فریبا خانی: وقتی یک نشریه را ورق می‌زنید، به شکل صفحه های آن دقت کنید ببینید این عکس‌ها و مطالب چگونه در کنار هم چیده شده‌اند.

شما می‌روید خرید، یک روسری یا عطر می‌خرید. یک ساک مقوایی دریافت می‌کنید که خیلی زیباست. ممکن است آن ساک را نگه ‌دارید و از شکلش لذت ببرید.

گرافیک هنری است که این چنین با زندگی شما در هم آمیخته است. ریچارد هولیس در کتاب «تاریخ طراحی گرافیک» می‌گوید:«گرافیک یک زبان است. نوعی زبان است با دستور زبانی نا‌معین و الفبایی پیوسته در حال گردش.»

کلاغ سفید در یک روز برفی به نمایشگاه «سرو نقره‌ای» سرک کشید. اگر به گرافیک علاقه دارید، فقط امروز از ساعت 2 تا 8 بعدازظهر می‌توانید از این نمایشگاه در خانه هنرمندان دیدن کنید.

در این نمایشگاه بخش‌هایی همچون طراحی نشانه و نشانه ‌نوشته، پوستر، جلد نشریات (کتاب و مطبوعات)، صفحه آرایی نشریات (کتاب و مطبوعات)، گرافیک تبلیغات، بسته بندی، بروشور و کاتالوگ و...را می‌بینیم.

فیروز شافعی، امرالله فرهادی، بهروز متین صفت، کیانوش غریب‌پور، ساعد مشکی و فرشید مثقالی اعضای شورای سیاست گذاری این دوره از نمایشگاه‌اند و افرادی چون اونیش امین الهی، علی رشیدی، مسعود سپهر، حسن کریم‌زاده، آریا کسایی، طاهره محبی تابان و هومن مرتضوی انتخاب آثار را انجام دادند.

  زندگینامه هنرمندان گرافیست

با حسن کریم زاده، یکی از اعضای هیئت انتخاب آثار به گفت‌وگو می‌نشینیم. او یکی از گرافیست ها وکاریکاتوریست‌های خلاق کشور است.

  • درباره نمایشگاه «سرو نقره‌ای» صحبت کنید.‌آیا این نمایشگاه سال آینده هم برگزار می‌شود؟

«سرو نقره‌ای»نمایشگاهی است مستقل که در سال 1389 به همت انجمن طراحان گرافیک ایران و با حمایت انجمن بین‌المللی مجامع گرافیک (ایکوگرادا) کلید خورد. این نمایشگاه قصد دارد آثار و توان حرفه‌ای اعضای انجمن را به قصد رسیدن به استانداردهای حرفه‌‌‌ طراحی‌گرافیک، به رقابت بگذارد. پاییز امسال شاهد برگزاری دومین دوره از این رویداد به دبیری دوست و هنرمندِ عزیز، کیانوش غریب‌پور هستیم.

به نظر من لطفِ نمایشگاه «سرو نقره‌ای»به این است که تمامی بخش‌های مختلف طراحی گرافیک را شامل می‌شود و مورد توجه قرار می‌دهد. علاوه بر این، فعالیت یک‌سال گذشته‌ طراحان گرافیک را زیر ذره‌بین می‌گذارد. امسال هم 23 رشته در فراخوان ارسال آثار گنجانده شده بود؛ از طراحی نشانه و کتاب و پوستر گرفته تا طراحی بسته‌بندی و طراحی حروف و موشن‌گرافیک (تیتراژ).

