ترجمه - فاطمه سادات میرحبیبی: جریان آب حوزه آتلانتیک، گرم‌ترین جریان را در طول 2000سال گذشته داشته است. طبق تحقیقی که نتیجه آن در مجله ساینس چاپ شده است، امروزه دمای جریان آب واردشده به اقیانوس قطب شمال که از اقیانوس آتلانتیک می‌آید، 2درجه سانتی‌گراد گرم‌تر از حداقل 2000سال پیش است.

 محققان با استفاده از این یافته‌ها و تصاویر مربوط به ذوب‌شدن یخ‌های اقیانوس و آب‌های گرم زمین حدس می‌زنند که افزایش دما با شدت تغییر جوی در قطب شمال ارتباط دارد. رابرت ‌اسپیل هاگن، اقیانو‌س‌شناس در مؤسسه علوم دریایی لیبنیز در کیل آلمان، به همراه همکارانش دریای فریم استریت را مورد بررسی قرار دادند. این دریا بین گرینلند و مجمع الجزایر اسؤالبارد نروژ جریان دارد و حامل بزرگ‌ترین کانال آب گرم است که به اقیانوس قطب شمال جریان می‌یابد. جریان آب‌گرم 50متر زیر سطح دریا قرار دارد و می‌تواند در تابستان به 6درجه سانتی‌گراد برسد که در مقایسه با اقیانوس منجمد شمالی که درجه آب‌های یخ سطح آن به منهای 2درجه سانتی‌گراد زیرصفر می‌رسد، این گرما زیاد است.

اسپیل هاگن و گروهش برای ارزیابی نوسانات دمایی گذشته در مورد این جریان، یک نمونه 46سانتی‌متری از کف اقیانوس گرفتند. آنها این نمونه را از نظر بقایای پلانگتون‌های سخت پوست مورد بررسی قرار دادند و تعداد گونه‌های پلانگتونی که بیشتر در آب‌های یخ‌زده قطبی زیست داشتند را با تعداد پلانگتون‌هایی که آب گرم را ترجیح می‌دهند و زیر سطح قطب هستند، مقایسه کردند. همچنین نسبت منیزیم به کلسیم موجود در پوسته‌های پلانگتون‌ها را هم مورد سنجش قرار دادند، که در دمای گرم این نسبت متفاوت است. چون هر نیم سانتی‌متر از لایه رسوبی، بیانگر یک یا 2دهه از وقایع تاریخی می‌باشد، محققان توانسته‌اند تنها روند کلی دما را کشف کنند اما هردو روش نشان‌دهنده این مورد است که از نخستین روز پس از میلاد تا دهه1850‌، میانگین دمای آب تابستان در حدود 3/5درجه سانتی‌گراد بوده که در هر مقطع 2درجه افزایش داشته است.

بی‌نظمی‌های قرن گذشته

جاشوآ ویلیس، اقیانوس‌شناس لابراتوار جت پراپالشن در پاسادنا کالیفرنیا می‌گوید که هنوز قطعه یخی دیگری وجود دارد؛ منظور او نمودار قطعه یخی اقیانوس است که بیانگر افزایش آشکار دما در دهه‌های اخیر است. او می‌افزاید: این یک قطعه باقیمانده نشان‌دهنده بی‌نظمی‌های جوی در100سال گذشته است. اسپیل هاگن می‌گوید: این مورد شگفت‌آور نیست، در نظر داشته باشید که ما گرم شدن اقیانوس و عقب‌نشینی پوشش یخی را طی 100سال گذشته مشاهده کرده‌ایم. افزایش دمای جریان اقیانوس‌شمالی در سال‌های اخیر با افزایش حجم آب گرم همراه شده است.

این امر بیانگر این است که به‌طور حتم، میزان زیادی انرژی گرمایی وارد اقیانوس شمالی می‌شود. اسپیل‌هاگن می‌گوید که به‌طور حتم گرمای اضافی در ذوب شدن یخ‌های اقیانوس شمالی نقش دارد. اما رون کواک اقیانوس‌شناس- که در لابراتوار جت پراپالشن است- می‌گوید که نمی‌توان به آسانی علت این مورد را یافت. از لحاظ تئوری گرمای کافی در لایه زیرین آب‌های گرم و شور اقیانوس شمالی وجود دارد که می‌تواند تمام یخ‌های دریا را ذوب کند اما این گرما به زمان طولانی نیاز دارد تا بتواند از میان آب‌های کم نمک و سردتر لایه‌های بالای خود عبور کند.

برخی از اقیانوس‌شناسان حدس می‌زدند که تسمه‌نقاله‌ای که موجب چرخش آب دور کره زمین می‌شود، جریان آب حوزه آتلانتیک را پیش می‌برد و موجب می‌شود بخش‌هایی از اروپا به‌طور غیرعادی گرم شوند، که با ذوب‌شدن یخ‌های اقیانوس‌شمالی این گرم شدگی آهسته‌تر صورت می‌گیرد. ویلیز اخیرا در تحقیقی شرکت داشته است که در آن بحث می‌کند این جریان از یک سال به سال دیگر آن‌قدر متغیر است که هنوز داده‌های کافی برای تشخیص هیچ روندی در دسترس نیست. الگوهای جریان اقیانوس، آن‌قدر پیچیده هستند که امکان دارد زمانی که جریان تسمه نقاله‌ای کند می‌شود، جریان ورودی قوی‌تر شود یا بالعکس.

نیچر

برچسب‌ها