تاریخ انتشار: ۵ بهمن ۱۳۸۵ - ۰۸:۰۵

گروه ادب و هنر: سومین همایش آیین‌های عاشورایی در 3 بخش تئاتر صحنه‌ای، خیابانی و نمایش‌های مذهبی از یکشنبه هشتم بهمن ماه با حضور هنرمندانی از سراسر ایران در مجموعه تئاتر شهر آغاز می‌شود.

 در این همایش که 5روز به طول می‌انجامید 15 نمایش از تهران و 8 نمایش از شهرستان‌ها به صحنه می‌آید. این آثار که از میان 170 گروه متقاضی انتخاب شده‌اند، همچون آثار خیابانی همایش با هم به رقابت می‌پردازند.

نمایش‌های «زخمه بر رمل» نوشته و کار آتیلا پسیانی، «و اینک یحیی» نوشته عظیم موسوی به کارگردانی سیاوش تهمورث، «ضریح نام» نوشته و کار سیروس کهوری‌نژاد، «عمو هاشم» نوشته راد و فتحعلی بیگی به کارگردانی مریم معترف، «غریبه‌های همیشگی» نوشته و کار شهرام کرمی، «اگر باران ببارد» نوشته حسین امرایی به کارگردانی مهدی صباغ، «به زیر تیغ شب» نوشته فرهاد ارشاد به کارگردانی مشترک رسول نقوی و محسن سلیمانی، «پندار زنده گفتار مرده» نوشته و کار حمید ابراهیمی، خورشید و خاکستر نوشته قدرت‌الله فتحی به کارگردانی علی اصغر راسخ راد، «دشت مینو» نوشته و کار عاطفه معینی، «غروب روز نهم» نوشته غلامرضا حسین‌پور‌برخوردار به کارگردانی محسن سراجی، «فرجام» نوشته ملیحه مرادی جعفری به کارگردانی احمد ایرانی‌خواه، «فقط آسمان می‌داند» نوشته طلا معتضدی به کارگردانی نیما دهقان و «مسافران» نوشته و کار سیروس همتی آثاری هستند که از تهران در همایش حضور دارند.


8 نمایش نیز از اردبیل، همدان، تبریز، میناب، اصفهان و مشهد با گروه‌های تهرانی به رقابت می‌پردازند. «تراژدی تردید» نوشته و کار رضا صابری، «رستگاری» کار سعید تشکری، «کربلای بی‌شمر» نوشته رضا صابری به کارگردانی غلامرضا جهانیا، «خورشید و خاکستر» کار مجید واحدی‌زاده، «ذکریا» کار  فؤاد ابراهیمیان، «وجدان هرگز نمی‌میرد» نوشته میترا شریف به کارگردانی فریدون خسروی و هجوم کار حسن سبحانی مینابی عنوان این نمایش‌هاست.


خورشید کاروان
نمایش «خورشید کاروان» نیز برای شانزدهمین سال متوالی، امسال در تالار بزرگ کشور به اجرا درمی‌آید. این نمایش که پیش از این توسط حسین نورایی و حسین مسافر آستانه در ایام محرم سالهای گذشته کارگردانی شده از 12 محرم امسال به مدت 20 شب به کارگردانی محمود فرهنگ به صحنه می‌آید. انوشیروان ارجمند، فرهاد بشارتی، رحیم نوروزی، محمود راسخ‌فر و جمعی دیگر از بازیگران این نمایش حضور دارند: طراحی صحنه را حسین عالم بخش، جلوه‌های ویژه را محمد زاویه و طراحی نور را عبدالخالق مصدق بر عهده دارند. مدیر تولید آن علی رضوانی و مداح نمایش «حاج محمد سراج»‌ است.


مهدی متوسلی مدیرعامل مؤسسه فدک  تهیه‌کننده این نمایش می‌گوید: تاکنون 600هزارنفر نمایش خورشید کاروان را دیده‌اند. امسال نیز هزینه‌های نمایش توسط تهیه‌کنندگان تأمین شده، بنابراین بلیت نمایش رایگان است و علاقه‌مندان می‌توانند ساعت 17در تالار بزرگ کشور به تماشای خورشید کاروان بنشینند.


وی با اشاره به موفقیت نمایش‌های مذهبی در جذب مخاطب می‌گوید: نمایش از «خاک تا افلاک» با 43 هزار تماشاگر، پنجره فولاد با 5 اجرا میزبان هزار تماشاگر بود. همین امر نشان می‌دهد که نمایش مذهبی می‌تواند در زمان کنونی نیز مورد توجه تماشاگر قرار گیرد. این هنرمندان هستند که نباید از این نوع نمایش غافل شوند تا این هنر جایگاه خود را پیدا کند.


