اوایل شروع به کار این استودیو با حک شدن جملهای بر روی بیلبوردهای تبلیغاتی با این مضمون که: «رادیو صدای شهر افتتاح شد» خیلیها به این شبهه افتادند که راهاندازی رادیویی مستقل نیاز به تصویب قانونی جهت ایجاد آن است. تا این که بعد از پایان یافتن دوره انتخابات شورای شهر و ادامه یافتن فعالیتهای آرام این استودیو و رفع بعضی شبهات اکنون استودیو صدای شهر در یکی از طبقات مرکز کنترل طرح ترافیک واقع در خیابان ایرانشهر به کار خود ادامه میدهد.
سودای ایجاد رادیویی مستقل
حتماً اطلاع دارید خیلی از کشورهای دنیا امروزه اقدام به راهاندازی و ایجاد رادیوها و استودیوهای خصوصی میکنند، چون معتقدند به این شکل و با واگذاری این مسئولیت بر گرده بخش خصوصی میتوان شاهد حضور پررنگ استعدادهای زیادی در این عرصه بود.
شاید نمونه کوچک شده آن چیزی است که امروزه در برخی فرهنگسراها و یا مراکز خرید ما یافت میشود، یعنی وجود یک رادیوی داخلی درباره نکات ضروری فروشگاهها و خرید مورد نیاز مردم، اما این امکان در آن حد که بتوان از امواج رادیویی استفاده کرد، اقدامی است که در کشور ما هنوز طرح آن به مجلس ارائه نشده تا به تصویب برسد.
برخلاف تصور، این استودیو نمیتواند به یک رادیوی مستقل تبدیل شود. زیرا این استودیو از امکانات لازم برخوردار نیست چه برسد به این که سودای ایجاد یک رادیو مستقل را در سر بپروراند. به هر حال استودیو صدای شهر در طبقه ششم ساختمان مرکز کنترل طرح ترافیک به فعالیت خود ادامه میدهد.
ویژگی این مکان این است که تمام دوربینهای شهر از لحاظ ترافیکی زیر پوشش این ساختمان است و این که اورژانس تهران، آتشنشانی و کنترل کیفیت هوا نیز در این ساختمان نمایندگی دارند؛ این امکان را برای استودیو فراهم میکند که در پی یافتن اخبار مورد نیاز خود باشند. در هر حال قدم گذاشتن درون این استودیو به تنهایی نشان دهنده این است که میتوان به قدرت جادویی رسانه پی برد.
این که میگویند امواج صوتی حد و مرز نمیشناسند پر بیراه نیست. یعنی این که شما میتوانید با در اختیار داشتن یک اتاق فرمان کوچک و یک استودیو کوچکتر از آن با یک میکروفن و یک میز«Mixser» در طول روز در طی دو شیفت هر یک ساعت 5 دقیقه به 5 دقیقه با امواج جادویی خود شنونده را تسخیر کنید. اما این سؤال همواره مورد توجه است که چه لزومی برای تشکیل چنین استودیویی از درون رادیو تهران و یا از دل رادیو پیام است.
مگر وظیفه رادیو پیام هم چیزی شبیه به این قضیه نیست؟! سؤالاتی که مدیر استودیو صدای شهر (پریچهر بهروان) و سکینه احمدی (مدیر شبکه رادیو تهران) که جهت راهاندازی این استودیو تلاش کردند باید پاسخگو باشند.
استودیو صدای شهر تبلیغی نیست
استودیو صدای شهر به عنوان یک استودیوی شهری برای پرداختن به مشکلات و معضلات مردم کار سنگینی را آغاز کرده است. به طوری که بعد از گذشت 4 ماه جز چند میز و یک خط تلفن، هیچ خبری از نیروهای تازه و گروههای تحقیق و تفسیر و تنظیم خبر نیست.
به اعتقاد پریچهر بهروان اگر از ابتدا قرار بود فعالیت استودیو برعهده ما گذاشته شود تلاش میکردیم با امکانات بیشتری این استودیو را تحویل بگیریم. اما حالا گام به گام و قدم به قدم با حمایت هاشمی تشکری (معاونت حمل و نقل ترافیک) و همکاری و همیاری برخی دیگر، این استودیو روبه جلو گام برمیدارد.