  • این کارها چه‌طور انتخاب شدند و معیار شما به عنوان یکی از اعضای هیئت انتخاب چه بود؟

آثارِ رسیده در چند روزِ کاری و در دو مرحله جداگانه داوری و انتخاب شدند. جمعاً 10 داور (چه در انتخاب اولیه‌ آثار و چه در داوری نهایی) روی کارها نظارت داشتند و هر یک، ضمن رعایت موازین کلی دبیرخانه‌ نمایشگاه، قطعاً معیار خاص خود را هم داشته‌اند. در این بین، کارهایی نظر مرا جلب می‌کردند که ضمن خلاقیت در استفاده از مواد معمول، اجرای بی‌آلایش و منطقی داشتند. علاوه بر این، برخورد هوشمندانه‌ طراح با محتوای سفارش‌ها هم از نظر من، دارای اهمیت زیادی بود.

  • گرافیک هنر عجیبی است که حضورش در تمام زندگی انسان امروز مشهود است. پس چرا می‌گویند این هنر مهجور است؟

بله، امروز در هر موقعیتِ مکانی، سر بگردانید پر است از کارهای ریز و درشتی که محصول فکر و قلم طراحان گرافیک است. این مهجوریتی که از آن نام می‌برید شاید در یکی‌،دو دهه‌ اولی که این رشته در ایران پا به عرصه‌ وجود گذاشت مطرح بود؛ که طبیعی هم بود، اما امروز فکر می‌کنم کمتر کسی است که نام این رشته به گوشش نخورده باشد یا به اهمیت آن پی نبرده باشد. دست‌کم، بررسی تعداد فارغ‌التحصیلان سالانه‌ این رشته در دانشگاه‌ها ـ گذشته از سطح کیفی آن ـ نشانگر استقبالی است که از این هنر می‌شود، و جایگاهی که گرافیک در جامعه پیدا کرده است.

  • چرا بعضی هنرمندان نقاش در برابر این هنر موضع‌گیری دارند و به نوعی آن کار را کاملاً تجاری می‌دانند؟

درباره چرایی موضع‌گیری یا عدم آن، باید از خودشان پرسید، من نمی‌دانم. به هر حال قرار است هر کس هر طور دوست دارد فکر کند. این مهم نیست که اهل یک حرفه در مورد حرفه‌ دیگر چه فکر می‌کند؛ به زعم من مهم این است که حرفه‌ مورد نظر، چه‌اندازه در بطن جامعه نفوذ کرده و چه‌مقدار دردی از مردم دوا کرده است. ارزش یا بی‌ارزشی هر حرفه، هنر، یا مقوله‌ای را باید بر اساس کمیت و مهم‌تر از آن، کیفیتی که در جامعه ایجاد کرده است سنجید. من، به عنوان یک طراح گرافیک تجاری یا غیرتجاری(!)، پیشه‌ام را به شدت دوست دارم، از پویایی و سرزندگی آن لذت می‌برم و از این‌که می‌توانم در سطح سواد بصری جامعه‌ام، تأثیرگذار باشم به خود می‌بالم.

***

در سالن بهار این نمایشگاه، صفحه‌آرایی‌ها را می‌بینیم.نمونه‌ای هم از نشریات همشهری در این نمایشگاه هست.طراحی‌هایی از کارت‌های هدیه بانک، طراحی جلد کتاب‌ها،‌ طراحی کیسه‌های پفک، چیپس و... در یکی از سالن های این نمایشگاه تصویرسازی‌هایی از استیو هلر می‌بینیم؛ یکی از گرافیست‌های‌مشهور جهان.

نیک روزوسکی، گرافیست پرتغالی که کار گرافیک روزنامه جدید ملی پرتغال را به عهده دارد و نمونه‌ای از کارهای او هم در این نمایشگاه هست.

نمونه ای از جلدهای مجله‌های آمریکایی و...

مرحوم مرتضی ممیز جمله زیبایی درباره گرافیک دارد. او می‌گوید: «گرافیک یعنی خلاصه کردن یک عنصر تصویری تا جایی که پیام خود را از دست ندهد و قابل تکثیر باشد.» این تعریف را در این نمایشگاه حس می‌کنید.

خانه هنرمندان در خیابان ایرانشهر واقع است.

منبع: همشهری آنلاین