آیین خاستگاه تئاتر
سید جوادهاشمی که با یک نمایش در بخش صحنه‌ای همایش آیین‌های عاشورایی حضور دارد معتقد است تنها حمایت اقتصادی از گروه‌های نمایشی نمی‌تواند در ارتقای نمایش‌های مذهبی مؤثر باشد بلکه این نمایشنامه‌نویسان و هنرمندان‌اند که باید شناسایی شده و مورد حمایت قرار گیرند.


وی می‌گوید: وظیفه اصلی مسئولان تئاتر کشور باور کردن تئاتر ملی مذهبی است، بنابراین باید به متون مذهبی اهمیت بیشتری داده شود. به سادگی می‌توان هزینه‌هایی را که صرف جشنواره‌ها و گروه‌های مختلف می‌شود صرف حمایت از نمایشنامه‌نویسان قدرتمند کرد که در کنار مشاور مذهبی بتوانند نمایشنامه‌ای شایسته این مقوله و متناسب با استانداردهای نمایشنامه‌نویسی خلق کنند.

 این کارگردان تئاتر با تأکید بر تأثیر استمرار اجرای نمایش‌های مذهبی طی سال بر بهبود وضعیت این نوع نمایش می‌گوید: با این حال جای تأسف است که عمده کارهای مذهبی ما به صورت مقطعی و به ماه محرم محدود می‌شود. جدا کردن نمایش‌های مذهبی به اجرا در جشنواره‌های مذهبی چندان مطلوب نیست.

 چرا که نمایش‌های مذهبی باید در دل سایر آثار نمایشی قرار گرفته و اجرا شوند. اعظم بروجردی نویسنده و کارگردان تئاتر نیز این تفکیک را کار درستی نمی‌داند و می‌گوید: تئاتر مذهبی و غیرمذهبی مفهوم چندانی ندارد، چرا که همه تئاتر‌ها را می‌توان تئاتر مذهبی محسوب کرد و این به نوع نگرش ما بستگی دارد.


بروجردی اما درباره همایش آیین‌های عاشورایی می‌گوید:  اگر چه خاستگاه تئاتر آیین است ولی در آیین‌های عاشورایی باید به گونه‌ای برنامه‌ریزی شود که تمام آیین‌های سراسر کشور به عنوان نمونه در این همایش حضور داشته و به مردم عرضه شود. برگزاری همایش آیین‌های عاشورایی این امکان را به وجود می‌آورد که برخی هنرمندان تئاتر که کمتر به این مقوله پرداخته‌اند در این وادی نیز به فعالیت بپردازند. البته باید به این نکته هم توجه کنند که در این کار ظرافت خاصی را رعایت کنند تا کارشان از خرافات و جهل به دور باشد.


کل یوم عاشورا
جهانگیر الماسی هنرمند تئاتر و سینما با اشاره به رشد آثار تولید شده براساس باورها و اعتقادات مذهبی، طی سالهای بعد از انقلاب می‌گوید: مفاهیم دینی در امتداد تاریخ بشر جاری و ساری است. با کالبد شکافی مسائل امروزه نیز می‌توان این مفاهیم را نشان داد. اما واقعیت این است که تا صحبت از کار مذهبی به میان می‌آید، مختصاتی در ذهن متبادر می‌شود که شامل مشخصات تاریخی صدر اسلام می‌شود.


وی با تأکید بر این که مفاهیمی چون ایمان، گذشت، فتوت و جوانمردی جزو مبانی اعتقادی بخصوص اعتقادی شیعه است که همواره و در همه زمان‌ها همیشگی و جاودانه است می‌گوید: این مفاهیم را می‌توانیم در زمان خودمان نیز جست‌وجو کنیم.

 به نظر من در این رویکرد اگر همه بخواهند یک دوره تاریخی را با موقعیت جغرافیایی و ظاهری آن زمان بازسازی کنند، از کنار این اتفاق سهل و ممتنع گذشته‌اند.« کل یوم عاشورا  کل ارض کربلا» به ما یاد می‌دهد که در همه زمانها می‌توانیم یک «نه» به بزرگی همه تاریخ به همه نابکاری‌ها  و پلیدی‌ها و سیاهی‌ها بگوییم.

ساحت اعتقادات دینی و الهی حیطه‌ای است که امروز ضرورت حراست از آن احساس می‌شود. به نظر من اگر با دیدگاه احساسی به آن نزدیک شویم به آن لطمه زده‌ایم. تولید یک اثر دینی پیر راه می‌طلبد؛ پیری که اشارت  بشارت داشته باشد.

برچسب‌ها