهنگ معمرقذافی طی مصاحبه‌ای اختصاصی با شبکه خبری‌ العربیه گفت: امام موسی صدر، بنیانگذار جنبش امل لبنان که در سال ۱۹۷۸ میلادی به همراه 2 نفر از همراهانش در کشور لیبی ناپدید شد همچنان زنده است.

وی مدعی شده است: امام موسی صدر از زمان ناپدید شدن تاکنون در زندانی در جنوب لیبی بازداشت است. امام موسی صدر آخرین بار در سال ۱۹۹۲ در زندانی در شهر سبها دیده شد و ادعای دولت لیبی مبنی بر رفتن امام موسی صدر به ایتالیا ادعایی دروغی است زیرا منابع آگاه ما در لیبی نیز این خبر را تأیید کرده‌اند.

وی همچنین گفت: 2 همراه امام موسی صدر نیز زنده و در همان زندان در کنار وی بازداشت هستند؛ این معلومات را از مقامات آن زندان به‌دست آورده‌ایم.

اما آنچه نگرانی اخیر ایرانیان را برانگیخته است خبری است که روز دوشنبه هفته گذشته به نقل از شبکه خبری العالم منتشر شد. خبری که احتمال دخالت نیروهای خارجی را در موضوع امام موسی صدر تقویت کرد. برخی منابع مخالفان قذافی، از انتقال فردی شبیه به امام موسی‌صدر در فرودگاه الابرق در شهر البیضاء لیبی حکایت می‌کنند.

سامی المصراطی از مخالفان رژیم معمرقذافی، دیکتاتور لیبی، در گفت‌وگو با العالم اظهار داشته است: یک هواپیمای کوچک دیروز (دوشنبه هفته گذشته) فردی را که شبیه به امام موسی‌صدر بود، از فرودگاه الابرق منتقل کرده است. روزنامه کویتی الجریده نیز هفته گذشته نوشت که امام موسی صدر از رهبران شیعیان لبنان که با توطئه سرهنگ معمرقذافی از بیش 30سال پیش ناپدید شده در زندانی در شهر سبها لیبی زنده است.

به نوشته این روزنامه با توجه به هرج و مرج به وجود آمده در لیبی و پس از جدایی شماری از افسران ارتش و نیروهای امنیتی لیبیایی و پیوستن آنها به تظاهرکنندگان مخالف سرهنگ قذافی، گزارش‌های تأیید‌نشده‌ای وجود دارد که نشان می‌دهد که امام‌موسی صدر، بنیانگذار جنبش امل لبنان، در لیبی زنده است.

نگران پدر

سید صدرالدین صدر، فرزند سید موسی صدر نیز اخیرا گفته است: اطلاعات ما تأکید می‌کند که امام موسی‌صدر و همراهانش شیخ محمد یعقوب و عباس بدرالدین همچنان در لیبی زندانی هستند. صدر در بیروت تأکید کرد که این 3نفر همچنان زنده‌اند و در یکی از زندان‌های نظام لیبی به‌سر می‌برند. او اضافه کرد ما لحظه به لحظه پیگیر اوضاع لیبی هستیم و امیدواریم این سه نفر آزاد شده و به لبنان بازگردند. حورا صدر، فرزند دیگر امام موسی صدر است که بیش از همه اعضای خانواده امیدوار به بازگشت پدر است. وی که با تشکیل مؤسسه امام موسی صدر، پیگیر وضعیت پدرش است در خصوص اخبار منتشر شده از لیبی مبنی بر زنده بودن امام موسی صدر گفته است: سال‌هاست ما بر این باور هستیم که امام موسی صدر زنده است و امیدواریم شرایط جدیدی که در لیبی ایجاد شده منجر به آزادی وی شود.

وی درباره خبر تشکیل هیأت استقبال از امام صدر در لبنان نیز گفته است: این روزها اخبار زیادی منتشر می‌شود اما بعد تکذیب می‌شود اما مهم‌تر از همه این است که ایشان به زودی برگردد.

حورا صدر ادامه داد: ما پیگیر مسئله هستیم و امیدواریم که به زودی اخبار خوبی بشنویم.
مسئول کمیته پیگیری سرنوشت امام موسی‌صدر نیز اخیرا در گفت‌وگویی با اشاره به تحولات اخیر لیبی گفته است: ما همچنان قذافی را مسئول حفاظت از جان امام موسی صدر می‌دانیم و معتقدیم امام موسی و یارانش در زندان‌های لیبی هستند.
حجت‌الاسلام سید احمد موسوی ادامه داد: بر اساس رخدادهای جاری در لیبی که رسانه‌های خبری از بمباران شدید مناطق مسکونی توسط هواپیماهای دولت لیبی خبر می‌دهند، بار دیگر مراتب نگرانی خود را نسبت به سلامت امام موسی صدر و یاران وی ابراز می‌داریم.

سفیر ایران در دمشق، از دبیرکل سازمان ملل نیز درخواست کرده است که نسبت به فراهم ساختن مقدمات آزادی امام موسی‌صدر و یاران وی اقدام کند.موسوی از ملت لیبی نیز درخواست کرد هرگونه اطلاعات از محل زندانی بودن امام موسی صدر و یارانش را که نزدیک به 3 دهه به درازا انجامیده اطلاع دهند تا نسبت به آزادی آنان اقدام شود.