«پریچهر بهروان» یکی از گویندههای باسابقه رادیو تهران و مدیر استودیو صدای شهر درباره عملکرد این استودیو گفت: «ابتدا همه فکر میکردند که این استودیو در حد خواندن چند اطلاعیه است مثل کاری که رادیو پیام با ترافیک میکند و چند پیام ترافیکی را برای شهروندان میخواند و هر گوینده میتواند یک دقیقه آنتن داشته باشد.
وقتی با این ذهنیت این استودیو راهاندازی شد دیگر نه از کارگردانی در کار خبری بود و نه از برنامهسازی، در صورتی که در عمل شهرداری زمان بیشتری را برای این استودیو در نظر گرفت و کار فراتر از یک دقیقه شد. در این صورت هم موسیقی وارد کار شد، هم افکت و هم پیامهای کوتاه که در جهت ارائه اطلاعات فرهنگی به شنوندگان فعال باید داده میشد.»
با این توصیف مدیر استودیو صدای شهر، امکانات این استودیو تنها برای یک نفر و اختصاص دادن زمان یک دقیقهای کافی است چون هوای استودیو نیز بدون داشتن تهویه قابل تحمل نیست. بهروان، ضمن نشان دادن بخشهای محدود استودیو به این نکته اشاره کرد و گفت: «فضای این جا کوچک است، سر و صدای بیرون به داخل استودیو راه مییابد. به این خاطر به اضافه کمبود تجهیزات در استودیو، هنوز شرایط کافی برای خرید امکانات مورد نیاز این استودیو فراهم نشده است.»
او افزود: «نیاز مردم تنها ترافیک نیست، ترافیک مشکل اول تهران است اما این کار را رادیو پیام انجام میدهد. نیازی نبود که ما کار موازی انجام دهیم. کار رادیو پیام ارائه اطلاعات ترافیکی است اما در شهر خدمات دیگری را نیز شهرداری انجام میدهد. مثلاً اخیراً اطلاعاتی درباره مراسم تاسوعا و عاشورا داشتیم راجع به تکیهها و چگونگی برپا کردن آنها و این که حتی ما در این استودیو نرخ طلا و ارز را نیز برای شنوندگان مطرح کنیم و همینطور از قیمت میوه و بازار میوه مردم را باخبر کنیم و در کل هر گونه اقداماتی که شهرداری در سطح شهر انجام میدهد را پوشش میدهیم.»
او همینطور در ادامه درباره ضرورت شنیدن این اخبار برای تهرانیها گفت: «این نیاز تهران بود که رادیویی مخصوص تهران داشته باشد و این همکاری دو جانبه است میان رادیو تهران و شهرداری، تا این که مردم حس کنند مسئولین خواهان پاسخگویی به مشکلات آنان هستند.»
بهروان با نشان دادن بخش هماهنگی استودیو صدای شهر گفت: «این استودیو رادیویی نیست که در خدمت شهرداری و یا برای تبلیغ شهرداری باشد بلکه رادیویی است برای این که شهروندان مشکلاتشان را مطرح کنند مثل 137 که مردم تماس میگیرند و طرح مشکل میکنند.
اینجا هم مثل یک پایگاه عمل میکند و یک طرفه نیست، یعنی فقط خبرها از سمت شهرداری به طرف مردم نمیآید، بلکه از سمت مردم هم هست. آنها مشکلاتشان را مطرح میکنند و ما پاسخ میدهیم و گاهی هم پیش آمده که پیگیری کردیم و آنها را هم پخش کردیم.»
استودیویی با امکانات محدود
قرار است در آینده امکانات بیشتری از جانب شهرداری در اختیار استودیو صدای شهر قرار بگیرد. مدیر استودیو صدای شهر با اشاره به این موضوع درباره بخشهای این استودیو گفت: «مکان کوچکی که میبینید بخش ارتباطات ماست که همکاران کار آن را انجام میدهند. بخش هماهنگی و مرتب کردن خبرها نیز در استودیو هست.
تمام کارکنان استودیو تقریباً ثابت هستند و به غیر از آنها فقط یک صدابردار و یک تهیه کننده شیفتی داریم که ساعت کاری آنها تغییر میکند.» بهروان درباره گویندهها و چگونگی خبرهای این استودیو گفت: «ما تلاش داریم که گویندهها فقط گوینده نباشند، نویسنده هم باشند چون میخواهیم کیفیت خبرها از حالت خشکی خارج شوند.
