انتشار این گزارش‌ها خود نخستین حلقه از عملیات‌های روانی علیه ایران است. در حالی که قرار بود گزارش پاییزی آژانس روز چهارشنبه منتشر شود، از روز جمعه هفته پیش 2 خبرگزاری رویترز و آسوشیتدپرس بخش‌هایی از این گزارش را برجسته و عملیات روانی سنگینی را علیه ایران آغاز کردند؛ البته این عملیات در راستای تکمیل جوسازیهای 2 ماه اخیر غرب علیه ایران قابل تفسیر است.
در بخشی از گزارشی که آسوشیتدپرس منتشر کرده آمده است که ایران مدل‌های رایانه‌ای یک کلاهک هسته‌ای را ساخته است. ظاهرا منبع این اطلاعات نیز همان لپ‌تاپ معروفی است که در چند سال اخیر مانند چراغ جادو اطلاعات مورد نیاز غرب را برای اثبات اهداف نظامی ایران از انرژی هسته‌ای فراهم کرده است؛ هرچند مستندات ادعای آژانس در این خصوص قابل تامل بوده و مشخص نیست چطور می‌توان این اطلاعات را به ایران نسبت داد، در حالی که هر کسی می‌تواند در رایانه شخصی خود چنین اطلاعاتی را شبیه‌سازی کرده و آن را به ایران انتساب دهد.
هرچند این ادعا موضوع جدیدی نیست و پیش‌تر تحت عنوان مطالعات ادعایی هم در گزارش‌های آقای البرادعی و هم در گزارش‌های آقای آمانو آورده شد، با این حال این موضوع پیش از این به‌عنوان سؤال آژانس مطرح و از ایران درخواست می‌شد که به این سؤالات پاسخ دهد اما هدف از جوسازیهای اخیر این است که انحراف ایران از فعالیت‌های صلح‌آمیز را قطعی نشان دهند. درحالی که طبق عرف بین‌الملل آن طرفی که ادعایی را مطرح می‌کند باید صحت ادعای خود را ثابت کند و نه‌طرفی که مورد اتهام واقع شده است.
همچنین در بخش دیگری از این گزارش ادعا شده است تصاویری ماهواره‌ای از ایران به دست آمده که نشان‌دهنده یک محفظه فولادی بزرگ برای آزمایش مواد منفجره با قدرت بالاست و می‌تواند با فعالیت‌های هسته‌ای ایران مرتبط باشد. حال اینکه این محفظه واقعا چیست و کجا قرار دارد و چطور می‌توان آزمایش مواد منفجره را از این تصاویر متوجه شد و اصولا چطور می‌توان ارتباط این تصاویر با ایران را اثبات کرد؟ اینها سؤالاتی است که آژانس باید به آنها پاسخ دهد. با این حال ایران قبلا در 113صفحه پاسخ‌های متقنی به اینگونه ادعا‌ها داده، جای تعجب دارد که چرا دستگاه دیپلماسی و نهاد‌های دخیل در موضوع انرژی هسته‌ای این پاسخ‌ها را منتشر نمی‌کنند تا افکار عمومی بتوانند قضاوت درستی داشته باشند. به‌نظرم این انتظار منطقی وجود دارد که اگر چه این بحث‌ها کمی تخصصی است اما پاسخ‌های قبلی ایران منتشر شود و مردم در جریان این پاسخ‌ها قرار بگیرند.
از سوی دیگر گفته شده ایران از سال2003 فعالیت‌های مشکوکی در موضوع هسته‌ای داشته؛ این ادعا با گزارش سال2007 دستگاه‌های اطلاعاتی و امنیتی آمریکا که گزارش داده بودند ایران از سال2003 هیچ‌گونه فعالیت هسته‌ای مشکوکی نداشته است در تعارض قرار دارد و آن گزارش را زیر سؤال می‌برد. همچنین گفته شده ایران فعالیت‌هایی برای دستیابی به ساخت بمب هسته‌ای انجام می‌دهد.
منتها رویترز در گزارش خود آورده است که آژانس از اشاره صریح به این موضوع خودداری کرده؛ هرچند رویترز اشاره‌ای به چرایی این ماجرا نداشته اما به‌نظر می‌رسد علت این عدم‌اشاره صریح، هشدار اخیر کشور‌های چین و روسیه باشد که از آمانو خواسته بودند در چارچوب وظایف حرفه‌ای‌‌اش عمل کند و از قضاوت‌های خارج از حیطه وظایف حقوقی و فنی بپرهیزد. دلیل دیگر این امر این است که غرب از سال 1995 تا‌کنون همواره ایران را به تلاش برای ساخت بمب اتمی متهم کرده و به‌طور پیوسته تاریخ‌های متعددی برای دستیابی ایران به توان تولید بمب اتمی اعلام شده در حالی که از آن تاریخ تا‌کنون 16سال می‌گذرد و ایران تا‌کنون تلاشی برای دستیابی به سلاح اتمی از خود نشان نداده و این رسوایی بزرگی برای غرب و ادعا‌های آنان محسوب می‌شود.
آنچه موضوع گزارش آژانس را حساس‌تر می‌کند تلاش همزمان غرب در چند جبهه مرتبط با انرژی هسته‌ای، حقوق بشر و تروریستی است که به‌صورت مجموعه‌ای از جوسازی‌ها علیه ایران درحال انجام است. بنابراین درحال حاضر شاهد یک عملیات روانی گسترده‌ای هستیم که همزمان شده با اظهارات رئیس‌جمهور رژیم صهیونیستی درخصوص حمله نظامی به ایران. هر چند این اظهارات تهدید آمیز قابلیت پیگیری قضایی دارد و سران این کشور‌ها باید در محاکم حقوقی به‌علت تهدید یک کشور مستقل محاکمه و مجازات شوند اما آنچه درخصوص ماهیت و اهداف این اقدامات می‌توان گفت این است که ظاهرا غرب تلاش دارد تا قبل از برگزاری دور جدید مذاکرات به گمان خامش موضع ایران را سست کند تا در مذاکرات به اهداف و نتایج مطلوب خودش برسد؛ هرچند تجربه چندین دور مذاکره با ایران باید اشتباه بودن این مسیر را برای غرب مسجل کرده باشد.
* کارشناس مسائل بین‌الملل