حزب‌الله لبنان نیز اخیرا با صدور بیانیه‌ای ضمن حمایت از قیام مردم لیبی و آرزوی پیروزی برای آنها تأکید کرد: لبنانی‌ها نخستین کسانی بودند که انگشت اتهام را به سوی این طاغوت نشانه رفتند آن هنگامی بود که امام موسی صدر، امام مقاومت را ربودند. امیدواریم که انقلابیون موفق به آزادی امام موسی صدر و آزادی لیبی و مردم آن از یوغ این رژیم شوند.

پیگیری از ایران

عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی، گفت: قطعاً دستگاه سیاست خارجی کشورمان وضعیت امام موسی صدر را با جدیت پیگیری خواهد کرد.

محمد کرمی راد، نماینده مردم کرمانشاه در مجلس شورای اسلامی گفته است: با سقوط دولت قذافی، مسئولین جمهوری اسلامی پیگیری وضعیت امام موسی صدر را در دستور کار جدی خود قرار می‌دهند.عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: آزادی امام موسی صدر خبری مسرت‌بخش برای 5/1میلیارد مسلمان بالاخص ملت ایران و شیعیان لبنان خواهد بود.وی در ادامه ضمن هشدار به مسلمانان لیبی و مصر و دیگر کشورهای خاورمیانه در گرفتار نشدن مجدد در دست قدرت‌های پوشالی و دخالت بیگانگان در کشورشان، یادآور شد: وزارت امور خارجه کشورمان با دقت و ظرافت اقدامات اولیه را در چارچوب قوانین بین‌الملل و جمهوری اسلامی جهت پیگیری سرنوشت چهار دیپلمات در بند زندان‌های رژیم صهیونیستی و همچنین امام موسی صدر انجام خواهد داد.

بنیانگذار انقلاب اسلامی نگران سرنوشت امام موسی صدر

توصیه‌ها، دیدارها و نامه‌های امام‌خمینی درخصوص ربوده‌شدن رهبر شیعیان لبنان نشان می‌دهد که ایشان به‌شدت نگران وضعیت امام موسی‌صدر و پیگیر موضوع بوده‌اند.
امام در نامه‌های خود مدام ابراز نگرانی می‌کند و از مخاطبان درخواست فیصله این قضیه را می‌نماید. ایشان فردای دستگیری امام موسی صدر در نامه‌ای به یاسر عرفات- با ابلاغ نگرانی و تأثر خود از ربوده شدن صدر- از عرفات می‌خواهند هر چه زودتر از مکان و سلامتی وی اطلاع پیدا کرده و به او خبر دهد. متن نامه بدین شرح است:
بسم‌الله الرحمن الرحیم
جناب آقای یاسر عرفات، رئیس کمیته اجراییه سازمان آزادیبخش فلسطین
از سلامت جناب حجت‌الاسلام آقای سید موسی صدر، رئیس مجلس شیعیان لبنان، هیچ‌گونه اطلاعی ندارم و موجب نگرانی اینجانب است. از جنابعالی تقاضا دارم که هرچه زودتر از مکان ایشان اطلاع پیدا کرده و اینجانب را از سلامت ایشان آگاه گردانید. توفیق جنابعالی را در اهداف اسلامی خواستارم.
روح‌الله الموسوی الخمینی
(صحیفه امام، ج‏۳، ص: ۴۵۸)

امام‌خمینی(ره) در مهر ۱۳۵۷ در نامه‌ای به حافظ اسد، رئیس‌جمهور وقت سوریه نیز از غیبت امام موسی صدر اظهار نگرانی می‌کند و از او به‌عنوان رئیس‌جمهور کشوری اسلامی و رئیس کنگره جبهه صمود و رفض می‌خواهد تا نظر سران کشورهای فعال در قضیه فلسطین را به پیگیری و حل مسئله امام موسی صدر جلب نماید. متن نامه به این شرح است:
بسم‌الله الرحمن الرحیم
حضرت آقای حافظ اسد، رئیس‌جمهوری سوریه و رئیس کنگره جبهه صمود و رفض پس از اهدای سلام؛
اینجانب از غیبت جناب حجت‌الاسلام آقای سید موسی صدر نگران و متأثرم. از جنابعالی تقاضا دارم که این موضوع را با سران کشورهایی که در قضیه فلسطین اجتماع کرده‏اند در میان گذارید و اهتمام آنان را جلب نمایید.
ما و ملت ایران، در این عصر، گرفتار رژیمی هستیم که با اتکا به پشتیبانی آمریکا، ملت را در آتش دیکتاتوری و کشتارهای دسته جمعی و سلب همه آزادی‌ها می‏سوزاند. ما از شما سران دولت‌های اسلامی برای رهایی ملت بی‏پناه ایران کمک می‏خواهیم. برادران مسلمان شما زیر چکمه دژخیمان شاه خرد شده‏اند و حکومت نظامی که در اکثر شهرستان‌های مهم ایران برپاست ملت را به جان آورده.
از پیامبر اسلام- صلی‌الله علیه و آله و سلم- نقل می‌شود: کلُّکم راعٍ و کلُّکم مَسئولٌ عن رَعِیته‏. همه افراد و از جمله شما سران دولت‌های اسلامی که قدرت دفاع از ملت مظلوم ما را دارید مسئول هستید.
والسلام علیکم و رحمه‌‌الله و برکاته
روح‌الله الموسوی الخمینی
( صحیفه امام، ج‏۳، ص: ۴۷۹ )

 

برچسب‌ها