چون گاهی پیش آمده کسی صدای خوبی نداشته اما قلم خوبی داشته ما به این خاطر از آنها استفاده کردیم. چون به نظر ما این توانایی کمتر از صدا نیست.» بهروان افزود: «ما جدای از خواندن اخبار مربوط به ترافیک، اخباری مثل رد شدن عابران از پل عابر پیاده و یا استفاده از کلاه برای موتورسوارها و یا آموزش قوانین ترافیکی و... را در جهت ارائه یکسری مسائل به شنوندگان استفاده میکنیم.»
استودیو صدای شهر اکنون در دو شیفت کاری صبح و بعداز ظهر فعالیت دارد که مسئولیت هر شیفت با تهیه کننده آن شیفت است و سردبیری کار نیز برعهده اوست. همینطور گویندگان استودیو صدای شهر گویندگان رادیو تهران نیستند به این خاطر که هم تفاوتی میان گویندگان این استودیو با دیگر گویندگان باشد و هم این که شیوه جدیدی در جهت ارائه اخبار و اطلاعات باشد. به این شکل اگر هر گویندهای نوشته خود را بخواند مصداق این بیت شعر خواهد بود که: هر چه از دل برآید لاجرم بر دل نشیند.
آموزش و فرهنگسازی
گفتههای «سکینه احمدی»درباره راهاندازی این استودیو خالی از لطف نیست. احمدی با اشاره به این موضوع که تعریفی که از ابتدا برای این استودیو مطرح بوده تعریف ایجاد یک رادیو محلی برای 13 میلیون جمعیت تهران است گفت: «یکی از اهداف رادیو محلی این است که مسائل شهری را از رادیو پخش میکنند و به این شکل و با مشارکت مردمی در جهت فرهنگسازی و مشکلات شهروندی گام برمیدارند.
این موضوع میتواند حتی در ارتباط با مبلمان شهری- معماری تهران و موضوعات دیگر نیز باشد.» احمدی افزود: «به این شکل و با این پیشزمینه تصمیم گرفتیم ادامه دهنده راه مدیران قبلی باشیم تا آنجا که در حوزه آموزش فرهنگ ترافیک در سازمان طرح ترافیک، استودیویی باشد که محورش پرداختن به این موضوع باشد.»
او درباره شکلگیری این استودیو و مجزا بودن فعالیتهای آن نسبت به رادیو پیام گفت: « طی جلسات مختلفی که با مسئولین شهرداری و حوزه معاونت اجتماعی شهرداری داشتیم به این نتیجه رسیدیم که جدای از ترافیک بحث آموزش و فرهنگسازی را مد نظر قرار دهیم که از سال گذشته تاکنون یعنی قبل از 13 آبان که استودیو افتتاح شد جلسات متعدد برگزار شد.»
او افزود: «فاز اول، افتتاح استودیو بود ولی در فاز دوم سعی داریم در جهت کیفی سازی امکانات فنی استودیو صدای شهر وارد عمل شویم.» مدیر رادیو تهران درباره پرداختن به موضوعات مختلف این استودیو جهت فرهنگسازی افزود: «موضوعات و خبرهای این استودیو توسط ما و یکی از کارشناسان شهرداری انتخاب میشود، از طرفی شورای سیاستگذاری داریم که به سیاستهای مربوط به این استودیو میپردازیم.»
احمدی در ادامه درباره مدیریت این استودیو گفت: «توانایی و فعالیت پریچهر بهروان و صدای خوب ایشان امتیازی بود برای این که در مواقع ضروری بتوانیم از صدای ایشان نیز استفاده کنیم و دیگر این که ایشان گوینده- مجری هستند و حضور ایشان برحسب ضرورت میتواند کارساز باشد.»
مدیر رادیو تهران در پایان گفتههایش افزود: «هدف ما از ابتدا همکاری و همیاری است که با مسئولین شهرداری میتوانیم این ارتباط را تنگاتنگتر کنیم، اما هدف ما تعریف و یا اشاره به نکات قوت عملکرد شهرداری نیست، ما تلاش داریم مسائل مختلف را به نقد و چالش بکشیم و این امکان توسط مسئولین شهرداری زودتر پاسخ خواهد داد.»
آیا استودیوی صدای شهر میتواند شروعی مبارک برای ایجاد رادیویی مستقل شهری باشد یا نه؟!