امیر رضا پورزارع: در کار و حرفه پزشکی مثل هر شغل دیگری ممکن است اشتباهات و لغزش‌هایی پیش بیاید و قطعا درصدی از این لغزش‌ها و اشتباهات اجتناب‌ناپذیر است و در سراسر جهان هم اتفاق می‌افتد.

اما اگر سقف معینی برای پذیرش این اشتباهات و سهوها درنظر گرفته نشود، کسانی که مهارت ندارند و مرتکب خطاهای پی‌درپی می‌شوند، به اعتماد میان مردم و جامعه پزشکی به شدت آسیب خواهند زد. به کار گرفتن وسایل و تجهیزات بسیار حساس و البته پرخطر پزشکی نیز مزید بر علت شده و ضرورت نظارت بیشتر و دقیق‌تر بر لغزش‌ها و اشتباهات پزشکی را پیش می‌کشد.

روز دوشنبه بیستم تیرماه، نامه تکان‌دهنده‌ای در صفحه «سخنگاه» همشهری چاپ شده بود که قاعدتا باید خیلی زود توجه وزارت بهداشت و درمان و سازمان نظام پزشکی را جلب می‌کرد و نویسنده نامه که یک زن بیمار و آسیب‌دیده است، فریادرسی می‌یافت. اما از آن زمان به بعد هرچه جست‌وجو کردم، نشانه هیچ واکنشی را نسبت به این نامه‌ دردمندانه نیافتم. این زن آسیب‌دیده
به وضوح در نامه‌اش نوشته بود که براثر اشتباه پرخطر یک پزشک جراح مدعی جراحی با لیزر و هنگام عمل جراحی لیزری هموروئید، دچار آسیب‌دیدگی و پارگی وسیع روده‌ها شده و حالا به نوعی در دوره جوانی، بازمانده از کار و شغل در خانه بستری شده است.قطعا باید دستگاه‌های مرتبط با بهداشت و درمان و نظامات پزشکی به این نامه تکان‌دهنده که در یکی از پرتیراژترین روزنامه‌های کشور چاپ شده‌بود، سریع توجه می‌کردند و واکنش نشان می‌دادند تا معلوم شود، این حادثه چرا و چگونه پیش آمده و از چه طریقی باید از تکرار حوادث مشابه جلوگیری کرد.

خسارات وارده به این بانوی دردمند تنها به زیان‌های مالی و اقتصادی محدود نمی‌شود، خسارات روحی و روانی این رخداد ناگوار به مراتب بیشتر از زیان‌های اقتصادی است. مطبوعات به عنوان آینه افکار‌عمومی، موظف‌اند مشکلات و نارسایی‌های جامعه را منتشر کنند و دستگاه‌های مسئول نیز موظف‌اند طبق قانون به مسائل و مشکلاتی که از این طریق انتشار پیدا می‌کند توجه کرده و افکار عمومی را نسبت به تعقیب متخلف یا متخلفان یا ارائه ادله شواهد مبنی‌بر وقوع سهو در جریان عمل مجاب سازند. البته بررسی کارشناسان، تحقیق در مورد سوابق میزان مهارت به ویژه درخصوص کاربرد تجهیزات پیچیده پزشکی توسط جراح، به یافتن حقیقت، کمک شایانی می‌کند. اما وقتی واکنش به‌موقع نسبت به این حوادث دیده نمی‌شود، نگرانی‌هایی را دامن می‌زند و میزان اعتماد جامعه را نسبت به جامعه پزشکی و همچنین دستگاه‌هایی که بر مناسبات پزشک و بیمار نظارت دارند، به شدت کاهش می‌دهد.

مسئله تنها در اشتباهات روزافزون پزشکی نیست که پیامدهای آن را به شکل اعتراض بیماران متوجه می‌شویم. شاید درصدی از این اشتباهات طبیعی و قابل چشم‌پوشی باشد، اما وقتی بیشتر شد دیگر نمی‌توان آنها را طبیعی قلمداد کرد، بلکه باید پذیرفت یک مشکل اساسی که ناشی از ورود برخی افراد فاقد صلاحیت یا مهارت‌های پزشکی به این حرفه حساس است، در حال رشد است و باید با آن طبق قانون برخورد شود تا از وقوع ضایعات بیشتر در آینده جلوگیری شود. در کنار این مسئله، امر تبلیغات پزشکی هم مهم است. کسانی که در رسانه‌ها یا فضای مجازی برای خود مهارت‌ها و توانایی‌های گوناگون همراه با کاربرد تجهیزات حساس و نوین مثل اشعه لیزر راه‌می‌اندازند ادعاهایشان محک زده شود. اگر این کار اساس صحیحی داشته باشد و مراجعان بدانند، هرگونه اعلان پزشکی از نظارت‌های کارشناسی لازم برخوردار است، اعتماد بیشتری خواهند داشت. در خاتمه پیشنهاد می‌کنم، وزارت بهداشت و درمان و سازمان نظام پزشکی، ضمن بررسی آمار حوادث ناگوار ناشی از اشتباهات در درمان و جراحی به ویژه جراحی با دستگاه‌های پیشرفته را پیگیری کنند تا شاهد افزایش این حوادث در آینده نباشیم.