اولین سخنران، دکتر یوسفی آذر دبیر اجرایی همایش بود که سخنان خود را با اشاره به اعلام سال جهانی جنگل از سوی سازمان ملل آغاز کرد وگفت: ارزیابی منابع جنگلی جهان که در سال 2010انجام شده نشان میدهد سالانه 13 میلیون هکتار از رویشگاههای جنگلی در سراسر جهان تخریب میشود. این درحالی است که جنگلکاری و اقدامات مشابه به هیچ عنوان نمیتواند جایگزین جنگلهای تخریب شده شود.
یوسفی خاطرنشان کرد: هدف از برگزاری این همایش هم جلب توجه عمومی و جلب توجه تصمیمسازان و سیاستگذاران ارشد به اهمیت جنگل و نقش حیاتی آن است.
وی در ادامه گفت: «بیایید یک درخت بکاریم» شعار و نماد عزم جامعه جهانی برای توسعه و حفاظت از جنگل است اما من تاکید میکنم ضمن ارج نهادن به این شعار و تلاش برای نهادینه شدن آن، پیش از هر اقدامی اجازه ندهیم حتی یک درخت قطع شود.
فرصتی برای پیوند مردم با جنگل
دکتر نورالدین مونا، نماینده سازمان خواربار کشاورزی ملل متحد(فائو) در ایران سخنران بعدی همایش بود. وی گفت: مجمع عمومی سازمان ملل متحد، سال 2011 را سال جهانی جنگل تعیین کرد تا از این طریق سطح آگاهی در زمینه مدیریت پایدار، حفاظت و توسعه پایدار انواع جنگلها را بالا ببرد. «جنگل برای مردم » موضوع اصلی این نامگذاری، در واقع رابطه پویای جنگلها و مردمی که به این رویشگاهها وابستهاند را برجسته میسازد. مونا افزود: ایران یکی از 70 کشور در حال توسعه جهان با پوشش کم جنگل است. جنگلها نقش مهمی در کمک به امنیت غذایی و حفاظت از حوزه آبخیز و زیستبومها دارند با این حال، در ایران مانند کل منطقه خاور نزدیک، جنگلها سریعتر از آنچه در اکثر نقاط جهان مشاهده میشود در حال نابودی هستند.
علی محمد مختاری مدیرعامل سازمان پارکها و فضای سبز شهرداری تهران از دیگر سخنرانان این همایش گفت: ایران در شمار 70 کشوری است که پوشش جنگلی آن کمتر از 10درصد است. براین اساس اگر ما بتوانیم سطح جنگلهای کشور را از 14 میلیون هکتار فعلی به 16 میلیون هکتار افزایش دهیم و از شمار این کشورها خارج شویم گام مؤثری برداشتهایم. وی در بخشی از سخنان خود به اهمیت جنگل و توسعه فضای سبز در کاهش آلودگی هوای کلانشهرها اشاره کرد وافزود: کمربند سبز تهران در سال 59 با منظور توسعه فضای سبز این کلانشهر به تصویب رسید اما در دهه اول به خاطر مشکلات جنگ چندان کاری در این زمینه صورت نگرفت و همه اقدامات شهرداری به ایجاد 5 هزار هکتار فضای سبز در جنوب تهران منتهی شد. در سال 68 کمربند سبز تهران دوباره در دستور کار قرار گرفت و فاز اول آن به مساحت 29 هزار هکتار اجرا شد و طرح تکمیلی آن در سال 83 در کمیسیون زیربنایی دولت به تصویب رسید که براساس آن فضای سبز به مساحت 50 هزار هکتار تعیین شد. به گفته وی، در مدیریت اخیر شهرداری در فاز دوم بیش از 12 هزار هکتار فضای سبز ایجاد شد که احداث 1800 پارک منطقهای و فرامنطقهای در تهران با هدف مقابله با آلودگی هوا در همین راستا صورت گرفته است.
دکتر هادی کیادلیری، دبیر علمی همایش بینالمللی بزرگداشت سال جهانی جنگل بعد از مختاری پشت تریبون قرار گرفت تا ضمن یادآوری اهمیت و نقش جنگل نسبت به عوامل تهدیدکننده جنگلهای کشور هشدار دهد. این استاد دانشگاه گفت: جنگل کارکردی بسیار فراتر از تولید چوب دارد تا آنجا که کشورهایی که ذخیرهگاههای جنگلی و منابع طبیعی خود را تخریب میکنند در آینده نزدیک استقلال خودشان را از دست خواهند داد.
رئیس انجمن علمی جنگلبانی خاطرنشان کرد: مرگ و میر 300هزار هکتار رویشگاههای جنگلی در غرب کشور، مرگ بلوطهای بلند مازو در شمال کشور که گونه اندمیک ( منحصر به فرد) کشور ماست و نیز تخریب زیستگاهها، طغیان آفات، آتشسوزیهای پیدرپی و مرگ اکوسیستمهای جنگلی، زنگ هشداری را به صدا در آورده که نشان میدهد باید برای جلوگیری از بروز فاجعه در رویشگاههای جنگلی اقدامی کارساز کرد؛ در غیراین صورت بهزودی جنگلهای زاگرسی به بیابان تبدیل و جنگلهای شمال کشور تبدیل به رویشگاههای زاگرسی میشود. به گفته وی، بیتوجهی به مصادیق توسعه پایدار، آفت دیگری است که دامنگیر منابع طبیعی کشور شده است. علیرضا اورنگی، رئیس سازمان جنگلها و مراتع کشور هم در این همایش با اشاره به برخی مشکلات منابع طبیعی، بر حفاظت و صیانت از رویشگاههای جنگلی تاکید کرد. محمدجواد محمدیزاده، رئیس سازمان حفاظت محیطزیست آخرین سخنران این همایش بود که نخست به اهمیت جنگلها اشاره کرد و سپس راهکارهایی برای صیانت از این رویشگاهها بهدست داد.
تجلیل از برگزیدگان
این همایش با تقدیر از برگزیدگان منابع طبیعی به پایان رسید. در این بخش از همایش، از خانواده شهید ناصر پیروی، دکتر محمد حسین جزیرهای چهره ماندگار علمی، عبدالعظیم احمدی جنگلبان نمونه و کیومرت دریکوند محیطبان نمونه با اهدای لوح تقدیر و تندیس تجلیل شد. در بخش رسانه نیز بهترتیب از اسدالله افلاکی خبرنگار همشهری و پس از آن از مریم خباز خبرنگار روزنامه جام جم تجلیل شد.
خبرنگار همشهری پس از دریافت لوح تقدیر و تندیس ویژه جشنواره پشت تریبون قرار گرفت و طی سخنانی لوح تقدیر و تندیس را به خانواده شهید رشید غفاری تقدیم کرد. وی گفت: ضمن گرامیداشت یاد و خاطره شهید رشید غفاری، جنگلبانی که نیمهشب شانزدهم شهریورماه سال 81 در خانه خود در کنار خانوادهاش به طرز فجیعی به شهادت رسید اما با وجود همه تلاشها هنوز قاتل یا قاتلان وی دستگیر و مجازات نشدهاند، لوح تقدیر و تندیس را به خانواده مظلوم این شهید بزرگوار تقدیم میکنم.