تاریخ انتشار: ۲۶ مرداد ۱۳۹۰ - ۰۹:۴۸

همشهری آنلاین – سهیلا نیاکان: مجسمه سازی یکی از قدیمی ترین و مهم ترین شاخه های هنرهای تجسمی و پویاترین هنرها است و مجسمه ساز (پیکر تراش) در طول تاریخ معمولا از اعتبار زیادی برخوردار بوده است.

مجسمه سازی، هنر شکل دادن به اشیاء است. به محصولات این هنر تندیس یا مجسمه گفته می‌شود. هر پیکر یا سازه سه بعدی را که به منظور دارا بودن یک بیان هنری آفریده شده است، می‌توان تندیس نامید.

بنابراین باید دانست، هر شکل دادنی را مجسمه سازی نمی گویند بلکه باید در ورای آن یک فکر، ایده یا یک نوآوری وجود داشته باشد.

شاید تمدن امروز بشر بیشتر به هنرمندان مجسمه ساز مدیون است به دلیل آنکه آثار به جا مانده از گل، چوب، سنگ و فلز به علت دیر پایی و استقامتی که در برابر عوامل مخرب طبیعی از قبیل رطوبت، سرما، گرما و ... از خود نشان می‌دهند، از روزگاران بسیار دور به ما رسیده‌اند. اما در کشور ما مجسمه سازان فراز و نشیب‌های بسیاری را در دوران فعالیت خود تجربه کرده‌اند.

 با حمله اعراب به ایران در دوره ساسانیان، این هنر که از منظر آنها، نشانه‌هایی از بت پرستی و کفر در آن دیده می‌شد، تحریم و هنرمندان ایرانی از پرداخت مستقیم به این هنر منع شدند.

هنرمندان مجسمه ساز ایرانی درآن دوران به پیوند با زندگی روزمره پرداختند و به تولید اشیایی دست زدند که علاوه بر بروز خلاقیت‌های مجسمه سازان، دارای کاربری و مصرف روزمره بود.

قفل‌های آهنی با شکل جانوران و پرندگان و یا رمل و اسطرلاب‌هایی با شکل اژدها و سیمرغ را می‌توان در زمره نتایج این دست فرآیندهای خلاقانه عنوان کرد.

دراین دوران مجسمه سازی به صورت کاربردی درآمده بود و به صورت دق الباب، ظروف و وسایلی که در زندگی روزمره از آنهااستفاده می شد، خودنمایی می کرد.

باشروع قرن بیستم، شرایط اجتماعی ایران دچار تغییرودگرگونی شد و هنرمندان مجسمه ساز امکان پرداخت مستقیم به هنر خود را بار دیگر به دست آوردند.

شاهان قاجار به تقلید از شهرهای اروپایی و آنچه در سفرهای خود دیدند، نصب مجسمه در میدان های تهران و دیگر شهرها را آغاز کردند.

ابوالحسن صدیق و علی اکبر صنعتی زاده از پیشگامان این هنر در ایران هستند و در دهه های ۳۰ و۴۰، ایران نیز از جریان های تازه هنری جهان بی تاثیر نماند.

نخستین دانش آموختگان هنرستان های هنرهای تجسمی که برای ادامه تحصیل به اروپا و آمریکا سفر کردند با ایده های جدید به ایران بازگشتند و عشق به تجدد و مدرنیسم به عنوان حامی این هنرمندان اندیشه های آنان را به عنوان مهم ترین جریان هنری کشور معرفی کرد.

این جریان تا سال ۱۳۵۷که انقلاب اسلامی در ایران به وقوع پیوست، به شکل مستمر به رشد خود ادامه داد.

نخستین نمایشگاه رسمی مجسمه پس از انقلاب اسلامی، در موزه هنرهای معاصر تهران و در سال ۱۳۶۸ برپا شد.

این هنر بعد از پیروزی انقلاب اسلامی دچار تحول و نوزایی شد و هنرمندان مجسمه ساز به مضمون های ملی و بازیافت فرهنگی خود هماهنگ با آرمان های انقلاب دست زدند.

امروزه فارغ التحصیلان رشته مجسمه سازی می توانند در روابط عمومی موسسات، همکاری با شهرداری ها، تعلیم مجسمه سازی در هنرستان‌ها و امور تربیتی آموزش و پرورش، همکاری با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخش خصوصی فعالیت کنند.

مخاطبان همشهری آنلاین طی مطالبی که در پی می‌آیند، با زندگینامه هنرمندان عرصه مجسمه سازی آشنا می‌شوند:

برچسب‌ها