الزویر یکی از بزرگترین ناشران مطبوعات پزشکی و علمی در جهان است. این مؤسسه در آمستردام قرار داشته و در آمریکا، انگلستان و برخی نقاط دیگر جهان نیز فعالیت دارد. تولیدات اولیه آن شامل ژورنال لاسنت، سل و کتابهایی شامل آناتومیگری و ساینس دایرکت (مجموع ژورنالهای الکترونیک) بوده است. الزویر مرجع دادگان اینترنتی خود به نام اسکوپوس را نیز ارائه کرده است.
این نخستین باری نیست که مؤسسات و انجمنهای اروپا و آمریکا، دانشگاهها، مراکز علمی و متخصصان ایرانی را مورد تحریم قرار میدهند. طی سالهای اخیر میتوان به خبرهایی با این عناوین برخورد کرد: «عضویت 36 شیمیدان ایرانی در انجمن شیمی آمریکا لغو شد»، «انجمن بینالمللی مهندسی اپتیک (SPIE) از تحویل مجلات و کتابهای درخواستی محققان ایرانی با استناد به تحریمهای ایران خودداری کرد»،«انجمن بینالمللی برق و الکترونیک آمریکا عضویت تمامی ایرانیان عضو این انجمن را بهحالت تعلیق درآورد»، «مؤسسه آمریکایی هوانوردی و فضانوردی (AIAA) از اعمال دور جدید سیاستهای خصمانه و تبعیضآمیز علیه محققان ایرانی عقبنشینی رسمی کرد» و «مؤسسه بتن آمریکا (ACI)، محدودیتهای جدیدی را برای جلوگیری از حضور دانشجویان ایرانی در مسابقات جهانی دانشجویی بتن وضع کرد».
البته در اغلب موارد فوق، بعد از اعتراض محافل علمی ایران به این انجمنها و مؤسسات، تحریمها لغو شده است. در مورد اخیر نیز وزارت علوم رسما به اقدام الزویر اعتراض کرده است. بسیاری از این انجمنها یا مؤسسات ادعا میکنند که با سیاست، میانهای ندارند اما تجربه نشان میدهد که در عمل مجری سیاستهای دولتمردان اروپایی و آمریکایی هستند.
ایران اسلامی دوره رشد علمی و پیشرفت را میگذراند و بالارفتن رتبه علمی ایران در زمینههای مختلف، نشاندهنده آغاز دوران شکوفایی علمی و فناوری در کشور است. خودداری از ارائه خدمات علمی و پژوهشی توسط نهادهایی مانند الزویر به هیچ وجه نمیتواند مانع این روند رشد شود. اتفاقا ماجرا در اغلب اوقات برعکس است.
دانشمندان ایرانی از سالها پیش طبق یک سیاست تعریف شده آکادمیک، مقالات علمی و پژوهشی خود را برای انتشار در ژورنالهای منتشر شده توسط این مؤسسات و سامانههای نمایهسازی آنها ارسال میکردهاند. اگر تحریمهای علمی مؤسساتی مانند الزویر ادامه پیدا کند، بازنگری در رویه انتشار مقالات علمی متخصصان ایرانی امری ضروری بهنظر میرسد؛ واقعیت این است که در چنین صورتی آنان که بیش از همه ضرر میکنند همان مؤسسات هستند.
ولی امروز غربیها متأسفانه با قدرناشناسی و اعمال آپارتاید و تبعیض نژادی، مسلمین و بهطور ویژه ایران اسلامی را تحت غیرانسانیترین تحریمهای علمی و فناوری قرار داده و ما امروز حتی در انتقال فناوریهایی با کارکرد انساندوستانه، مانند فناوریهای پزشکی با موانع عدیدهای مواجه هستیم.
نتایج بسیاری از تحقیقات و پژوهشهای دانشگاههای ایران و دانشمندان ایرانی بهرایگان و به سهولت در دسترس غربیها قرار میگیرد و با توجه به اینکه در بسیاری از رشتهها مانند فیزیک یا نانو فناوری امکان تجاریسازی نتایج تحقیقات پژوهشگران ایرانی در داخل کشور وجود ندارد، در عمل این غربیها هستند که از این پژوهشها سود میبرند.بهترین مقابله با اقدامات مؤسساتی مانند الزویر یا آیاسآی، ارسال نکردن مقالات پژوهشی دانشمندان ایرانی به آنها و انتشار آنها در مجلات معتبر تحت سامانههای نمایهسازی دیگر در جهان است.